Kurban Bayramında sofraların başkahramanı şüphesiz et. İnsan vücudu için en önemli protein kaynağı olan et, özellikle Kurban Bayramında bilinçsizce tüketilince bazı olumsuzlukları da beraberinde getirebiliyor. Kurban eti tüketirken, sağlık için dikkat edilmesi gereken pek çok nokta bulunuyor. Beslenme ve Diyetetik Bölümü Öğretim Üyesi Dr. Hilal Demirkesen Bıçak, kurban eti nasıl tüketilmeli, yanında neler tüketilmeli, et nasıl muhafaza edilmeli gibi önemli soruları yanıtladı.
Kurbanlığın kesilmesinden sonra etinin tüketim aşamalarını anlatan Demirkesen Bıçak, “Kurban etinin kesildikten sonra belli bir süre dinlenmesi gerekmektedir. Kurbanlık kesildikten sonra rigor mortis diye ifade edilen bir kıtlık safhası başlamaktadır. Bu süreç yaklaşık 12-24 saat devam eder. Bu safha atlatılmadan etler tüketilirse sindirim açısından güçlük oluşmakta ve et lezzet özelliği olarak da istenmeyen yapıda olmaktadır” dedi.
Bayramda porsiyonlarda aşırıya kaçılmaması gerektiğini hatırlatan Hilal Demirkesen Bıçak, “Büyükbaş ve küçükbaş hayvanları karşılaştırdığımızda besin değeri olarak yakındır. Temel fark yağ oranıdır. Küçükbaşlar, genel olarak büyükbaşlara kıyasla daha fazla yağ içeriğine sahiptir. Doymuş yağ içeriği daha yüksektir. Kolesterol düzeyi küçükbaş hayvanlarda daha fazladır. Kalp damar rahatsızlığı olan bireylerin doğru pişirme yöntemi kullanarak ve porsiyon miktarına dikkat ederek tüketmesi gerekir” ifade etti.
Eti en sağlıklı şekilde pişirme yönteminin haşlama olduğunu söyleyen Demirkesen Bıçak, “Etin kendi suyunda pişerek besin değerlerini koruduğunu ve fazla yağın bir miktarının da suda çözülüp uzaklaşabileceğini söylemek gerek. Bir diğer yöntem olarak ızgara tercih edilebilir ancak etin yanmaması gerekir. Yüzeyde bir yanma meydana geldiğinde kanserojen bileşikler meydana gelmektedir. Yaz aylarındayız mangal yapılacaksa, toksik bileşenlerin oluşumunu engellemek için eti dumandan uzak tutmak gerekir” diye konuştu.
Kavurma yaparken bunlara dikkat
Kurban Bayramında sofraların vazgeçilmezlerinden biri de kavurma. Demirkesen Bıçak, kavurmanın en sağlıklı şekilde nasıl yapılacağını şöyle anlattı:
“Kavurma yapılacaksa fazla yağlardan uzaklaştırılması gerekir. Kendi suyuyla pişmesi sağlanıp hayvansal yağ ilavesinden kaçınılmalı. İç yağ ya da kuyruk yağı ilave edilmeden yapılmalı. İlla yağ eklenecekse bitkisel yağ tercih edilebilir. Ayrıca kavurma ve diğer etler kahvaltıda değil öğle ya da akşam yemeğinde tüketilmeli. Böylece sindirimin daha kolay olmasını sağlar.”
Kurban Bayramında etin yanında mutlaka sebze de yenmesi gerektiğini vurgulayan Hilal Demirkesen Bıçak, “Lif içeriği yüksek olan kabak, patlıcan, ıspanak, bamya gibi lifli sebzeler hem sindirimi kolaylaştırır hem mideyi rahatlatır hem de bağırsak sağlığını destekler. Bununla birlikte yeşil yapraklı sebzelerden hazırlanan salata, C vitaminince yüksek özellik gösterir. Bu da ette bulunan demirin emilimini destekler. Kansızlığı olan bireyler etin yanında ayran, yoğurt gibi süt ürünlerinden ziyade c vitamini yüksek olan yeşillik salatalar, portakal suyu veya farklı c vitamini içeriği olan meyveler tüketmelidir” diyerek demir eksikliği çekenlere önemli tavsiyeler verdi.
Kurban etlerinin buzdolabında 3-4 gün kadar bekletilebileceğini ifade eden Hilal Demirkesen Bıçak, bu süreden sonra eksi 18 santigrat derecede, küçük porsiyonlar halinde derin dondurucuda saklanması gerektiğini söyledi. Demirkesen Bıçak, etlerin derin dondurucuda 6 ay ila 12 ay kalabileceğini söyleyerek etlerin mutlaka hızlı şekilde dondurulup yavaş şekilde çözdürülmesi gerektiğini belirtti.