Soçi'deki Erdoğan-Putin zirvesinde mutabakat sağlandı
17.09.2018 19:18
İçerik devam ediyor
İçerik devam ediyor
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin Soçi'de bir araya geldi. Dünyanın gözünü çevirdiği kritik görüşmenin ardından iki lider kameralar karşısına geçti. İlk sözü Vladimir Putin aldı. Putin, "15 -20 kilometre silahsızlık bölgesi kurulacak, karar aldık. 15 Ekim'den itibaren ağır silahlar Suriye'den çekilmeye başlayacak" dedi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da görüşmede varılan mutabakatın önemli olduğuna dikkat çekti. Erdoğan, "Suriye konusunu Tahran'da ele almıştık. Türkiye olarak hassasiyetlerimizi açıkça söylemiştik. Tahran'daki mutabakatı nasıl hayata geçiririzi konuştuk. İdlib'de karşılıklı endişelerimiz konusunda önemli bir mesafe kat ettik. Muhalifler ve rejim kontrolündeki mesafede silahsız bir alan oluşturulacak. Muhalifler bulundukları yerde kalacaklar. Rusya, İdlib çatışmasızlık bölgesine saldırılmaması konusunda gerekli teminleri yapacaktır. Koordineli devriye faaliyeti gerçekleştirilecek." diye konuştu.
Açıklamaların ardından, Türkiye ve Rusya arasında "İdlib Gerginliğin Azaltılması Bölgesindeki Durumun İstikrarlaştırılmasına İlişkin Mutabakat Zaptı" imzalandı.
Rusya Savunma Bakanlığı'ndan da İdlib ile ilgili bir açıklama geldi. Yapılan açıklamada, İdlib'de operasyon düzenlenmeyecek" denildi.
Putin'in açıklamaları:
Türkiye Cumhurbaşkanı sayın Erdoğan ile çok yapıcı ve kapsamlı görüşmeleri yaptık. Bu sene dördüncü kez bir araya geliyoruz. 10 gün önce Tahran’daki zirveye katılmıştık. Güncel ikili konuları görüştük, işbirliği konuları görüştük. İkili ticaret hacminin artışını kaydettik. Bu sene 7 ay içerisinde ticaret hacmimiz yüzde 34 artmıştır ve 15 milyar dolara ulaşmıştır.
Sayın Erdoğan ile ikili ticarette milli para birimleri kullanmamız lazım. Enerji alanında stratejik projelerin geliştirilmesine devam edeceğiz. Akkuyu Nükleer Santrali’nden bahsediyorum. Türk Akım doğalgaz boru hattı projesini sürdüreceğiz. Önümüzdeki sene Türkiye ve Rusya turizm yılı hazırlıklarını değerlendirdik. Bu sene ilk 6 ay içerisinde Rus turist sayısı artmıştır.
Bugün özellikle Suriye’deki çözüm konularını ele aldık. Yaşam koşullarının iyileştirilmesi konusunda beraber çalışma yürütüyoruz. İdlib konusunda işbirliği içindeyiz.
Çok önemli mutabakatlara ulaştık. Ve onaylanmış kararlar konusunda mutabakat sağlamıştık. Rusya’nın endişeleri ve biz Rusya olarak İdlib çatışmasızlık bölgesizlik kuran ülkelerden biriyiz. Bizim endişelerimiz İdlib’de olan savaşçılardan, özellikle Halep noktasına saldırı tehlikesi var. Rus üslerine tehlikesi de var. Bugün yapılan görüşmelerde bu durum ayrıntılı şekilde değerlendirdik. Ve şu kararı aldık. 15 Ekim tarihinde silahsızlanma bölgesi, Nusra’daki savaşçılar bu bölgeden çekilecekler. O bölgeden, sayın Erdoğan’ın teklifiyle ağır silahların çekilmesi kararını aldık. Bütün muhalif grupların silahlarla bölgeden çekilecekler. O bölgede kontrol, Rus ve Türk askerler tarafından ortak yapılacaktır.
İdlib'de 15-20 kilometrekarelik silahsızlanma bölgesi kurulacak.
Bizim düşüncelerimize göre alınan kararların yerine getirilmesi, Suriye’deki çözüm sürecinin pekiştirilmesi, Cenevre’deki görüşmelerin hızlandırılması ve barışın tesis edilmesine katkı sağlayacaktır. Önemli olan şudur ki hem Rusya hem Türkiye, hem Astana formatını kullanacaktır hem de Cenevre’de siyasi çözüm arayışını da sağlayacağız. Bugün ortak, önemli, yapıcı yoğun çalışmalar neticesinde Türk meslektaşlarıma şükranlarımı sunmak istiyorum.
Erdoğan'ın açıklamaları;
Değerli dostum Putin, kıymetli heyet üyeleri, değerli basın mensupları sizleri saygıyla selamlıyorum. Rusya’dan bulunmaktan duyduğum memnuniyeti özellikle ifade etmek istiyorum. Misafirperverlikten ötürü başta sayın Putin olmak üzere bütün Rus dostlarımıza şükranlarımı sunuyorum.
Kıymetli dostum ile bu yıl dördüncü kez bir araya gelmiş bulunuyoruz. Gerekli hallerde telefonla görüşmek suretiyle fikir teatisinde bulunuyoruz. İşbirliğimiz güçleniyor. Ekonomi alanında olumlu sonuçlar alıyoruz. Bir önceki yıla kıyasla yüzde 31’lik artışın artından bu yılın ilk yarısında yüzde 33’lük yükseliş söz konusu. Akkuyu Santrali ve Türk Akım Doğalgaz Boru Hattı Projeleri devam ediyor.
Geçtiğimiz yıl olduğu gibi bu yıl da Rus turistler ilk sırada yer alıyor. 4,7 milyonluk rekorumuzu bu yıl görünen o ki 6 milyonla gerçekleştireceğiz. Vizesiz seyahat rejiminin yeniden başlaması yönündeki beklentimiz devam ediyor. Bu konuda ilgili bakanlıklarımız çalışıyorlar. Bu çalışmalardan da bir an önce sonuç alınmasını bekliyoruz.
Sayın Putin ile Suriye konusunu son olarak Tahran’da düzenlenen zirvede ele alma imkanı bulmuştuk. Türkiye olarak hassasiyetlerimizi açıkça ifade etmiştik. Bugün de vardığımız mutabakatı sahada nasıl hayata geçirebileceğimizi müzakere etme imkanını bulduk. İkili ve heyetler arası görüşmelerimizde, İdlib’de karşılıklı endişelerimizi hedef alan çıkış yolu bulunmasında çok önemli mesafe kat ettik.
Muhalifler ve rejim kontrolü arasındaki alanlar arasında silahlardan arındırılmış bir bölge oluşturulmasını kararlaştırdık. Muhalifler bulundukları alanda kalmaya devam edecekler. Buna karşılık, radikal grupların söz konusu alanda faaliyet göstermemelerini sağlayacağız. Rusya, İdlib çatışmasızlık bölgesinde saldırılmayacağını temin için gereken tedbirleri alacaktır.
Gerek üçüncü tarafların provokasyonlarını, gerekse ihlallerin tespitini ve engellenmesini de yine birlikte temin edeceğiz. Rusya ve Türkiye, silahsızlandırılmış bölge sınırlarında koordineli devriye faaliyeti gösterecektir. Türkiye, İdlib çatışmasızlık bölgelerindeki gözlem noktalarını da tahkim edecektir. İdlib’de insani kriz yaşanmasının önüne geçtiğimize inanıyorum. Türkiye, İdlib meselesinde de üzerine düşeni yapmaya devam edecektir.
Bu mutabakat konuya taraf ülkeler için de önemli bir kazanımdır. Ayrıca, Suriye sahasındaki teröristlerin varlık gösterdiği alanların İdlib’le sınırlı olmadığına dikkat çektik. Asıl yapı PYD YPG’dir. Bu örgütün Fırat doğusunda gerçekleştirdiği katliamlar ve etnik temizlik faaliyetleri ortadadır. Suriye’nin geleceğine yönelik en büyük tehdit, Fırat'ın doğusundaki terör yuvalarından kaynaklanmaktadır. Öncelikle bu terör bataklıklarının kurutulması gerekiyor. Biz hem Fırat Kalkanı hem de zeytin dalı harekatıyla önemli adımlar attık. 4 bin km'lik alanı DEAŞ ve PKK’lılardan temizledik. Suriyeli kardeşlerimizin güven içinde dönmelerini sağladık. Benzer adımların PYD YPG’nin elinde bulunduğu diğer bölgeler için de atılması önem arz ediyor.
