Çöküşün izleri kağıt paralarda gizli

İZMİR- Devletin mali olarak zor durumda bulunduğu bir süreçte el yazması kaimeyle 1840 yılında ekonomik yaşama giren Osmanlı kağıt parası, Türkiye'de bir ilk eser olarak hazırlanan "Osmanlı İmparatorlu Kağıt Paraları" adlı kitaba konu oldu.

Abdülmecit'ten Vahdettin dönemine kadar Osmanlı kağıt para serüvenini içeren eser, el yazması kaimeyle başlayan para yolculuğunda bir imparatorluğun çöküş izlerini de yansıttı.
Para koleksiyonerleri Mehmet Tezçakın ve Güçlü Kayral'ın hazırladığı eserde yapılan tasniflemeye göre, Osmanlı'da kağıt para Tanzimat reformlarının (1840-1863), 1. Meşrutiyet döneminde Osmanlı-Rus Savaşı'nın (1876-1877) ve 2. Meşrutiyet döneminde de (1912-1916) 1. Dünya Savaşı'nın finansmanları için üç aşamada ekonomik hayata dahil oldu.

Bu üç dönemde de kağıt para, sahtesinin basılması, altın karşısında değer kaybetmesi gibi nedenlerle nakit aracı olarak tercih edilmedi ve Osmanlı, kağıt para deneyiminde yaşadığı kötü tecrübelerden kurtulamadı.

1. Dünya Savaşı yıllarında da Osmanlı ekonomisini çökerterek düşmanını zora sokmak isteyen İngiltere, sahte 10 liralıklar basarak tedavüle sundu.

Osmanlı Hükümeti o dönemlerde yaşadığı sıkıntılar nedeniyle zaman zaman ayarı bozuk sikkeleri bile piyasaya sürmekten çekinmedi.

Yaşanan bütün olumsuzluklara rağmen, Osmanlı kağıt parası mecburiyet sonucu da olsa Cumhuriyet dönemine de kendisini taşıyabildi.

Osmanlı parasının 1927 yılına kadar kullanılmasına devam edildi.