Dededen toruna 6 asırlık lezzet: "Ayhan patlıcanı"

NEVŞEHİR (AA) - BEHÇET ALKAN - Nevşehir'in Avanos ilçesine bağlı Küçükayhan ve Büyükayhan köylerinde çitçiler, yaklaşık 6 asırdır dededen toruna kalan tohumlarla ürettikleri "Ayhan patlıcanı" olarak tanınan ürüne patent alınması için kolları sıvadı.

Leylak renginde, beyaz çizgili, tombul yapısı, kendine has aroma ve tat özellikleri ile tanınan "Ayhan patlıcanı", Nevşehir ve çevre illerdeki halk pazarlarında tüketiciyle buluşuyor.

İlk yerleşimin yaklaşık 600 yıl önce başladığı köyde, aynı dönemde ekimine başlanıldığı belirtilen patlıcan türünden her yıl elde edilen tohumu bir sonraki sezonda toprakla buluşturan çiftçiler, deden toruna aynı patlıcanı üretmeyi aradan geçen yıllara rağmen sürdürüyor.

Üreticilerden Erkan Özbay, AA muhabirine, patlıcan üreticiliğinin dede mesleği olduğunu belirterek, sahip olduğu arazide sebze çeşitlerinin yanı sıra "Ayhan patlıcanı" üretmek için özel bir alan ayırdığını, yaklaşık 30 yıldır üretime devam ettiğini söyledi.

Temmuz ayında çıkan ilk mahsulü tohum elde edebilmek için ayırdıklarını aktaran Özbay, şöyle konuştu:

"Elde ettiğimiz tohumları, mart ayında evlerin önünü sera gibi yapıp fide haline gelmesini sağlıyoruz. Oluşan fideleri mayıs ayında bahçelere ekiyoruz. Temmuz ayında alınan ilk ürünlerinden tohum üretiyoruz, daha sonraki ürünleri satıyoruz. Patlıcanın bu türü sadece köylerimizde üretiliyor. Çok lezzetlidir. Patlıcan üretiminde ben sekizinci nesilim. Çevre illerin yanı sıra gurbetteki köylülerimiz yaşadıkları şehirlere ve yurt dışına da götürüyor. Arazinin toprak yapısına göre bir fideden 3-5 kilogram arasında verim alınıyor. Kilogramı tarladan 2 liraya satılıyor."

Hüseyin Seyfi ise ürettikleri patlıcanın lezzetinden dolayı tercih sebebi haline geldiğini, tüketen kişilerin başka tür patlıcan almadığını ifade ederek, "Verimi diğer türlere göre biraz düşük ama lezzetinden dolayı tercih edilmektedir. Nevşehir pazarında ve çevre illerde satılıyor." dedi.

- Patent başvurusu

Küçükayhan Köyü Muhtarı Veli Özbay da türün köyleri adına tescillenmesi için patent başvurusu yaptıklarını ve süreci takip ettiklerini dile getirdi.

Köyde 6 asırdır "Ayhan patlıcanı"nın yetiştirildiğini anlatan Özbay, şunları kaydetti:

"Başka yerde yetişse de aynı lezzet ortaya çıkmıyor. Patent için başvurduk, çeşitli deneme ve aşamaların ardından sonuçlanmasını bekliyoruz. Köyün yüzde 80'i geçimini sebzecilikle temin ediyor, en çok da patlıcan üretimi yapılıyor. Haftanın belirli günlerinde şehir dışından gelen toptancılar kamyonlara yükleyip götürür. Bu yıl özellikle son yağmurlar verimi olumlu etkiledi."