Deli kelimesi Türkçe kökenli bir kelimedir. Eski Türkçe "telü" kelimesinden türemiştir. Aynı zamanda bu kelimenin yine Eski Türkçe "tilve" kelimesinden evrildiği düşünülmektedir. Telü ve tilve kelimesine hâlâ Anadolu ağızlarında rastlanmaktadır. Deli kelimesinin kullanımı pek çok atasözünde görürüz. Bu atasözleriyle ilgili birkaç örnek vermek gerekirse:
- (Bir şeyin) delisi olmak.
- Deli arlanmaz, soyu arlanır.
- Deli bayrağı açmak.
- Deli çıkmak,
- Deli dana (veya danalar) gibi dönmek
Deli kelimesinin eş anlamlısı olan sözcük
Deli kelimesinin pek çok eş anlamlısı vardır. Deli kelimesinin eş anlamlısı olan sözcükler:
- Mecnun
- Çılgın
- Anormal
- Meczup
- Bihuş
- Çatlak
- Divane
- Kafası kontak
- Üşütük
Delinin eş anlamları ile örnek cümleler
Deli kelimesinin eş anlamlılarıyla ilgili örnek cümleler kurmak gerekirse:
- Aşkından mecnuna dönmüştü.
- Sinirden öyle bir çılgına dönmüştü ki onu tanıyamadım.
- Sen de neden bu kafası kontağın söylediklerine inanıyorsun ki?
- Bazı aileler çocukları olduğunda bir çılgın gibi davranırlar.
- Bunlardan başka köyün iki meczubu vardı.
- Anormal bir adamdı, bunu nasıl eve aldılar anlamadım.
- Âdeta bîhuş gibi bir hâlde arabaya atlamıştı.
- Çatlak olmasam bunca adama katlanır mıydım?
- O kadar uzun süre çalışınca kafadan üşütmüştü belli ki.
- Tüm divaneliğim sana olan aşkımdan kaynaklı.
- Bunlar da iyice anormal hareketler gösteriyorlar, iyi ki ergen oldular.