Coğrafi işaret çalışmalarıyla yerli tohum korunuyor

GÜNAY NUH - Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi (MKÜ) Gıda Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Yahya Kemal Avşar, Türkiye'nin, elindeki ürün cevherinin farkına vardığını belirterek, "Coğrafi işaret çalışmalarıyla kendi tohumlarımızı da koruyoruz." dedi.

Avşar, gıda konularındaki bazı eğitim ve çalışmalara katılmak amacıyla geldiği Ardahan'da, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın coğrafi işaret konusunda yaptığı açıklamanın ardından ürün tescili konusunda müracaatlarda büyük bir artış yaşandığını söyledi.

Coğrafi işaretin önemini yurt dışında öğrendiğini ifade eden Avşar, şöyle konuştu:

"Bu, aslında Avrupa'nın kalkınma stratejisidir. Direkt tarımla kalkınma yapmıştır. Bizim ise toplam ürünlerimiz belki Avrupa'nın tamamından fazladır. Yurt dışındaki eğitimimin ardından Türkiye'ye döndüğümde o günden itibaren ülkemizdeki bu potansiyeli gördük ama üstü tozlanmıştı. Yeterince farkındalık yoktu. Coğrafi işaret, coğrafya ile ilgili zannediliyordu. O dönem bir akademisyen olarak etki alanımız çok azdı. Yaptığımız araştırmalar karşılığını bulamıyordu. Patinaj çekiyordu ve üzülüyordum."

- "Çin yerine Taşköprü sarımsağı egemen oldu"

Avşar, yaklaşık 20 yılını bu konuya ayırdığını ancak bir türlü amacına ulaşamadığını belirterek, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın 2017'de yöresel ürün ve coğrafi işaret ile ilgili açıklamasının ardından hareketlilik yaşandığını dile getirdi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın açıklamalarının ardından bu konudaki tembelliğin kalktığını aktaran Avşar, şunları kaydetti:

"Ülke, elindeki ürün cevherinin farkına vardı. Çin sarımsağı Türkiye'ye egemen iken, artık Taşköprü sarımsağı egemen oldu. Dolayısıyla bu coğrafi işaret çalışmalarıyla kendi tohumlarımızı da koruyoruz. Çocuklarımız tarhana çorbası, Göle kaşarını yiyerek yöresel damak tadına da sadık kalmış olacaklar. Sadık kalınca yöresel ürünler sektörünü kalkındırmış olacağız. Şu an yöresel kahvaltılara ve yiyeceklere ilginin nedeni yöresele olan özlemden kaynaklı. Bizde nüfusun yüzde 80'i şehirleşme sonuçta."

- "Coğrafi işaret için rapor yazarken Evliya Çelebi'ye kadar iniyoruz"

Tescil konusunda son 2 yılda büyük artış yaşandığına işaret eden Avşar, şu değerlendirmede bulundu:

"Yunanlıların künefe sattığını görüyoruz ama aslında künefe Yunanlıların değil. Burada ise şu durum var; kim önce davranır ve en eski olduğunu gösterirse o başarır, tescili o alır. Biz bu raporları yazarken Evliya Çelebi'ye kadar iniyoruz. Osmanlı ticaret sicillerine kadar iniyoruz. Bizim hedefimiz önce ekonomik açıdan, yani çarpan etkisinin fazlalığına bakıyoruz. Bu açıdan etkisi çok olan ürünler için coğrafi işaret, bunun yanı sıra gıda güvenliği ve kalitesini attırmak, diğer önemli unsur ise doğru pazarlama kanallarını açarak izlenebilirliğini sağlamaktır."