Deniz Kaplumbağalarının Uzun Ve Zorlu Yolculuğu

ÇANAKKALE (A.A) - Mehmet Bayer - Pamukkale Üniversitesi Deniz Kaplumbağaları Araştırma Merkezi'nce (DEKAMER) yapılan araştırmada, uydu takip cihazı takılan Caretta Caretta türü deniz kaplumbağalarının göç yolları izlendi.

Pamukkale Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Biyoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Yakup Kaska, yine aynı üniversiteden Eyup Başkale, DEKAMER'den Meryem Tekin, Mücahit Seçme, Çisem Sezgin ile İtalyan araştırmacılar Fulvio Mafucci, Sandra Hochscheid ve Flegra Bentivegna, "Deniz Kaplumbağalarının Uydu Takip Yoluyla İzlenmesi" projesini hazırladı.

Prof. Dr. Kaska, AA muhabirine yaptığı açıklamada, deniz kaplumbağası popülasyonlarını kurtarmak ve uygun koruma yöntemlerini tespit etmek için, göç yolları, dağılım, HABITAT kullanımı ve kaynak gereksinimlerini anlamak gerektiğini söyledi.

Araştırmacıların deniz kaplumbağası ekolojisi, davranış ve fizyolojisiyle ilgili soruları cevaplayabilmek için 1990'lı yılların başlarında uzaktan takip yöntemleri konusunda bazı çalışmalar yaptığına işaret eden Kaska, çoğu deniz sürüngeni gibi deniz kaplumbağalarının da yaşamlarının çoğunu, beslenme ve yuvalama alanları arasında uzun mesafeler katederek geçirdiğini bildirdi.

Kaska, daha fazla geliştirilmiş uydu cihazlarının üretilmesiyle, "yeşil" ile "iribaş" deniz kaplumbağalarının göç yollarının izlenmesi çalışmalarının arttığını belirtti. Yakup Kaska, Akdeniz bölgesinde yapılan uydu izleme çalışmalarıyla her iki tür kaplumbağanın Türkiye, Kıbrıs, Suriye, Libya, Mısır ve Tunus kıyılarını kullandıkları ortaya çıkardığını kaydetti.

Türkiye'de, Onur Türkecan ve Sedat V. Yerli'nin, Akyatan kumsalında yaptığı çalışmada 2 yeşil deniz kaplumbağasına uydu izleme cihazı takıp, üreme sonrası göç yolları ve beslenme alanlarına olan rotalarının çıkartıldığını dile getiren Kaska, ilk kaplumbağanın önce Kıbrıs'a daha sonra Mısır'a ve mevcut kıyı boyunu takip ederek Sidra Körfezi'ne (Libya) ulaştığını, ikinci kaplumbağanın ise Alanya-Manavgat arasında dolaştığının tespit edildiğini söyledi.

Projedeki amaçlarının, deniz kaplumbağalarının üreme sonrası göç yollarını belirlemek, beslenme ve kışlama alanlarını tespit etmek, erkek-dişi, yaralı-sağlıklı bireyler arasındaki göç yollarını karşılaştırmak olduğuna işaret eden Kaska, "Bu çalışma, Muğla'nın Ortaca ilçesi Dalyan beldesinde faaliyetlerini yürüten Deniz Kaplumbağaları Uygulama ve Araştırma Merkezi'nde (DEKAMER) uydu takip cihazı takılarak gönderilen kaplumbağaların göç yollarını araştırmak için yapılmıştır. DEKAMER bünyesinde tedavisi biten 2, yuvalama alanından alınan 3, beslenme alanından alınan 2 olmak üzere toplam 7 deniz kaplumbağası ARGOS uydu sistemiyle donatılmış ve Dalyan İztuzu kumsalından denize bırakılmıştır" dedi.

Prof. Dr. Kaska, denize bırakılan kaplumbağalar, güzergahları ve katettikleri mesafelere ilişkin şu bilgileri paylaştı:

'Tuğçe Barış' adlı kaplumbağa, denize bırakıldığı Dalyan'dan, Dalyan, Fethiye, Gazze, Batı Şeria güzergahını takip edip 1233 kilometre.

'Fethiye' adlı kaplumbağa, Fethiye'den, Dalyan, Fethiye Marmaris, Datça, Ano Symi Adası, Kos Adası, Bodrum ve Didim güzergahında 1233 kilometre.

'Songül' adlı kaplumbağa Dalyan'dan, Dalyan, Rodos Adası, Girit Adası, Tunus güzergahında 7 bin 853 kilometre.

'Dalyan' adlı kaplumbağa, Dalyan'dan, Dalyan, Marmaris, Bodrum güzergahında 482 milometre.

'Mersin Nazlı' adlı kaplumbağa Dalyan'dan Dalyan, Fethiye, El-Alameyn, El-Hemam, İskenderiye güzergahında 3 bin 12 kilometre.

'Fethi' adlı kaplumbağa Dalyan'dan, Dalyan, Dalaman, Göcek, Fethiye, Ölüdeniz güzergahında 802 kilometre.

'İlker' adlı kaplumbağa ise Dalyan'dan Dalyan, Dalaman, Göcek güzergahında 189 kilometre.