Değirmencilik Kocaeli'de Hayat Buluyor

Gölcük ilçesinde suyla çalışan 150 yıllık un değirmeni yıllara meydan okuyor. Günümüzde yerlerini un fabrikalarının ve elektrikle çalışan değirmenlerin aldığı, insanlar için en büyük nimet olan ekmeğin hammaddesi unun elde edildiği yerler olan suyla çalışan un değirmenine vatandaşlar ilgi gösteriyor.

Bu değirmenlerin son örneklerinden biri de Gökcük'e bağlı Lütfiye köyünde bulunuyor. Fehmi Şahin'in tarafından işletilen değirmen hâla 150 yıl önce kurulduğu şekliyle çalıştırılıyor. Değirmen çalıştığında, saçı, kaş ve kirpikleri, el ve ayakları, elbiseleri un içinde kalan Fehmi Şahen baba mesleği olduğu için değirmenciliğe devam ettiğini belirterek, "Para kazandıran bir iş değil, uzun zamandır yapıyoruz. Elektrikli değirmenlerde daha hızlı üretiliyor. Ama tadı bu değirmende olduğu gibi olmuyor. Emek isteyen bir iş. Un öğütülürken bir dakika bile değirmenin başından ayrılmak olmaz. Belli bir hızda çalışması gerekiyor. Benden sonra devralacak biri yok. Ben de çok uzun süre yapamayacağım" dedi.

100 kilogramlık bir buğday, suyla çalışan değirmende ortalama iki saatte un haline getiriliyor. Maliyeti ise alıcıya yüzde 15 buğday ya da 30 TL şeklinde oluyor. Sayıları az olsa da vatandaşların suyla çalışan değirmeni tercih etmesinin sebebi ise elektrikle çalışan değirmenlerin hem daha pahalı olması hem de buğdayı yakması olduğu belirtiliyor. Vatandaşlar değirmene çoğunlukla buğday ya da mısır bağışlıyor. Değirmen sahibi ise bağışlanan buğday ve mısırları un haline getirerek hazır olarak satıyor.

Suyla çalışan bir değirmenden bir ayda kazanılan para ise 500 TL. Değirmene kendi ürettiği mısırları getiren Murat Tosunoğlu, "Biz her yıl senede iki kere mısırımızı getirerek öğüttürüyoruz. Burada üretilen unun tadı başka hiç bir yerde yok. Yaşlı annem başka bir unu yemiyor" diye konuştu.

Suyla çalışan değirmenin üstünde bulunan sepete önce buğday dökülüyor, dökülen buğday alt taraftaki sepete düşüyor. Yay vasıtasıyla da sallanan sepetteki buğday, belli bir oranda aşağıya dökülüyor, oradan da taşın altına dökülüyor. Değirmenin yanındaki ipten ise öğütülme hızı ayarlanıp ön tarafta bulunan düzeneğe öğütülen buğdaylar dökülüyor.

Günde ortalama 60 kilogram unun üretildiği değirmene buğdaylarını getiren vatandaşların tek yapması gerekenin sıra beklemeyi göze almak olduğu belirtildi.