"Çocuklara dijital mahremiyet bilinci erken yaşta aşılanmalı"

MERVE YILDIZALP - Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı Zehra Zümrüt Selçuk, çocukların internetin uçsuz bucaksız dünyasında yalnız ve denetimsiz bırakılarak ihmal edilmemesi gerektiğini belirterek, "Aileler, çocuklarına özellikle dijital mahremiyet bilincini erken yaşta aşılamalı. Ailelerin bizatihi kendileri de çocuklarının fotoğraf, video ve diğer bilgilerini paylaşırken dikkatli olmalı." dedi.

Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığınca, çocukların dijital risklerden korunmasına yönelik alınması gereken önlemlere ilişkin çalışmalar yürütülüyor.

Bakan Selçuk, AA muhabirine yaptığı açıklamada, bilgi ve iletişim teknolojilerinin çocuklara pek çok fırsat sunduğunu ancak denetimsiz kullanıldığı zaman teknolojinin çocukları tehditlerle de karşı karşıya bıraktığını belirtti.

Dijital ortamlarda siber zorbalık, istismar, şiddet ve korku, bahis siteleri, sanal dolandırıcılık, kişisel bilgilerin çalınması, alkol ve madde kullanımına özendirme gibi risklerin olduğunu vurgulayan Selçuk, yasal, sosyal ve etik bir zorunluluk olarak kurumlarla birlikte toplumdaki her bireyin, çocukların korunması konusunda üzerine düşen sorumlulukları bulunduğuna dikkati çekti.

Selçuk, çocukların sağlıklı gelişimini temin etmek adına Bakanlık bünyesinde çeşitli çalışmalar yürütüldüğünü dile getirdi.

Bu kapsamda, sosyal medyada paylaşılan içeriklerin takip edilerek, çocukların gelişimini olumsuz etkileyecek içeriklere müdahale edildiğini belirten Selçuk, çocukların okul dışı zamanlarını kaliteli ve verimli kullanabilecekleri ortam ve imkanlar sunmak amacıyla 81 ilde Okul Destek Projesi yürütüldüğünü söyledi.

- "Ailelere mahremiyet eğitimleri veriliyor"

Okullarda, risk altında bulunan çocuklar için koruyucu ve önleyici hizmet sunan Mobil Sosyal Hizmet Birimlerinin faaliyete geçirildiğini anlatan Selçuk, çocuklara gelişim dönemlerine göre mahremiyet bilincinin kazandırılması amacıyla kuruluşlarda çocukla temas halinde olan tüm personele ve başta kreş, gündüz bakımevi ve çocuk kulüplerinde çocukları bulunan aileler olmak üzere Bakanlıktan hizmet alan ailelere mahremiyet eğitimleri verildiğini kaydetti.

Bakan Selçuk, ailelere rehberlik etmek ve içeriği çocukların sağlıklı gelişimine uygun olmayan basılı yayınlardan korumak amacıyla, 0-6 yaş grubu çocuklara yönelik kitapların değerlendirildiğini, oluşturulan uygun içerikli kitap listesinin Bakanlığın internet sitesinde yayınlandığını aktardı.

Çocukların dijital risklerden korunması için de çalışmalar yürütüldüğünü ancak bu konuda ailelere de önemli derecede sorumluluk düştüğünü hatırlatan Bakan Selçuk, "Çocuklar internetin uçsuz bucaksız dünyasında yalnız ve denetimsiz bırakılarak ihmal edilmemeli. Aileler, çocuklarına özellikle dijital mahremiyet bilincini erken yaşta aşılamalı. Ailelerin bizatihi kendileri de çocuklarının fotoğraf, video ve diğer bilgilerini paylaşırken dikkatli olmalı." ifadelerini kullandı.

Çocukların dijital risklerden korunması konusunda aileler tarafından dikkat edilmesi gereken hususlar şöyle sıralandı:

- En az 3 yaşına kadar çocuklar ekrana maruz bırakılmamalı.

- Çocukları internetin risklerinden korumak ve internetin doğru ve bilinçli kullanımı konusunda onlara yol göstermek öncelikli olarak ailelerin sorumluluğunda. Aileler internetin doğru ve güvenli kullanımı konusunda bilinçlenmeli ve çocuklarına rol model olmalı.

- Dijital ortamlar riskli diyerek çocukların internetten ve teknolojiden uzak bir hayat sürmelerine neden olunmamalı. Çocuklara teknoloji kullanımı yasaklanmamalı, teknolojinin bilinçli ve güvenli kullanımı konusunda rehberlik edilmeli.

- Aileler çocuklarına sınır koymayı, kişilerin sınırları ve mahremiyeti ihlal eden istekleri karşısında hayır diyebilmeyi öğretmeli.

- Aileler tarafından çocuklara internet ortamında özel ve kişisel bilgilerini asla paylaşmaması gerektiği nedenleriyle öğretilmeli.

- Çocuklara dijital mahremiyet bilinci erken yaşta aşılanmalı. Çocukların mahremiyetini korumak ebeveynlerin temel görevleri arasında yer alıyor. Bu nedenle aileler çevrim içi ortamlarda çocuklarının fotoğraf, video ve diğer bilgilerini paylaşırken dikkatli olmalı.

- Çocuklara internet ortamında karşılaşılan her bilgiye güvenmemesi gerektiği, doğru bilgiye nerelerden ulaşabileceği öğretilmeli. Bunlarla birlikte çocuklar rahatsız edici bir mesaj aldığında asla cevap vermemesi ve ebeveynine anlatması gerektiğini bilmeli.

- Çocuklara bilinmeyen kişilerden alınan e-postaların açılmaması gerektiği, internette çıkan her bağlantıya tıklanmaması gerektiği ve herhangi bir program/dosya indirmeden önce ebeveyne danışılması gerektiği öğretilmeli.

- Çocukların internet ortamında tanımadıkları kişilerle arkadaş olmaması, tanıştıkları kişilerle bir araya gelmemesi ve çevrim içi görüşme yapmaması gerektiği öğretilmeli.

- Çocukların oyun başında geçirdiği süre, oyun seçimi denetlenmeli. Ayrıca çocukların gelişimlerini olumsuz yönde etkileyecek oyunlar oynamasına izin verilmemeli, bu tarz oyunların riskleri konusunda çocuklar bilgilendirilmeli.

- Çocukların dijital ortamlarda geçirdikleri zamanı azaltmak amacıyla aile içi aktiviteler düzenlenmeli, çocukların akran gruplarıyla farklı sosyal, kültürel ve sportif etkinliklere katılması desteklenmeli.

- Aileler çocukları ile iletişim halinde ve çocuklardaki değişimi gözlemleyebilecek yakınlıkta olmalı.

- Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu tarafından sunulan Güvenli İnternet Hizmeti kapsamında internetteki zararlı içerikleri filtrelemeye yönelik ücretsiz olarak sunulan çocuk profili, aile profili hizmetlerinin kullanılması çocukların internetteki muhtemel zararlı içeriklere karşı korunmasında yardımcı olacak.