Cumhurbaşkanı Erdoğan, NATO Liderler Zirvesi sonrası basın toplantısı düzenledi: (2)

MADRİD (AA) - Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, NATO Zirvesi'nde Türkiye ile İsveç ve Finlandiya arasında imzalanan üçlü muhtıraya ilişkin, "Biz parlamentomuzdan bunu geçirmedikten sonra zaten bu iş yürümez. İsveç ve Finlandiya'nın üzerine düşen görevleri yerine getirmesi lazım." dedi.

Erdoğan, NATO Devlet ve Hükümet Başkanları Zirvesi'nin yapıldığı IFEMA Kongre Merkezi'nde düzenlediği basın toplantısında, gazetecilerin sorularını yanıtladı.

"Ukrayna'nın hububat ihracatı için bir planınız olduğunu söylediniz. Bu plan nasıl işe yarayacak, bu plana Sayın Putin'in reaksiyonu nedir?" şeklindeki soru üzerine Erdoğan, hem Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin hem de Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy ile bu hafta sonu veya hafta başında telefon diplomasisini sürdürmeye gayret edeceklerini bildirdi.

Erdoğan, "Zaten başlamış olan bir yol haritamız var. Kendileriyle görüşmek suretiyle bir an önce bu koridoru işletmeye çalışacağız. Bizim bölgede 20 kadar gemimiz var, bu gemilerle de bu ürünlerin tahliyesini ve 're-export' vasıtasıyla üçüncü ülkelere de naklini sağlamaya gayret edeceğiz." diye konuştu.

- Biden'ın Türkiye'ye F-16 satışıyla ilgili açıklamaları

Cumhurbaşkanı Erdoğan, ABD Başkanı Joe Biden'ın Türkiye'ye F-16 savaş uçaklarını satmaları gerektiğine ve bunun için ABD Kongresinden onay alabileceklerine yönelik açıklamaları anımsatılarak, "Bu satışın onaylanacağından emin misiniz? Herhangi bir takvim belirtildi mi size?" sorusuna karşılık, Kongre'de Demokratlarla birlikte Cumhuriyetçilerin de bulunduğuna işaret etti.

Geçen hafta Türkiye'den geniş bir ekibin ABD'ye giderek, Cumhuriyetçiler ve Demokratlarla görüştüğünü aktaran Erdoğan, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Sayın Biden'la dün akşam yaptığımız görüşmeden sonra heyetlerimizi gerekirse yine göndereceğiz. Orada Cumhuriyetçilerle de görüşmeler yapmak suretiyle, onların da bu konudaki desteğini almamız halinde inanıyorum ki Sayın Biden'ın bu konudaki samimi gayretleri ciddi bir destek bulacaktır. Onun için de gecikmeden hemen bir heyeti ayrıca Amerika'ya göndereceğim."

- "Önce İsveç ve Finlandiya'nın üzerine düşen görevleri yerine getirmeleri lazım"

İsveç ve Finlandiya'nın NATO'ya üyelik başvuruları kapsamında imzalanan üçlü muhtıranın uygulamasının nasıl olacağı, iki ülkenin Türkiye'nin atmasını istediği adımları yerine getirmemesi durumunda nasıl bir yol izleneceği sorulan Erdoğan, şunları kaydetti:

"Biz parlamentomuzdan bunu geçirmedikten sonra zaten bu iş yürümez. Önce İsveç ve Finlandiya'nın üzerine düşen görevleri yerine getirmeleri lazım ki bu zaten metin içerisinde yer alıyor. Onların bu görevlerini yerine getirmeleri halinde biz de bunu parlamentomuza göndeririz. Ama bunlar eğer yerine getirilmezse bunun parlamentomuza gönderilmesi de söz konusu değil.

Biliyorsunuz Makedonya 11 artı 9, 20 yılda NATO'ya girebildi. Bu iş öyle süreci çok çabuk işleyen, 'ben istedim oldu' süreci değildir. İsveç de Finlandiya da bunu biliyor ve bunun bilinci içerisinde de öncelikle tabii PKK/YPG/PYD, FETÖ terör örgütlerinin silinip atılması lazım. Bunlarla ilgili de yasal düzenlemeleri bir an önce bitirmeleri lazım."

- "Siyaseti denge politikaları üzerinden yürütmek istiyoruz"

Cumhurbaşkanı Erdoğan, İsveç ve Finlandiya'nın NATO üyeliklerine yönelik Putin'in "gerginlik yaratacak" yönündeki açıklamaları, ABD Başkanı Biden ile İngiltere Başbakanı Boris Johnson'ın da Rusya aleyhindeki ifadelerinin anımsatılması ve Türkiye'nin bu noktadaki konumuna ilişkin değerlendirmesinin sorulması üzerine, "Bizim Rusya'yla ikili ilişkilerimiz var ama bunun yanında Ukrayna'yla da ikili ilişkilerimiz var. Dolayısıyla biz siyaseti denge politikaları üzerinden yürütmek istiyoruz, kavga politikaları üzerinden değil." diye konuştu.

Türkiye'nin doğal gazının yüzde 40'tan fazlasının Rusya'dan temin edildiğine, Akkuyu'daki nükleer enerji santralinin Rusya ile birlikte yapıldığına dikkati çeken Erdoğan, bunların büyük önem arz ettiğinin ve bir kenara konulamayacağının altını çizdi.

Erdoğan, "Dolayısıyla süreci takip edeceğiz ve bu süreç içerisinde siyasetin 'kazan-kazan' esasına göre şekillendiğini ele aldığımız zaman mesele kalmaz." değerlendirmesinde bulundu.

- "Putin'le, Zelenskiy'le görüşmelerimi devam ettiriyorum, netice alacağımıza inanıyorum"

Cumhurbaşkanı Erdoğan, İngilliz bir basın mensubunun "Ukrayna savaşına diplomatik bir çözüm bulma konusunda hala emek sarf eden çok sayıda liderden bir tanesisiniz. Sayın Johnson ve Biden'a baktığımız zaman hep Ukrayna'ya daha fazla silah sağlamaktan bahsediyorlar. ABD ve Birleşik Krallığın seçmiş olduğu yolun savaşı uzatacak aşırı agresif bir yol olduğunu düşünüyor musunuz?" sorusu üzerine, şu değerlendirmeleri yaptı:

"Her yiğidin yoğurt yiyişi farklıdır. Boris (Johnson) benim çok sevdiğim bir dostum, arkadaşımdır. Onun bakışı öyledir, benim bakışım da bu şekildedir. Ama dediğim gibi burada denge politikasının, diplomasiyi şartlarına göre iyi işletmenin çok daha faydalı olacağına inanıyorum. 'Win-win' buna göre adım atarsak, buradan çok daha hayırlı kararlar çıkabilir. Bunun için de yoğun bir şekilde Sayın Putin'le, Sayın Zelenskiy'le görüşmelerimi devam ettiriyorum. Haftada bir, 10 günde bir kendileriyle telefon görüşmelerim oluyor. Bunlardan da netice alacağımıza inanıyorum."

- Yunanistan'a "adaları silahlandıramazsınız" tepkisi

Cumhurbaşkanı Erdoğan, NATO Devlet ve Hükümet Başkanları Zirvesi'nde Yunanistan'ın gayri askeri statüdeki adaları silahlandırmasına ilişkin konunun gündeme gelip gelmediği, Biden'la görüşmelerinde ise ABD'nin Yunanistan'da yeni üsler açmasına ilişkin konunun ele alınıp alınmadığının sorulmasına karşılık, Yunanistan'ın son dönemdeki tutumlarının siyaset anlayışlarına asla uymadığını vurguladı.

Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis'e İstanbul'da verdiği yemekten sonra ikili ilişkilere önem verilmesi, üçüncü kişilerin araya sokulmaması noktasında teklifte bulunduğunu dile getiren Erdoğan, şöyle konuştu:

"Buna rağmen ABD'de Cumhuriyet Senatosu'nda yaptığı konuşmayla bizim bu anlaşmamızı 2-3 hafta sonra maalesef tamamen tersine dönüştürdü. Sadece onunla da kalmadı, Davos'ta aynısını yaptı. Onunla da kalmadı adalar, adacıklara özel ziyaretler yaparak, ziyaretlerinde silahlandırmalara gitmek gibi bir gayretin içine girdi. Bu adalar, adacıklar gerek Lozan gerek Paris Anlaşması'na göre ters bir olaydır. Yani oraları silahlandıramazsınız.

Bir de ABD'nin burada üs kurma olayları... Bu sorulduğu zaman alınan cevap şu; Rusya'ya karşı. Tabii benim halkım bunları pek yutmuyor. Niye? Neden? Adama sorarlar yani niçin? Çünkü biz barışın egemen olduğu bir dünyayı eğer tesis edeceksek, kuracaksak o zaman bu adımlar niçin atılıyor? Buna tabii ki olumlu bakmıyoruz, bunu da yaptığımız ikili görüşmelerde liderlere söyledik."

(Sürecek)