Cumhurbaşkanı Sezer'den veto
ANKARA (İHA) - Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, 5229 sayılı 'Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun'u, 2. maddesinin bir kez daha görüşülmesi için TBMM'ye geri gönderdi.
Cumhurbaşkanlığı Basın Merkezi'nden yapılan açıklamaya göre Cumhurbaşkanı Sezer, sözkonusu kanunu Anayasa'nın 89. ve 104. maddeleri uyarınca TBMM'ye geri gönderdi. Cumhurbaşkanı Sezer, TBMM Başkanlığı'na sunduğu geri gönderme gerekçesinde Yasa'nın 2. maddesinin (e) bendiyle 2457 sayılı Yükseköğretim Kanunu'nun 60. maddesinin (a) fıkrasına eklenen son bentte 'Bakanlar Kurulu veya yasama organı üyeliğinde geçen süreler akademik ünvanların kazanılması için gerekli sürelerde değerlendirilir' ifadesine yer verildiğini hatırlattı. 2547 sayılı Yasa'nın 60. maddesinin (a) fıkrasının birinci bendinde, bir süre öğretim üyesi olarak çalıştıktan sonra Bakanlar Kurulu'na ve Yasama Organı üyeliğine seçilenlerin, bu görevlerde geçirdikleri süreler hesaba katılmak ve buna göre aylık dereceleri yükseltilmek, meslek unvan ve sıfatlarını kazanma ile ilgili kurallar saklı kalmak koşuluyla, başvurmaları durumunda ayrıldıkları yükseköğretim kurumuna kadro koşulu aranmaksızın döneceklerinin belirtildiğini kaydeden Sezer, iade gerekçesinde şu ifadeleri kullandı:
"Bu bentte, Bakanlar Kurulu ve Yasama Organı üyeliğinde bulunan öğretim üyelerinden bu görevleri sona erdikten sonra yeniden yükseköğretim kurumuna dönmek isteyenlerin atanmalarına olanak sağlanmakta ve bu gibilerin Bakanlar Kurulu ve Yasama Organı üyeliğinde geçen sürelerinin yalnızca aylık derecelerinin yükseltilmesi yönünden değerlendirilmesi öngörülmekte, meslek unvan ve sıfatlarını kazanma ile ilgili kurallar ise saklı tutulmaktadır. İncelenen Yasa'yla getirilen düzenlemede ise, Bakanlar Kurulu ya da Yasama Organı üyeliğinde geçen sürelerin akademik unvanların kazanılması için gerekli süreler yönünden de değerlendirilmesine olanak sağlanmaktadır. Anayasa'nın 2. maddesinde, Türkiye Cumhuriyeti'nin bir "hukuk devleti" olduğu belirtilmiştir. Hukuk devleti ilkesi, yasaların kamu yararı amacıyla çıkarılmasını gerektirmektedir. 2547 sayılı Yasa'nın 3. maddesinde, profesör, en yüksek düzeydeki akademik unvana sahip kişi olarak tanımlanmış; 26. maddesinde de, profesörlüğe yükseltilmede, doçentlik unvanını aldıktan sonra açık bulunan profesörlük kadrosu ile ilgili bilim alanında en az beş yıl çalışmış olmak koşulu getirilmiştir. İncelenen Yasa ile yapılan düzenleme, doçent akademik unvanını taşıyanların profesör olabilmeleri için gerekli beş yıllık yasal sürenin hesabında Bakanlar Kurulu ve Yasama Organı üyeliğinde geçen sürelerin değerlendirilmesini sağlamaktadır. 2547 sayılı Yasa'da, profesörlüğe yükseltilmek için öngörülen süre, doçentlerin bilimsel yeterliklerini artırmaları ve profesörlüğün gerektirdiği bilimsel düzeye erişmeleri amacıyla, ilgili bilim alanında bilimsel çalışmalar yaparak geçirilmesi gereken süredir. Başka görevlerde geçen sürelerin profesörlüğe yükseltilmek için gerekli süreden sayılması, bu süreden beklenen yarar ve amaçla bağdaşmamaktadır. Bakanlar Kurulu ve Yasama Organı üyeliği gibi siyasal içerikli etkinliklerin bilimsel çalışmayla eşdeğer ve eşdüzeyde tutularak profesörlük akademik unvanının kazanılmasında gerekli süreden sayılması kamu yararına ve dolayısıyla hukuk devleti ilkesine uygun düşmemektedir.
Öte yandan, Anayasa'nın 10. maddesinde, herkesin yasa önünde eşit olduğu, hiçbir kişiye, aileye, zümreye ve sınıfa ayrıcalık tanınamayacağı belirtilmiştir. İncelenen Yasa ile, Bakanlar Kurulu ya da Yasama Organı üyeliğinde geçen sürelerin akademik unvanların kazanılması için gerekli sürelerde değerlendirilmesi öngörülerek, 2547 sayılı Yasa'nın 26. maddesinin (a) fıkrasında düzenlenen kurala, ayrıklık getirilmekte, kapsama girenlere, diğer profesör adaylarının hiçbirinde olmayan bir ayrıcalık tanınmaktadır. Bu ayrıcalığın haklı bir nedeni de bulunmamaktadır. Bu nedenle incelenen Yasa'nın ilgili kuralı, eşitlik ilkesiyle de bağdaşmamaktadır. Yayımlanması yukarıda açıklanan gerekçelerle uygun görülmeyen 5229 sayılı "Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun", 2. maddesinin Türkiye Büyük Millet Meclisi'nce bir kez daha görüşülmesi için, Anayasa'nın değişik 89 ve 104. maddeleri uyarınca ilişikte geri gönderilmiştir".
