Daha Kaliteli Bir Yaşam İçin

Antalya Kent Konseyi Emekliler Meclisi yaşlılara yönelik hizmetlerin iyileştirilmesiyle görüş ve önerileri içeren kapsamlı bir rapor hazırladı.Yaşlılarına duyarlı bir kentin, aynı zamanda engelliler ve çocuklar başta olmak üzere her toplumsal kesim için daha yaşanabilir bir kent olmasının dikkate alınması gerektiğine işaret edilen raporda görüş ve önerilerle ilgili öncelikli konu başlıkları ise, “Emeklik koşullarının iyileştirilmesi, Sağlıklı yaşlanma ve yaşlılara sağlık hizmetlerinin iyileştirilmesi,mMuhtaç yaşlıların hizmetlere erişiminin kolaylaştırılması, yaşlılara yönelik konut, ulaşım ve çevre hizmetlerinin iyileştirilmesi, yaşlıların toplumsal yaşama katılımının ve tecrübe paylaşımının kolaylaştırılması” olarak sıralandı.Dünya Sağlık Örgütü’nün yaşlı nüfusa yönelik yapmış olduğu araştırma verilerine de yer verilen raporda, yaşlı nüfusun giderek arttığına dikkat çekilerek, “Dünyada toplam nüfus içinde yaşlı nüfus oranı giderek artmaktadır. 1950 yılında dünya nüfusunun yüzde 8’i, günümüzde ise yaklaşık yüzde 10’u 60 yaş ve üzerindedir. 2050 yılında bu oranın yüzde 22’ye çıkacağı tahmin edilmektedir. 2005 yılında yüzde 5,7 olan Türkiye’de 65 yaş ve üzeri nüfus oranının, 2050 yılında yüzde 17,6’ya ulaşacağı öngörülmektedir. Diğer taraftan, emekliler tarafından rağbet gören Antalya’da, yaşlılara yönelik hizmetlerin iyileştirilmesi daha fazla önem kazanmaktadır” denildi.SAĞLIKLI YAŞLANMASöz konusu raporda yer verilen görüş ve öneriler ise şöyle açıklandı:“Kayıt dışı çalışan yoksulların gelecekte muhtaç yaşlı durumuna düşmemeleri için, öncelikle sosyal güvenlik kapsamına alınmalarını sağlayan önleyici tedbirlerin yanı sıra teşvik tedbirlerine de işlerlik kazandırılmalıdır. Sağlıklı yaşam ortamlarının sağlanması kentte öncelikle belediyenin görevidir. Yaşlılara yönelik sağlık hizmetlerinin etkinliğinin ön koşulu olarak, sağlıklı yaşlanmanın önündeki engeller herkes için kaldırılmalıdır. Muhtaç yaşlıların fiziksel ve bilişsel yeti yetersizliklerinin istismarı, ihmal ve şiddetin ortadan kaldırılmasına yönelik öneyici tedbirler ve caydırıcı düzenlemelere işlerlik kazandırılmalıdır. Antalya’da bir geriatri hastanesi kurulması, aynı zamanda yaşlılara yönelik sağlık turizmi çeşitlemesine katkıda bulunacaktır. Kamu ve sivil toplum kuruluşları ile özel sektörün yanı sıra yardımseverlerin muhtaç yaşlılara yönelik hizmetlerinin daha etkin ve yaygın hale getirilmesi için, eşgüdüm ve işbirliğini kolaylaştırmak üzere, öncelikli ihtiyaçlara göre belirlenecek objektif muhtaçlık göstergelerini esas alacak şekilde, muhtaç yaşlılar için kurumlar arası ortak veritabanı kullanılması sağlanmalıdır. Muhtaç ve kimsesiz yaşlıların; hastalık halinde; geriatri hastaneleri veya hastanelerin geriatri bölümlerinde veya diğer hastanelerde ya da barınma ve bakım ihtiyaçları ücretsiz karşılanmalıdır. Üniversitelerde ve meslek lisesi düzeyinde yaşlı bakım hizmetleri bölümü açılmalıdır. Ayrıca hem bakım personeli açığının giderilmesi hem de evde bakım yapan yaşlı yakınları veya kendisine bakabilecek yaşlılar için halk eğitim merkezlerinde yaşlı bakım hizmetleri kursları düzenlenmesi sağlanmalıdır. Belediyeler, yaşlıların yaşamlarını kolaylaştıran kentsel hizmetlere erişimde eşitsizlikleri azaltan bir yaklaşımı ön plana çıkarmalıdır. TS 9111’e uygun konut uygulamaları bağlamında Başbakanlık Toplu Konut İdaresi ve belediyeler tarafından Yaşlı Konutları Ofisleri oluşturulup, satılık ve kiralık yaşlı konutları seçenekleri yaygınlaştırılmalıdır. Bu uygulamalar, yeni konutlarla sınırlı kalmayıp, TS 9111’e uygun olmayan mevcut konutların mümkün olduğu ölçüde tadilatını da kapsamalıdır. TS 12460 ve TS 12576’ya uygun ulaşım uygulamalarının yanı sıra ekonomik bakımdan erişimin de kolaylaştırılması için; toplu ulaşımın muhtaç yaşlılar ile 2022 sayılı Kanun gereğince 65 yaş aylığı alan yaşlılara ücretsiz, emeklilere ise yüzde 50 indirimli olması sağlanmalıdır.”YAŞLILARA HOBİ BAHÇESİYaşlıların yalnızlık veya terk edilmişlik cenderesinden çıkıp psikolojik sorunları aşmaları ve boş zamanların değerlendirilmesi gerektiği de vurgulanan raporda şu ifadelere yer verildi:”Sağlıklı yaşlanma, sosyal, kültürel, ekonomik, siyasal ve manevi etkinliklerle toplumsal değerleri yükseltmeleri; yaşlıların toplumsal yaşama katılımının kolaylaştırılması sorumluluğu olduğu kadar, aynı zamanda yaşlıların tecrübelerinden faydalanma fırsatı olarak değerlendirilmelidir. Yaşlılar için kolay ulaşılması ve farklı aktivitelere uygunluğu dikkate alınarak, semt parklarında belediyeye bağlı Yaşlı Dayanışma Merkezleri uygulaması yaygınlaştırılmalıdır. Kentin karmaşasından günübirlik de olsa uzaklaşıp küçük ölçekli hobi amaçlı bitki yetiştirirken doğa ile iç içe farklı etkinliklerde bulunmayı isteyenleri bir araya getiren hobi bahçeleri, gelişmiş ülkelerde yaygın bir uygulama olarak 100 yılı aşkın bir geçmişe sahiptir. Ülkemizde yaklaşık 25 yıl önce ilk uygulama Bursa’da başlatılmış, ancak İzmir, Konya, Kayseri, Ankara’da farklı isimlerdeki uygulamalara rağmen ülke çapında yaygınlık kazanmamıştır. Antalya’da ise Kent Konseyi’nin 17.10.2006 tarihinde Antalya Büyükşehir Belediyesi’ne yaptığı öneri henüz uygulamaya geçmemiştir.”SOSYAL YARDIMLARBelediyeler tarafından sunulan sosyal hizmetlerin şehir geneline yaygınlaştırılması, ulaşılabilirliğin ve erişilebilirliğin arttırılması, özellikle sosyal yardımların hak odalı sunulması ve insan onuruna yakışır şekilde ihtiyaç sahiplerine teslim edilmesinin önerildiği raporda, sosyal yardımların temel amacının kentteki yoksulluğu önlemek adına değil sosyal yardım yapılan/yapılacak kişilerin istihdamına yönelik bir anlayışla kişilerin kendi kendine yeterli hale getirilmeleri öngörüldü. Yaşlılara yönelik olarak sunulan hizmetlerin başında gelen huzurevi modelinin gerekliliğinin tartışılamaz olduğu bildirilen raporda şunlar kaydedildi:”Kurum bakımı hizmeti modeline dayanan huzurevlerinin yapısının değiştirilerek ev modelinin benimsenmesi gerekmektedir. Kentimizde huzurevi ihtiyacı ortadadır. Çok katlı binalar yerine tek katlı evlerde sosyal, kültürel, doğal rekreasyon alanlarının oluşturulması hedeflenmelidir. Kent içinde emekli/yaşlı dinlenme evlerinin açılması, yaşlı hizmetlerinde kullanılmak üzere arsa üretilmesi (yeşil alan, yaşam alanları vs.), evde bakım hizmetlerinin kent genelinde yaygınlaştırılması, bakım hizmetinin çeşitlendirilmesi, yerel yönetimlere bağlı huzurevlerinde kalan ve hiçbir geliri olmayan yaşlılara temel ihtiyaçlarını karşılayacak düzeyde harçlık ödemesi yapılabilmesi yolunda düzenleme yapılması önerilmektedir.”