Çocukların boğazına kaçan yabancı cisimler ölümle sonuçlanabilen vakalara sebep olurken, uzmanlar bilinçli yapılan ilk müdahalelerin hayat kurtarabileceğini belirtti.
Çocukların boğazlarına kaçan yabancı cisimler tehlike arz edebiliyor. Özellikle 1-3 yaş arası çocukların oyun oynarken veya yemek yerken ağızlarına attıkları ve boğazlarına kaçan yabancı cisimler, çocukların ölümüyle dahi sonuçlanabiliyor. Ancak yapılacak olan bilinçli ilk müdahale çocukların hayatlarını kurtarabiliyor. Dr. Ali Kemal Belviranlı Kadın Doğum ve Çocuk Hastalıkları Hastanesi Çocuk Hastalıkları Uzmanı Dr. Turan Çetiner, bu tür durumların ilk fark edildiği anda ailelerin yaptıkları doğru müdahalelerin çocukların hayatını kurtarabileceğini vurguladı. Dr. Çetiner, yabancı cisim aspirasyonu denilen konunun sağlıkta özellikle çocukluk döneminde çok sık rastlanan ve çok kötü sonuçlanabilecek bir hastalık grubu olduğunu belirterek, "Burada vücudumuzda yabancı olan yiyecekler, oyuncak parçaları ve buna benzer küçük parçalar halinde çocukların akciğerine kaçmasıyla sonuçlanan bir hastalık grubudur. Ailelerin aslında bu konuda yapabilecekleri biraz kısıtlı da olsa yine de hayat kurtarıcı müdahaleleri vardır. Özellikle üst hava yolu tıkanıklıklarında, üst hava yolunda kalmış yabancı cisimleri, gözüküyorsa eğer, parmağıyla boğazdan, ulaştığı yerden çıkartmaya çalışmak gerekiyor. Ağız içindeki bir cismi çıkartmaya çalışırken parmağıyla yanlışlıkla daha ileriye ittirip kısmi olan tıkanıklığı tam tıkanıklığa çevirebiliriz. Bunları yapmamak gerekiyor. Dikkatli olmak gerekiyor. Tam tıkanıklıklarda hemen müdahale etmek gerekiyor. Çünkü tam tıkanıklık çok hızlı bir şekilde ölümle sonuçlanabilir. Kısmi tıkanıklıklarda en yakın hastaneye başvurup hastanedeki uzmanlardan yardım almak gerekiyor" dedi.
Yabancı cismi çıkartmak için ’Heimlich Manevrası’ önemli
Yabancı cisim aspirasyonlarında kaçan cismi çıkartmak için ’Heimlich Manevrası’ denilen müdahalenin uygulandığını söyleyen Dr. Çetiner, "Bu manevrada elimizi yumruk şeklinde birleştiririz, göbekle göğüs kemiği arasındaki boşluğa elimizin sert kısmıyla birleştirip, çocuğu hafif öne eğip, hızlıca bastırırız. Bu hızlı bastırmada çocuk ağzından yabancı cismi büyük oranda çıkartır. Çıkarttığında ağız içini temizleyerek çocuğu stabil hale getiririz. Biraz daha küçük çocuklarda çocuğun sırtına vurarak, sırt sıvazlama dediğimiz dediğimiz hareketle yüz üstü yatırarak yapıyoruz bunu. Çocuğun ağzındaki akciğerine kaçan parçacıkları temizlemeye çalışırız" şeklinde konuştu.
"Toplu iğne dahi görüldüğü zamanlar olur"
Kaçan cismin akciğerlere gittiğinde akciğerlerdeki seviyesi ve tıkanıklık düzeyinin aciliyet durumunu belirlediğinin altını çizen Dr. Çetiner şöyle devam etti:
"Tam tıkanıklık olduğunda sonuçta ölümle karşılaşabileceğimiz bir konu. Kısmi tıkanıklıklarda uzun yıllar sonra bile karşımıza çıkacak belirtiler veren bir hastalık grubu bu. Çok acil bir durumdur. Burada biz genellikle akciğere kaçan yabancı cisim aspirasyonlarını genellikle 3 yaş altındaki, 1 yaş üstündeki çocuklarda görürüz. 1 ve 3 yaş sınır grubumuz. Kaçan yabancı cisim daha çok oyuncak parçaları olabilir, yiyecek parçaları olabilir, çekirdek parçaları olabilir, çeşitli kabuklar olabilir. Oyuncakların çok küçük parçaları, hatta toplu iğne dahi görüldüğü zamanlar olur. Bu parçaların ciğerde kaçtığı nokta genellikle gırtlak düzeyi ile akciğerin son noktasına kadar herhangi bir alan olabilir."
Ani başlayan öksürük nöbetlerine dikkat
Çocuklarda yabancı cismin tıkanıklık düzeyine ve tıkanıklık seviyesine göre öncelikle öksürük nöbetleri tarzında nöbetlerle ortaya çıktığını kaydeden Çocuk Hastalıkları Uzmanı Dr. Turan Çetiner, "Çocuklarda ağır solunum sıkıntısı gelişir. Aslında bu bir çok hastalıkla karışır. Ama ani başlayan öksürük nöbetlerinde genellikle üst hava yollarında bir yabancı cisim olduğu aklımıza gelir. Yabancı cisim aspirasyonlarının kronik olduğu durumlarda da zaman zaman alevlenen ateş nöbetleri, enfeksiyon nöbetleri, öksürük nöbetleri gibi hastanın belirtileri ortaya çıkabiliyor" diye konuştu.