"Cumhurbaşkanlığı seçimi ekonomiyi etkilemez"
İSTANBUL (İHA) - Ekonomistler Platformu, cumhurbaşkanlığı seçimi konusunda gerçekleştirdiği anketin sonucuyla ilgili raporu kamuoyuna açıkladı.
Rapora göre, ekonomiye yön verenler, cumhurbaşkanlığı seçiminin ekonomiyi, genel seçimler kadar etkilemeyeceği görüşünde birleşti. Kısa vadede cumhurbaşkanlığı seçiminin ekonomi üzerindeki etkisi sınırlı kalacak, asıl etki siyaset üzerinde yoğunlaşacak.
Türkiye'de 250 işadamı, ekonomist, gazeteci ve akademisyenin katılımıyla hazırlanan "Cumhurbaşkanlığı Seçimi Senaryoları ve Türkiye Ekonomisine Olası Etkileri" başlıklı anket raporun sunumu Taksim Square Hotel'de yapıldı. Basın toplantısına, Ekonomistler Platformu Başkanı Oğuz Demir, yöneticiler, anketin koordinatörlüğünü yapan Taylan Şan, Murat Büke, Şeyda Çetin, üyeler ve medya mensupları katıldı.
"TÜRKİYE BAŞARIYLA ÇIKAR"
İki ayda tamamlanan anketin sonuçlarıyla ilgili değerlendirme yapan Ekonomistler Platformu Başkanı Oğuz Demir, cumhurbaşkanlığı seçimini ekonomiye yön verenlere sorarak kamuoyunu gerçek manada bilgilendirmek ve tansiyonu hafifletmek istediklerini söyledi. Anket sonunda birçok beklenmedik data ile karşılaştıklarını belirten Demir, her ne olursa olsun Türkiye'nin birçok zorlu engeli halkının iradesiyle aştığını, 2007 yılında yapacağı cumhurbaşkanlığı ve genel seçimlerden de başarıyla çıkacağını kaydetti.
Kamuoyunun son dönemde tek parti iktidarıyla kazanılan siyasi ve ekonomik istikrarın yapılacak seçimlerle bozulacağının endişesini taşıdığını ve bu endişenin yerli yersiz gerginliklere sebep olduğunu dile getiren Oğuz Demir, Mayıs ayında yapılacak cumhurbaşkanlığı seçiminin, hangi senaryo gerçekleşirse gerçekleşsin, ekonomi dünyasının genel seçimleri cumhurbaşkanlığı seçimlerinden daha önemli gördüğünü bildirdi.
KOALİSYONDAN KORKULUYOR
Cumhurbaşkanlığı seçiminin, genel seçimler üzerindeki belirleyiciliği nedeniyle öne çıktığını belirten Demir, "Başbakan Sayın Recep Tayyip Erdoğan'ın cumhurbaşkanlığı seçiminde, kendi adaylığı ya da partisi içerisinde başka bir kişinin adaylığı arasında yapacağı tercihin, genel seçimler üzerinde yapacağı etki ve tek parti iktidarının 2008 yılı itibariyle yerini yeniden zorlu koalisyon dönemlerine bırakacağı endişesi; olumsuz beklentilerin temel nedeni olarak sayılmaktadır. Endişeler kısa zamanda mantıklı bir şekilde giderilip yönetilemezse beklenen ekonomik ve siyasi sıkıntılar genel seçimlerden 5 veya 6 ay önce başlayabilir. Şu bir gerçek ki Cumhurbaşkanlığı seçimi, Türkiye ekonomisi üzerinde olumlu ya da olumsuz genel seçimler kadar etkili olmayacaktır. Bu nedenle Sayın Başbakan Erdoğan başta olmak üzere tüm siyasilerimizin bu konuda gerginlikten kaçınmalarını, seçimi hiçbir yerde gerginlik objesi olarak işlememeleri ve her nedense gizemli bir hal ve belirsizlik oluşturan Cumhurbaşkanı adaylarının kamuoyu ile paylaşılmasının büyük önem taşıdığını ifade etmek isteriz" dedi.
DÖRT BÖLÜMLÜK ANKET
Anket dört bölümden oluştu. Birinci bölümde Cumhurbaşkanlığı seçiminde "Olası Senaryolara Yönelik Yanıtlar ve Değerlendirmeler", ikinci bölümde "Senaryolara Göre Kısa Vadeli Beklentiler", üçüncü bölümde "Senaryolara Göre Makro Ekonomik Göstergeler" ve dördüncü bölümde "Ankete Katılımcıların Notları" işlendi.
Birinci bölümde, anket sonuçları ışığında, ankete katılanların yüzde 48'i AK Parti içerisinden Başbakan Recep Tayyip Erdoğan dışında bir aday gösterileceğini, yüzde 44'ü Başbakan Erdoğan'ın aday olacağını ve yüzde 8'lik kısmı ise toplumsal mutabakat ışığında cumhurbaşkanı adayının belirleneceğini ifade etti.
Anketin ikinci bölümünde sonuçlar, birinci soruya verilen yanıtlara göre kendi içinde değerlendirildi. İkinci bölümde anketi yanıtlayanlardan, bekledikleri senaryo ışığında piyasalar ve Türkiye ekonomisi ile ilgili kısa vadeli beklentilerinin ne yönde olduğu soruldu. Ankete katılan ve Başbakan Erdoğan'ın cumhurbaşkanlığına aday olacağına inananların yüzde 37'si piyasaların Başbakan Erdoğan'ın adaylık sürecinden dolayı olumsuz etkileneceğini ifade ederken, yüzde 36'sı bu durumun sonucunun şimdiden ön görülmesinin mümkün olmadığını iyi de, kötü de olabileceğini belirtti. Diğer yandan Erdoğan'ın cumhurbaşkanı olacağını ifade eden anket katılımcılarının yüzde 18'i piyasaların olumlu tepki vereceğini kaydederken yüzde 9'u soruyu "çekimser" şeklinde cevapladı.
"OLUMSUZ ETKİ SINIRLI KALIR"
Ankete katılan ve AK Parti içerisinden Başbakan Erdoğan dışında bir aday gösterileceğine inananların yüzde 75'i piyasaların bu duruma olumlu bir tepki vereceğini ifade etti. Katılanların yüzde 17'si şimdiden piyasa tepkisinin ne olacağının ön görülemeyeceğini dile getirirken, yüzde 8'lik kısım ise piyasaların bu duruma temkinli yaklaşacağını belirtti. Ankette test edilen bir başka husus ise kısa vadede Türkiye ekonomisinin cumhurbaşkanlığı senaryolarının sonuçlarından nasıl etkileneceği yönünde oldu. Bu çerçevede verilen yanıtlar ışığında Başbakan Erdoğan'ın cumhurbaşkanlığına aday olması durumunda ekonominin kısa vadede olumsuz etkileneceği beklentisi yüzde 45 olarak ortaya çıktı. Erdoğan'ın cumhurbaşkanlığına aday olması durumunda ekonominin kısa vadede olumlu etkileneceğini düşünenlerin oranı ise yüzde 27 olarak gerçekleşti.
MAKRO DATALAR BEKLENTİ DAHİLİNDE
Anketin üçüncü bölümünde birinci soruda seçilen senaryo ışığında, anket formunu yanıtlayan katılımcılara Türkiye ekonomisine ait bazı makroekonomik verilerin yılsonu rakamlarının nasıl gerçekleşeceğine dair beklentileri soruldu.
Ankete katılan ve Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın cumhurbaşkanlığına aday olacağını düşünenlerinin bu bölümdeki makroekonomik verilere yönelik beklentileri, bir önceki bölümde bahsi geçen piyasalar ve kısa vadedeki Türkiye ekonomisi sorularına vermiş oldukları cevaplara paralellik gösterdi.
Makro datalardan faiz konusunda Başbakan Erdoğan'ın aday olacağı senaryosunun gerçekleşeceğini düşünenler için ortalama yılsonu beklenti faiz oranı yüzde 19.5'e ulaşırken; AK Parti içinden başka bir aday çıkacağını düşünen katılımcıların yılsonu beklenti faiz ortalaması yüzde 18 olarak ortaya çıktı. Bu rakamlar sonucunda yüzde 17.50 olan gecelik borçlanma faizinin de yılsonuna kadar cumhurbaşkanlığı seçiminden bağımsız olarak bir artış beklentisinin hakim olduğu görüldü.
CARİ AÇIK VE DÖVİZ KURU
Türkiye ekonomisinin yumuşak karnı olarak nitelendirilen cari açık ile ilgili verilen yanıtlara göre; Başbakan Erdoğan'ın aday olacağını düşünenlerin 2007 yılı cari açığı beklentisi ortalama 35.5 milyar dolar olarak gerçekleşirken; AK Parti'den başka bir aday çıkacağını düşünenlerin beklentileri 32 milyar dolar oldu.
Anketin üçüncü bölümünde yılsonu döviz kuru beklentilerine yer verildi. Ankete katılan ve Başbakan Erdoğan'ın aday olacağını düşünen katılımcıların yılsonu Euro/YTL beklentisi ortalama 2.12 olarak ortaya çıkarken, yılsonu ABD Doları/YTL beklentisi ise ortalama 1.58 olarak gerçekleşti.
Ankete katılan ve AK Parti içerisinden başka bir adayın çıkacağını düşünenlerin ise yılsonu Euro/YTL beklentisi ortalama 1.99 iken Dolar/YTL beklentisi ortalama 1.52 oldu. İki tarafın da beklentilerine bakıldığında genelde döviz kurlarında bir artış beklendi.
DİKKATLER GENEL SEÇİMDE
Anketin dördüncü ve son bölümünde, katılımcılar cumhurbaşkanlığı seçimi ile ilgili açık uçlu olarak düşüncelerini ilettiler. Bu bölümde ekonomik açıdan iletilen yorumlara bakıldığında 2007 Kasım ayındaki genel seçimlerin ekonomiye cumhurbaşkanlığı seçimlerinden daha çok etki edeceği yönünde beklentilerin daha fazla olması dikkat çekti. Yorumlarda Cumhurbaşkanlığı seçiminin ekonomi üzerinde olumlu ya da olumsuz etkisinin sınırlı olacağı, genel seçimlere kadar dcaış gelişmelerin bu süreçte daha fazla ön planda olabileceği, fakat genel seçim dönemi ve sonrasının Türkiye ekonomisine açısından çok daha büyük önem taşıdığı ağırlıklı görüş olarak yer aldı.
Sonuç olarak, ankete katılan katılımcıların verdiği yanıtlara göre, cumhurbaşkanlığı seçiminin Türkiye ekonomisi üzerinde olumlu ya da olumsuz etkisinin genel seçimler kadar etkili olamayacağı görüşü ağırlık kazanırken bu noktada cumhurbaşkanlığı seçiminin kısa vadede ekonomiye etkisinin yanında dikkatle beklenen genel seçim sürecine yapacağı etkiler bakımından önemli bir süreç olacağı düşünüldü.
