Depresyon yeni anne olmuş kadının en mutlu olması beklenen doğumdan sonraki ilk aylarda ortaya çıkar. Depresyon birkaç ay içinde düzelebileceği gibi 1-2 yıla kadar da sürebilir. Depresyon genellikle ağlama, mutsuzluk, güçsüzlük, bebeğe bakamama, bebeği istememe şeklinde ortaya çıkabilir.
Belirtileri ise, günlük işleri yapamama, şiddetli hüzün, boşluk duygusu, panik atak, çökkün bir ruh hali, endişe, sinirlilik, ağlama, bebeğe ilgi kaybı, iştah kaybı veya aşırı iştah, aile veya arkadaş etkinliklerinden uzak durma olarak görülür.
Lohusa depresyonu nedir?
Daha önce geçirilmiş rahatsızlığı olsun olmasın gebelik sonrası ortaya çıkan doğum sonrası depresyon, şiddeti farklı da olsa oldukça sık görülüyor. Bundan daha da sık görülen ve doğumdan sonraki ilk 1 ay içinde hızla ortaya çıkan denilen annelik hüznü (postpartum blues) veya lohusa sendromu ise sıklıkla lohusa depresyonu ile karıştırılabiliyor.
Annelik hüznü zamanla geçer
Annelik hüznü, ilk haftadan itibaren başlar, ilk 1 ay içinde kendini gösterir. İyi takip ve destekle, sıklıkla bu semptomlar kaybolup gider. Ancak bir kısmında ise doğum sonrası depresyon, ya da doğum sonrası kaygı bozuklukları olarak devam edebilir.
İşte bu yüzden gebelik sonrası ilk ay annenin takibi çok önemlidir. Giderek sessizleşen, her fırsatta ağlamaya meyilli ve bebeğin bakımı konusunda kaygılı bir anne olduğu göze batmaya başladığında ya da yeni anne bunları ifade eder hale geldiğinde psikiyatri uzmanının görmesi gerekir.
Erken dönemde tespit edilen annelik hüznü, gerekli destekle (tıbbi kontrol, aile desteği) takip edilmeli. Daha önce geçirilen depresyon varsa da sık kontrollerle bu tablonun nasıl seyrettiğinin dikkatle izlenmesi, gerekirse erken uygulanacak tedavilerle gelişebilecek depresyonun kontrol altına alınması hedeflenmektedir.
Sosyal destek çok önemli
Lohusa sendromunun atlatılmasında sosyal destek çok önemlidir. Bu destek hem psikolojik anlamda hem de bebeğe bakım olarak verilebilir. Annenin kendine de kısa da olsa vakitler ayırması için imkân yaratılabilir.
Doğum sonrasındaki süreçte gerçekleşen duygusal, düşünsel ve davranışsal zorlanmalar eşler arasında güvensizlik, iletişimsizlik, cinsellik gibi problemlere yol açabilmektedir.
Diğer depresyonlarda olduğu gibi depresyon ilaçları ve psikoterapi tedavide etkilidir. Emzirme devam ettiği zaman tedavi endişe yaratabilir.
Tedavinin önemli bir parçası da depresyon sırasında anneye verilecek destektir. Bu destek annenin depresyon geçirdiğini ve durumunun annenin bir seçimi olmadığını anlamaktır.
Başta eş olmak üzere, yakınların bebeğin bakımı ve annenin tedavisi ile ilgilenmesi önemlidir.. Anne kendini toplayana kadar bebeğin bakımının aksamaması gerekir.
Kurtulmak mümkün
Alınabilecek basit önlemler ve yaşam değişiklikleri ile sorun karmaşık bir hal almadan çözülebilir.
Yakınlarınızdan ve aile bireylerinden kendinize yakın hissettiğiniz kişilerden destek isteyin
Günlük egzersiz ve spor yapın, hareketsizlikten uzak durun
Alkol ve kafeinli içecekler tüketmeyin
Beslenme uzmanından uygun diyet programı için yardım alın
Doğum sonrası eve gelen ziyaretçi sayısını sınırlandırın
Telefon görüşmelerinizi kısıtlı sürede tutun
Bebeğinizle daha yakından ilgilenin ve o uyuduğunda siz de uyumaya çalışın