Davutoğlu'ndan Maliki'ye cevap: Etrafımızdaki olaylara duyarsız kalamayız

Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, İranlı mevkidaşı Ali Ekber Salihi ile Dışişleri Bakanlığı’nda ortak basın toplantısı düzenledi. Bölgesel gelişmeler ve gündemdeki diplomatik konulara ilişkin yapılan açıklamada, Türkiye ve İran’ın kışkırtmalara rağmen bölgede iki kardeş ülke olduğu vurgulandı.

Toplantıda, İran’ın nükleer müzakerelere başlayabileceği ve görüşmelerin İstanbul’da gerçekleşebileceği ifade edildi.

Toplantıda, Ankara’yı, iç işlerine karışmaması konusunda uyaran Irak Başbakanı Nuri el-Maliki’ye cevap veren Bakan Davutoğlu, “Komşu ülkelerin iç işlerine karışmayız ama etrafımızdaki olumsuzlukları da izleyemeyiz.” dedi.

Türkiye Dışişleri Bakanlığı’nda yapılan basın toplantısında, gazeteciler her iki bakana da gündeme ilişkin soruları yöneltti. Bakan Davutoğlu’na, Ankara’yı iç işlerine karışmamaları konusunda uyaran Irak Başbakanı Nuri el-Maliki, “Türkiye bölgeye felaket ve iç savaş getirebilecek bir rol oynuyor. Ancak bunun sonucunda zararlı çıkan Türkiye olur” sözleri de soruldu.

Bakan Davutoğlu, Türkiye’nin komşu ülkelerin iç işlerine karışmasının söz konusu olmadığını ifade etti. Türkiye’nin, komşu ülkelere sadece yapıcı tavsiyelerde bulunduğunu dile getiren Bakan Davutoğlu, “Komşularımızın iç işlerine karışmayız ama şunu da bilmemiz gerekir ki komşu ülkelerde yaşanan gelişmeler bir başka ülkeye tesir etmektedir. Olumsuzlukları izleyemeyiz. Bunun için müzakerelerin olması gerekmektedir. Biz, tarih boyunca kardeşçe yaşadık. Herkes, ABD kuvvetlerinin çekildiği bir dönemde, Irak’ın serbestçe idare edileceğinden dolayı sevinç yaşanabilirdi. Üzücü olan, Iraklı siyasiler arasında güvensizliğin yaşanmasıdır. Türkiye’nin pozisyonu açıktır.” diye konuştu.

İran Dışişleri Bakanı Salihi ise konuyla ilgili Türkiye’nin, Irak konusundaki konumuna zarar gelmemesi için çalışmaların yapılmaması gerektiğini söyledi. Türkiye’nin Irak’ın kalkınmasında önemli rol sahibi olduğunu ifade eden Salihi, “Yetkililer arasında yanlış anlaşılmalar olabiliyor. Bunun engellenmesi lazım. Bu gibi konular herhangi iki ülke arasında da yaşanabilir. Bu küçük olan yanlış anlamanın ortadan kaldırılması gerekmektedir.”

“İKİ ÜLKE ARASINI BOZMAK AMACIYLA ÇIKAN HABERLERİ KINIYORUM”

İran Dışişleri Bakanı Salihi’ye, Türkiye ile İran’ın arasını bozmak amacıyla son günlerde ABD menşeli haberlerin çıktığı, bunu nasıl değerlendirdiği soruldu. Konuk Bakan Salihi, Türkiye’nin güçlü bir iktidara sahip olduğuna dikkat çekerek, bu tür haberleri kınadığını vurguladı. Bu haberlerden İran’ın bir çıkarının olmadığını beyan eden Salihi, “İran ve Türkiye arasında, istişareler devam edecektir.” diye konuştu.

“ÖNEMLİ OLAN BATI İLE İRAN ARASINDAKİ NÜKLEER MÜZAKERELERİN BAŞLAMASI”

Basın mensupları, bakanlara, nükleer müzakerelerin hangi aşamaya geldiği noktasında da sorular yöneltti. Davutoğlu, İran’a yaptığı ziyaret öncesinde, AB Dış Politika Yüksek Temsilcisi Catherine Ashton ile görüştüğünü ifade ederek, İran’la nükleer müzakerelerin başlaması talebinde bulunduğunu, bu talebi, görüşme sırasında İranlı yetkililere ilettiğini bildirdi. İran’ın da benzer talepleri olduğunu kaydeden Davutoğlu, dönüşte Ashton ile tekrar temasa geçtiğini ve İran’ın görüşlerini de ona aktardığını bildirdi. Davutoğlu, şöyle dedi:

“Müzakerelerin zamanı ve yeri ile ilgili çalışmalar devam ediyor. Önemli olan bu görüşmelerin başlaması ve bölgedeki gerginliğin son bulması. Tarafların karşılıklı bir iradeyi benimsediklerini belirtmek gerekiyor. Taraflar, İstanbul’da görüşmek istiyorsa bu konuda elimizden gelen adımları atmaktan çekinmeyiz.”

“KARŞI TARAF SAMİMİ OLURSA GÖRÜŞMELERE BAŞLAYABİLİRİZ”

Nükleer müzakerelerle ilgili İran Dışişleri Bakanı Salihi de Davutoğlu’nun görüşlerine katıldığını dile getirdi. Konuyla ilgili Türkiye’deki televizyon kanallarına detaylı bir değerlendirmede bulunduğunu ifade eden Salihi, şöyle konuştu: “Ashton hanımla Boon’da bir görüşme yaptım. Sayın Celili’nin gönderdiği mektubu alıp almadığını sordum. Müzakerelere en kısa zamanda başlayabileceğimizi söyledim. Sayın Celili de görüştüm. Zaman ve mekânın belirlenmesi ile birlikte son durumu Davutoğlu’na bildireceğiz. Benim görüşüm, müzakerelerin İstanbul'da olması. Karşı taraf dürüst olursa görüşmelerimiz başlayabilir.”

“TÜRKİYE’NİN VERECEĞİ EN BÜYÜK GÜVENCE, TARİHİ, KARDEŞLİĞİ VE DOSTLUĞUDUR”

Basın mensuplarının bir diğer sorusu da görüşmeler sırasında, Malatya Kürecik’te kurulan Füze Kalkanı konusunda Türkiye’nin bir garanti verip vermemesi oldu? Bakan Davutoğlu, Türkiye’nin vereceği en büyük güvencenin tarihi kardeşliği ve dostluğu olduğunu söyledi. “Hangi konu olursa olsun biz kardeşimizle konuşuruz.” diyen Davutoğlu, “Füze kalkanının Türkiye'de bulunması gerekçesini NATO‘da da İran’da da açıkladık. NATO karargâhında yaptığım konuşmada hiçbir komşumuzu tehdit olarak görmediğimizi, bunun da NATO şemsiyesi altında da böyle bir tehdit algılanmasının söz konusu olamayacağını belirttim. Bu, balistik füze saldırılarını engellemek için kurulan bir savunma sistemedir. İran’a yönelik değildir. Elbetteki bazı kesimler bu konu üzerinden Türkiye ve İran’ın arasını bozmak istemektedir. Ancak, önemli olan görüşmelerimizi devam ettirmektir. Aramıza fitne girmesine izin vermeyeceğiz. Herkesin kamuoyunda yapılan açıklamaları dikkatle takip etmesi gerekmektedir.” ifadelerini kullandı.

“SURİYE KONUSUNU GÖRÜŞÜYORUZ, AMACIMIZ KANIN DURMASI, SURİYE HAKININ İRADESİNİN TECELLİSİDİR”

Suriye’de yaşanan olaylara ilişkin sorulan bir soruya da Bakan Davutoğlu, şu cevabı verdi: "Suriye’de yaşanan gelişmelerle ilgili olarak İran’la farklı görüşlere sahip olabiliriz. Biz, Suriye konusunu da açık bir şekilde müzakere ediyoruz. Oradaki amacımız, kanın durması ve Suriye halkının iradesinin tecellisidir."

“BİR AĞACIN İKİ DALI GİBİYİZ”

İran Dışişleri Bakanı Ekber Salihi, konuşmasında, kendisinin 7. veya 8. defa Türkiye’ye geldiğini ifade etti. Görüşmelerde önemli konuları, dürüst bir şekilde ele aldıklarını kaydeden Salihi, şöyle devam etti: “Bu istişarelerimiz ortak noktalar üzerine yapılıyor. Ayrı düşündüğümüz noktaları en aza indirmeyi amaçlıyoruz. Bölgede, Türkiye ve İran, rakip ülkeler olarak gösterilmeye çalışılıyor, ancak birbirbirimizi tamamlayan ülkeleriz. Her iki ülkede, bölgede barış ve güvenliğin garantisidirler. Birçok kişi iki ülke arasında sorun oluşturmaya çalışıyor, siz bazı kesimlerin tutumlarına önem göstermeyin. Dünyada, Türkiye ve İran gibi benzer ortak noktaları olan iki ülke yoktur. Bir ağacın iki dalı gibiyiz. Size kötü bir şey olduğu zaman biz üzülürüz. Allah göstermesin, ülkenizin bir sıkıntı yaşamasını istemeyiz.”

Türkiye’nin Irak Büyükelçiliği’ne düzenlenen saldırıyı duyduklarında çok üzüldüklerini ifade eden Salihi, sözlerini şöyle tamamladı: “Türkiye, Irak halkı nazarında yüksek bir makama sahiptir. Irak halkı sizleri dini, kültürel ve mezhepsel açıdan kardeş olarak görüyor. Ama bazıları iki ülke arasında sağlıklı ilişkilerin yürütülmesini istemiyorlar.