7.9'luk depremin ardından iki gün boyunca artçı şoklarla sarsılan Nepal'de, felaketin boyutları, havadan çekilen görüntülerde ortaya çıkıyor. En az 3 bin fazla kişinin hayatını kaybettiği afetin ardından başkent Katmandu'da ayakta kalan bina sayısı çok az.
Pazartesi günü yüzlerce kişi kenti terk ederek güvenli düz arazilere doğru yola çıktı. Şimdiye dek 3 bin 218 kişinin yaşamını yitirdiği facianın şokunu henüz atlatamadan yiyecek ve su sıkıntısıyla karşı karşıya kalan Nepalli aileler, kucaklarında çocuklarıyla otostop çekerek kırsal alanlara ulaşmaya çalışıyor.
Katmandu'da bakkal dükkanı işleten Krişna Muktari, sahip olduğu her şeyi geride bırakarak şehri neden terk ettiğini anlatıyor:
"Kaçıyoruz. Burada nasıl yaşanır ki? Küçük çocuklarım var, bütün gece evden kaçmaya hazır halde bekleyemezler.”
Artçı şok endişesi
Nepalliler artçı şok endişesiyle evlerine giremiyor. [Fotoğraf: Reuters]
Şehri terk edemeyen binlerce kişiyse, artçı şokların korkusuyla binalardan uzakta kurdukları çadırlarda kalıyor.Katmandu'daki Tribhuvan Uluslararası Havalimanı, ülkeyi terk etmeye çalışan yüzlerce kişiyle doldu. Uçaklarda yer bulamayanlar üst üste iki gece havaalanında gecelemek zorunda kaldı.
Ancak artçı şoklardan çok daha büyük bir tehlike kapıda. Temiz su ve yiyecek ihtiyacı yanı sıra salgın hastalık tehdidi de Nepalli yetkilileri endişelendiriyor.
Nepal hükümeti tankerlerle halka içme suyu dağıtıyor. Az sayıda açık dükkanda ise yiyecek bulabilmek zor. Eczanelerdeki antibiyotik ilaçlar ve ilkyardım malzemeleri de tükendi.
Hastaneler yetmiyor
Katmandu'da aileler açık alanlarda yardım bekliyor. [Fotoğraf: Reuters]
Ekiplerin şoğun çalışmalarına rağmen çok sayıda cesedin iki gündür enkaz altında kalması salgın hastalık tehdidini beraberinde getirdi.Dünyanın dört bir köşesinden arama-kurtarma ekipleri ve doktorlar Nepal'e yardıma koştu. 6 binden fazla kişi, ciddi yaralarla tedavi bekliyor. Hastanelerin bu talebi karşılaması ise imkansız.
Durmaksızın çalışan doktorlar hastane bahçelerinde kurulan çadırlarda zor koşullarda yaralıları tedavi etmeye çalışıyor. Devlet hastanesi Bir'de görev yapan Dr. Ganiş Gurung, gelen hastaların çok ciddi kırıkları ve iç organ tahribatları olduğunu söylüyor.
‘Elektrik ve suyumuz yok'
Nepal'de tedavi bekleyen binlerce afetzede var. [Fotoğraf: Reuters]
Komşu ülke Hindistan'da kayıpların sayısı 66'ya yükseldi. Tibet'te de 20 kişi depremde hayatını kaybetti.28 milyon nüfuslu Nepal'de ve komşu ülkelerin dağlık bölgelerinde çok sayıda dağınık yerleşim yeri olması nedeniyle kayıpların artmasından endişe ediliyor. Yetkililer yardımların yetersiz kaldığını söylüyor.
Nepal'in Ev Bakanlığı yetkilisi Lahmi Prasad Dakal, "Elektrik ve suyumuz yok, ilk önceliğimiz bu. Diğer büyük sorun ise dükkan sahiplerinin binalara girememesi nedeniyle yiyecek bulunamaması” diyor.
Yardımlar yetersiz mi?
Pek çok ülke Nepal'e yardıma koştu. Hindistan tıbbi malzemeler ve arama-kurtarma ekipleri gönderirken, Pakistan ordusu da 30 yataklı ‘hastane uçağı' ve yiyecek malzemeleri gönderdi.
Türkiye'den de AFAD koordinasyonunda 26 kişilik bir ekip Katmandu'ya gitti. Türk Kızılayı da ilk etapta 320 gıda kolisi gönderdi.
ABD, Avustralya, İngiltere ve Yeni Zelanda'dan arama kurtarma ekipleri de Katmandu'da çalışmalara başladı.
Ancak az miktardaki yardımlar da, artçı şoklar nedeniyle sıkça kullanım dışı kalan havalimanına helikopterlerin inememesi nedeniyle teslim edilemiyor.
Dünya Sağlık Örgütü'nün 2011 raporuna göre Nepal'de her 10 bin kişiye 50 hastane yatağı ve 2,1 doktor düşüyor.
Ülkenin yeniden inşası içinse 5 milyar ABD Doları, yani ülkenin gayri safi yurtiçi hasılasının yüzde 20'si gerekiyor.
Kaynak: Reuters