Burhan'ın Sudan'ın geçiş döneminde devlet başkanı düzeyinde bir ilki teşkil eden tarihi ziyaretinden büyük bir bahtiyarlık duyduğunu ifade eden Erdoğan, Burhan ve heyetine "hoş geldiniz" dileklerini iletti.
Tarihi ziyaretin Sudan-Türkiye kardeşliğinde yeni bir dönemin müjdecisi olduğuna inandığını dile getiren Erdoğan, Burhan'ın şahsında tüm Sudanlıların hicri yılbaşını ve 14 Ağustos Sudan Silahlı Kuvvetler Günü'nü tebrik etti.
Sudan'ın tarihi beşeri kültürel bağların bulunduğu kardeş bir ülke olduğunu vurgulayan Erdoğan, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Haksız bir şekilde yaptırımlara uğradığı dönemlerde bile tüm imkanlarımızla Sudan'ın yanında olduk. Sudan'ı başbakanlığım döneminde 2006 yılında ve cumhurbaşkanlığım döneminde 2017'de olmak üzere 2 defa ziyaret ettim. Bu ziyaretler, aynı zamanda Türkiye'den başbakan ve cumhurbaşkanı seviyesinde Sudan'a düzenlenen ilk resmi ziyaretleri teşkil etmişti. Her iki ziyaretim sırasında da Sudan devleti ve halkı şahsıma, aileme ve heyetime büyük bir teveccüh ve misafirperverlik gösterdi. Sudan halkının milletimize olan derin muhabbetine pek çok kez şahitlik ettik."
Erdoğan, 2017 yılında Sudan'a gerçekleştirdiği ziyaret sırasında stratejik ortaklık seviyesini yükselterek iş birliğini kurumsallaştırdıklarını anımsattı.
Bugün yaptıkları görüşmelerde ilişkileri bu açıdan tüm yönleriyle ayrıntılı şekilde ele aldıklarını söyleyen Erdoğan, Sudan'da 2019'dan bu yana kapsamlı ve önemli bir değişim süreci yaşandığını belirtti.
Burhan'ın kritik bir dönemde zor bir sorumluluk üstlendiğini ifade eden Erdoğan, şunları kaydetti:
"Meşakkatli süreci, kardeş Sudan halkının ve devletinin yanında olarak kolaylaştırmaya ve bu şekilde geleceğe dayanışma içerisinde sürdürmekte kararlıyız. Anayasal bildiride kayıtlı taahhütlere uygun olarak aradan geçen süre zarfında kardeşim Burhan ve geçiş hükümetinin liderliğinde Sudan önemli başarılara imza attı. Sudan'ın iktisadi ve ticari alanda son dönemde ortaya koyduğu başarıları da memnuniyetle takip ediyoruz. Uzun yıllar ciddi sıkıntılar yaşayan Sudan'ın birlik ve beraberlik içinde hak ettiği konuma geleceğine inanıyoruz. Sudan halkı, karşılaştığı zorlukların üstesinden gelecek güce, dirayete ve dayanışma ruhuna sahiptir."
Erdoğan, Dünya Bankası, Afrika Kalkınma Bankası ve Uluslararası Para Fonuna olan vadesi geçmiş borçların silinmesinden, Sudan bankalarının uluslararası bankacılık sistemlerine tekrar dahil olmasından memnuniyet duyduklarını dile getirdi.
Ziraat Katılım Bankasının geçen yıl Hartum'da kurumsal şube açtığını belirten Erdoğan, Afrika kıtasındaki ilk Türk kamu bankası özelliğini taşıyan bankanın, karşılıklı bankacılık ve mali işlemlerin kolaylaştırılmasını sağladığını ifade etti.
Sudan ile ikili ilişkilerde ve üst düzeyli temaslarda son aylarda yakaladıkları ivmeyi ilerleyen dönemde de sürdüreceklerine dikkati çeken Erdoğan, şunları söyledi:
"Nitekim bugün bu anlamda önemli kararlara imza attık. Yüksek Düzeyli Stratejik Ortaklık Konseyi altında görev yapan bakanlıklar arası komisyonlarımızın ve karma ekonomik komisyonun faaliyetlerini canlandırmaları hususunda mutabık kaldık. Özellikle enerji, madencilik, tarım, sağlık, finans, bankacılık, savunma sanayisi ve diğer tüm sahalarda iş birliğimizi ilerletme kararlılığımızı teyit ettik. Sudan'ın kalkınmasına ve altyapısının geliştirilmesine yönelik desteğimizi artırarak sürdüreceğiz. Sudan ile ortak geçmişimizin derin izlerini Darfur'daki Ali Dinar Sarayı'nda, Hartum'daki şaheser Mescid-i Kebir'de, Kızıldeniz'in incisi Sevakin'de görmek mümkündür. TİKA, Sevakin Adası'nda Şafi Cami, Hanefi Cami ve gümrük binası başta olmak üzere bu eserleri büyük bir ihtimamla restore etmektedir."
Erdoğan, bugünkü toplantıda Burhan ile ikili konuların yanı sıra bölgesel meselelere dair görüş alışverişinde bulunduklarını vurguladı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, son yıllarda Sudan dahil Afrika Boynuzu bölgesi ülkeleriyle her alanda ilişkileri geliştirdiklerini vurgulayarak, "Burhan ile kardeş ve komşu iki ülke olan Sudan ve Etiyopya arasında son dönemde yaşanan gerilime ilişkin endişelerimizi de paylaştık. Bu konunun karşılıklı diyalog ve mutabakatla çözülmesinin önemine işaret ettim. Türkiye, önümüzdeki dönemde Sudan'ın yanında olmayı sürdürecektir. Kardeşim Burhan'ın da gayretleriyle inşallah Türkiye-Sudan dayanışması güçlenerek yoluna devam edecektir. Görüşmelerimizin ülkelerimiz için hayırlara vesile olmasını temenni ediyorum. Değerli kardeşim Burhan ve heyetine bu tarihi ziyaretleri için teşekkür ediyorum." dedi.
Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan ise yaptığı konuşmada, kendi adına ve Sudan hükümeti ile halkı adına Cumhurbaşkanı Erdoğan'a nazik davetinden dolayı teşekkür etti.
İki ülke arasında köklü ve tarihi ilişkiler bulunduğunu belirten Burhan, "Üzerimize düşen görev ise bunları muhafaza ederek daha ileriye ulaşmak." dedi.
Burhan, Türkiye'nin çeşitli bölgelerinde meydana gelen yangın ve seller nedeniyle hayatını kaybedenler için taziyelerini dile getirerek, "Türkiye Cumhuriyeti büyük bir devlettir. Hem bölgesinde hem de dünyada lider bir ülkedir." ifadesini kullandı.
Bugün gerçek anlamda bir misafirperverlik gördüklerini belirten Burhan, tarihten gelen gelenekleriyle Türkiye'nin kendine yakışır bir şekilde ev sahipliği yaptığını söyledi.
Burhan, "Türkiye her daim Sudan'ın yanında yer almıştır. Özellikle de Sudan'ın içinden geçmekte olduğu dönüşüm ve değişim sürecinde de Türkiye yanımızda olmuştur. İnşallah Türkiye ve Türkiye lideri gibi samimi dostlarımızın desteğiyle bu süreci de atlatacağımıza inanıyoruz." diye konuştu.
Türkiye'nin yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınıyla mücadelede Sudan'a destek olduğunu ifade eden Burhan, ülkenin eğitim alanında da Sudanlı öğrencilere ev sahipliği yaptığını ve onları eğittiğini belirtti.
Burhan, Sudan'a uygulanan her türlü ablukanın ve yaptırımın kaldırılması için Türkiye'nin "Sudan'ın sesi" olduğunu vurgulayarak, "Özellikle de Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Sudanlıların da ifade ettiği gibi 'güçlü başkan' sloganlarıyla yanımızda yer aldı. Sudanlılar, Sudan halkı, gençleri ve tüm kesimleri bunu hiçbir şekilde unutmayacaktır." dedi.
Aralık devrimiyle birlikte aslında kendilerinin Türkiye'nin gerçekleştirmiş olduğu başarıları, dönüşümleri hayata geçirme arzusuyla hareket ettiklerini söyleyen Burhan, Türkiye'de olduğu gibi tüm Sudanlıların huzur ve istikrara sahip olduğu bir ülkeye kavuşmak için mücadeleyi sürdürdüklerini kaydetti.
Burhan, bu ziyaretini, iki ülke arasındaki iş birliği alanlarını daha da güçlendirmek ve var olan bağların üzerine bir şeyler inşa etmek üzere yaptığını dile getirdi.
Basın toplantısından önce bir dizi anlaşmaya, protokole ve mutabakat zaptlarına imza attıklarını belirten Burhan, bunların imza aşamasında kalmayacağını, gerçek bir iş birliğiyle uygulamaya geçerek sonuçlarını göreceklerini ifade etti.
"Şüphesiz hem Türkiye hem Sudan el ele vererek halklarına ve bölgeye birçok şey katabilir." diyen Burhan, Türkiye'ye her anlamda daha çok ilerleme ve atılım diledi.
Burhan, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ı Sudan'da görmeyi arzu ettiğini de sözlerine ekledi.
Basın toplantısına Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Hazine ve Maliye Bakanı Lütfi Elvan, Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Fahrettin Altun ile Anadolu Ajansı Yönetim Kurulu Başkanı ve Genel Müdürü Serdar Karagöz de katıldı. (AA)
