DERGİ Dünyanın çehresini değiştiren büyük mühendislik projeleri

William Park

BBC Future

Büyük inşaat projeleri dünya üzerinde ne tür izler bırakıyor?

Dünyanın en muhteşem manzaralarını görmek için uçağa binmek gerekmiyor. Google'ın Earthview adlı projesi dünyanın bazı uydu görüntülerini bilgisayardan indirilebilir fotoğraflara dönüştürdü.

Birçok fotoğraf, büyük mühendislik projelerinin daha önce hiç görülmemiş kuşbakışı uydu görüntülerini içeriyor. Yani insanın dünya üzerinde bıraktığı ayak izlerini.

Al-Jawf Sulama sistemi, LibyaAl-Jawf Libya'da tümüyle sulama sistemine bağlı olan bir şehir. Fotoğraftaki altıgen şekiller Sahra Çölü'ne kazınmış 1 km çapındaki tarım vahaları.

Bölge neredeyse hiç yağmur almıyor. Su yeraltından çıkarılıyor. Bu sular yer üstü suları gibi yenilenebilir değil. Sahra ve Kalahari gibi çöllerde yeraltı sularına başvurmak yaygın bir uygulama.

Solnova Güneş Enerjisi İstasyonu, Seville, İspanyaSolnova, Avrupa'nın en büyük güneş enerjisi çiftliği olan Solucar Complex'in bir parçası. Fotoğrafta bu çiftliğin beş ünitesinden üçü görülüyor. Bunların her biri 300 bin metrekarelik bir alanı kaplıyor. Sıra sıra dizilmiş kavisli aynalar güneş ışığını petrol taşıyan borulara yansıtıyor. Petrol 400 dereceye kadar çıkabiliyor.

Tamamlandığında 250 milyon watt ile dünyanın en büyük güneş enerjisi istasyonu olacak Solucar Complex projesinin 150 bin hanenin enerji ihtiyacını karşılaması ve yıllık karbondioksit salımını 185 bin ton azaltması bekleniyor.

Maatschap Europoort Terminali, HollandaRotterdam limanındaki MET ham petrol deposu olarak işlev görüyor ve 21 deposunda 1,6 milyon metreküp petrol depolanıyor.Bu petrol Avrupa'ya transfer ediliyor.

Rotterdam limanından her yıl 450 milyon tonluk mal taşınıyor. Bunun yarısını petrolün de dahil olduğu "sıvı yük” teşkil ediyor.

IJsseloog rezervuarı, the Ketelmeer, Hollanda1 km çaplı insan yapımı bu rezervuar Ketelmeer gölündeki alüvyonları (silt) topluyor. Böylece iki nehri birleştiren bu gölü belli bir derinlikte tutarak nehirleri gemi taşımacılığına uygun konumda tutuyor.

Bu bölgede deniz doldurmasıyla elde edilen adacıklar, üçte biri deniz seviyesinin altında olan bu topraklarda su yükselmesine karşı bariyer de oluşturuyor. Bunlar olmasaydı ülkenin yüzde 65'i sular altında olurdu.

Akjoujt bakır ve altın madenleri, MoritanyaMoritanya'daki bir bakır ve altın madenini gösteren bu fotoğraftaki mavi renk bakır tabakalarının oksitlenmesi sonucu oluşmuş. Bakır havanın içindekioksijen ve su ile temas ettiğinde yüzeyde bakır karbonat oluşturarak mavimsi yeşil bir renk veriyor.

Moritanya'da tuz gibi bazı mineraller azalırken bakır ve altın önemli doğal kaynaklar olarak çıkarılmaya devam ediyor.

Katar İncisi yapay adası, Doha, KatarKatar İncisi Doha'da hala inşaat halinde olan yapay bir ada. Tamamlandığında üzerinde lüks oteller ve konutlar, mağaza ve restoranlar yükselecek.

Hollanda'daki gibi bu lüks adalar da deniz yatağından çekilen toprağın yığılmasıyla oluşturulmuş. Dubai'de de yapılan ‘The World' adlı benzer bir proje 2008'de tıkanmıştı. Bu tür yapay adalar sürekli bakım yapılmadığı takdirde erozyona uğrama tehlikesiyle karşı karşıya. Çevreciler projenin sonunda tamamen deniz dibine gömüleceğine inanıyor.

Katar İncisi'ne taşınma işlemleri 2012'de başladı. Projenin 2018'de tamamlanması bekleniyor.

Venedik, İtalyaVenedik başlı başına bir mühendislik başarısıdır. Bu kentin ayakta kalması için dünyanın her tarafından bilim insanları yeni yöntemler üretiyor. Yeraltındaki tektonik aktivite kentin temellerini Apenin Dağları'na doğru itiyor. Bu nedenle şehir suya batıyor.

Yeraltı sularının pompalanması, bariyer inşası ve şişme bentler sayesinde yıllık batma oranı azaltılmaya çalışılıyor, fakat bunlar uzun vadeli çözümler değil. Uzmanlar yıllık batma oranının 2 mm olduğunu söylüyor.

Bu makalenin İngilizce aslını BBC Future'da okuyabilirsiniz.

Dergideki diğer makalelere buradan ulaşabilirsiniz.