'Çürük diş' hangi hastalıkları yapar?

Bakanlık, çürükten korunmak için sabah kahvaltı sonrası ve gece yatmadan önce dişlerin fırçalanmasını önerdi. Sağlık Bakanlığı'ndan 21-27 Kasım Diş Sağlığı Haftası nedeniyle alınan bilgiye göre, Türkiye'de 18 Dişhekimliği Fakültesi ve 4 bin 921'i Sağlık Bakanlığı'nda olmak üzere yaklaşık 20 bin dişhekimi bulunuyor. Diş, Türkiye'de yaklaşık 7 bin diş protez teknisyeni, diş protez laboratuarları, diğer sağlık çalışanları ve dental firmaların da dahil olduğu 1 milyar dolarlık gayrı safi hasılası olan dev bir sektör haline geldi. Ancak kişi başı ağız diş sağlığı harcaması Avrupa Birliği (AB) ülkelerinde yaklaşık 220 dolar iken Türkiye'de rakam 15 dolar civarında seyrediyor. AB ülkelerinde dişhekimine yıllık başvuru sayısı 5 iken, Türkiye'de bu sayı sadece 0.7 olarak belirlendi. Sağlık Bakanlığı, ağız ve diş sağlığını bozan faktörlerin bireyin vücut sağlığını da doğrudan etkilediğini belirterek, diş çürükleri ile dişeti hastalıklarının, kalp-damar hastalıkları, yüksek tansiyon, kemik erimesi, şeker hastalığı ve kadınlarda erken doğum ve düşük doğum riskini artırdığını kaydetti. Bakanlık, kötü ağız hijyeninin yol açtığı diş çürükleri ve dişeti hastalıklarından korunmada, öncelikle kişilerin kendi sağlıklarının bilincinde olması, bireylere düzenli fırçalama alışkanlığı, diş ipi kullanımı, beslenme alışkanlıklarının düzenlenmesi, düzenli olarak diş hekimine gitme alışkanlığının kazandırılması gerektiğini vurguladı.

"DİŞ ARALARI GÜNDE 1 KERE TEMİZLENMELİDİR"

Çürükten korunmak için sabah kahvaltı sonrası ve gece yatmadan önce 2'şer dakikalık etkili bir fırçalama işleminin yeterli olacağını ifade eden Sağlık Bakanlığı, şu uyarılarda bulundu: "Fırçalama işleminde diş etlerine masaj yapacak tarzda dairesel hareketler yapılmalıdır. Fırçalarken aşırı kuvvet uygulamanın diş eti çekilmesine neden olacağı unutulmamalıdır. Diğer yandan etkili bir diş fırçalama işlemi dişlerin görünen yüzeylerinin temizliğini sağlamakla birlikte, bakteri plağının diş aralarından uzaklaştırılmasını sağlamaz. Bu nedenle diş araları günde bir kez tercihen gün sonunda diş ipiyle temizlenmelidir. Diş ipi günlük ağız bakımının ayrılmaz bir parçası olmalıdır. Diş sağlığımız için bol bol peynir, süt ve yoğurt tüketmeli, şekerli yiyecekleri tükürük akışının en yoğun olduğu ana öğünler sırasında yenmelidir. Sağlıklı ve güzel diş ve dişetleri için öğün aralarında da abur-cuburla değil elma, havuç gibi iyi yıkanmış, taze meyve ve sebzeyle beslenmeliyiz. Halk arasında süt dişlerinin önemli olmadığına dair yanlış bir inanış vardır. Oysa ağız ve diş sağlığında dişlerin önemi süt dişlerinin sürmesiyle başlar. Süt dişleri çocuğun beslenmesinin yanı sıra düzgün konuşmasını da sağlamaktadır. Sağlıklı süt dişleri çiğneme işlemini gerçekleştirirken aynı zamanda altında bulunan daimi dişin korunmasını ve zamanında sürmesini sağlar. Yani sağlıklı süt dişi sağlıklı kalıcı dişlerin en büyük garantisidir. Tedavi edilmeyen süt dişleri ağrı, koku, konuşma ve çiğneme zorluğu ve beslenme bozukluğuna sebep olur. Süt dişlerinin tedavi edilmeyip zamanından önce çekilmesi kalıcı dişlerin çapraşık çıkmasının ve çene gelişimindeki bozukluğun en önemli sebebidir. Bu sebeplerden dolayı süt dişleri nasıl olsa değişecek mantığıyla ihmal edilmemeli, belirli aralıklarla diş hekimi tarafından mutlaka kontrol edilmelidir. Bunun yanı sıra ilk süren daimi dişimiz olan ve 6 yaş dişi olarak da adlandırılan 1. büyük azı dişlerinin de genellikle süt dişleriyle karıştırılması ve tedavi edilmemesi sonucu çocuklarımız hayatları boyunca ağızlarında taşıyacakları bu dişleri çok erken yaşlarda kaybetmektedirler. Hatta, bu dişi süt dişi sanan vatandaşlar, çekilen bu daimi dişin yerine yeni bir diş sürmemesini de çekim sırasında yapılan anesteziye bağlamak gibi bir yanlış inanışa kapılmaktadırlar."

Sağlık Bakanlığı'na bağlı 1. basamak sağlık kuruluşları olan sağlık ocakları, ana çocuk sağlığı ve aile planlaması merkezleri ile sağlık merkezlerinde koruyucu ve önleyici dişhekimliği hizmetlerinin yanı sıra, imkanlar ölçüsünde dolgu, diştaşı temizliği gibi tedavi edici dişhekimliği hizmetlerinin bir bölümü de veriliyor. Özel şartlar ve yardımcı sağlık personeli gerektiren ptotez, ortodonti, ağız-diş-çene hastalıkları ve cerrahisi uygulamaları ikinci ve üçüncü basamak (üniversiteler) sağlık kurumlarında yapılıyor.

Sağlık Bakanlığı'na bağlı 2 diş hastanesi, 34 ağız diş sağlığı merkezi, 107 diş tedavi protez merkezi ve devlet hastaneleri bünyesindeki 581 diş polikliniğinde ikinci basamak ağız diş sağlığı hizmetleri sunuluyor.