Devlet Anadolu'dan vergi toplayamıyor
ANKARA (ANKA)- Ekonomide ortaya çıkan olumsuz konjonktürde reel sektörde yaşanan sıkıntılar, özellikle Anadolu illerinde olmak üzere vergi tahsilat oranlarını düşürdü.
Yılın ilk beş ayında vergide tahsilat oranı sadece 10 ilde yüzde 70'i aşabildi, 53 ilde yüzde 50-70 aralığında gerçekleşen oran, 18 ilde ise yüzde 50'nin de altında kaldı. Özellikle Iğdır'da yüzde 29.6'ya kadar inen tahsilat oranının, Şırnak, Hakkari, Sakarya, Mardin, Düzce, Yozgat'ta da yüzde 30'larda kaldığı dikkati çekti.
ANKA'nın Maliye Bakanlığı'nın verilerinden yaptığı belirlemeye göre, Ocak-Mayıs döneminde ülke genelinde toplam 93 milyar 465.9 milyon YTL vergi tahakkuk ederken, bunun yüzde 74.96'sı oranında 70 milyar 60.2 milyon YTL'lik tahsilat gerçekleştirildi. Anılan dönemde 81 il içinde en yüksek tahsilat oranı Kocaeli'de gerçekleşti. Bu ilde beş aylık vergi tahsilatının tahakkuka oranı yüzde 89.05 düzeyinde gerçekleşti.
Tahsilatın tahakkuka oranında Kocaeli'yi yüzde 81.33 ile İzmir, yüzde 80'la İstanbul, yüzde 76.36'yla Mersin, yüzde 75.52'yle Tekirdağ, yüzde 74.98'le Rize izledi. Vergi pastasındaki payı en düşük illerden Tunceli, tahsilatın tahakkuka oranında yüzde 73.94'le ile 7'nci sırada yer aldı. Daha sonra yüzde 72.91 ile Kırıkkale, yüzde 71.51 ile Kırklareli, yüzde 71.25'le Karabük, yüzde 69.78'le Hatay, yüzde 69.77'yle Edirne geldi. Ankara'da tahsilatın tahakkuka oranında yüzde 69.19'la 13'üncü sırada yer aldı. Ankara'nın ardından Bursa yüzde 69.15'le, Zonguldak'ta yüzde 68.27'ye geldi.
Söz konusu 15 ilde toplam 77 milyar 720.1 milyon YTL vergi tahakkuk ederken, bunun yüzde 78.92'si oranında 61 milyar 338.6 milyon YTL'lik tahsilat yapıldı. Diğer iller toplamında tahsilatın tahakkuka oranı ise yüzde 55.39 olarak gerçekleşti. Diğer illerde anılan dönemde 15 milyar 745.8 milyon YTL'lik tahakkuka karşılık, 8 milyar 721.5 milyon YTL tahsilat gerçekleştirildi.
/**
Tahsilat oranı en yüksek 15 il (Bin YTL)
Tahakkuk Tahsilat (%)
Kocaeli 11.077.275 9.863.829 89,05
İzmir 8.801.854 7.158.844 81,33
İstanbul 37.745.149 30.194.786 80,00
Mersin 1.787.299 1.364.752 76,36
Tekirdağ 914.810 690.868 75,52
Rize 194.297 145.676 74,98
Tunceli 15.416 11.399 73,94
Kırıkkale 213.178 155.428 72,91
Kırklareli 246.554 176.309 71,51
Karabük 129.689 92.398 71,25
Karabük 129.689 92.398 71,25
Hatay 881.269 614.938 69,78
Edirne 236.195 164.788 69,77
Ankara 12.107.646 8.377.335 69,19
Bursa 2.628.886 1.817.849 69,15
Zonguldak 610.921 417.092 68,27
İlk 15 il 77.720.127 61.338.689 78,92
Diğer iller 15.745.868 8.721.587 55,39
Merkez 188.649 188.649 100,00
Toplam 93.465.995 70.060.276 74,96
**/
-IĞDIR'DA ÜÇTE BİRİ BİLE TAHSİL EDİLEMEDİ
Anadolu illerinden başta Iğdır, Şırnak, Hakkari, Sakarya, Mardin, Düzce, Yozgat'ta tahsilat oranı son derece düşük düzeylerde kaldı. Vergi tahsilatının tahakkuka oranı en düşük yüzde 29.57'yle Iğdır'da gerçekleşti. Söz konusu oran Şırnak'ta yüzde 33.04, Hakkari'de yüzde 37.88, Sakarya'da yüzde 38.64, Mardin'de yüzde 38.78, Düzce'de yüzde 39.53, Yozgat'ta yüzde 39.99'la düşük düzeylerde kaldı.
Tahsilat oranında Adıyaman, Osmaniye, Gaziantep, Nevşehir, Sinop, Afyon, Bilecik, Karaman, Denizli, Kilis ve Bolu illeri yüzde 50'nin altında kalan illeri oluşturdu. Adıyaman yüzde 44.43, Osmaniye yüzde 45.78, Gaziantep yüzde 46.24, Nevşehir yüzde 47.06, Sinop yüzde 47.40, Afyon yüzde 47.75, Bilecik yüzde 48.11, Karaman yüzde 48.31, Denizli yüzde 49.40, Kilis yüzde 49.71 ve Bolu yüzde 49.78 orana sahip oldu. Tahsilatın tahakkuka oranında yüzde 50'nin altında kalan 18 ilin ortalaması yüzde 44.51 olarak gerçekleşti. Söz konusu 18 ilden 2 milyar 948.4 milyon YTL tahakkuk edilirken, 1 milyar 312.2 milyon YTL tahsilat yapıldı.
/**
Tahsilat oranı en düşük iller (Bin YTL)
Tahakkuk Tahsilat (%)
Bolu 170.627 84.945 49,78
Kilis 20.271 10.077 49,71
Denizli 460.759 227.615 49,40
Karaman 54.530 26.344 48,31
Bilecik 83.768 40.302 48,11
Afyon 242.456 115.777 47,75
Sinop 61.780 29.286 47,40
Nevşehir 93.318 43.918 47,06
Gaziantep 595.153 275.171 46,24
Osmaniye 109.566 50.162 45,78
Adıyaman 104.869 46.590 44,43
Yozgat 130.703 52.272 39,99
Düzce 156.901 62.027 39,53
Mardin 123.502 47.899 38,78
Sakarya 392.207 151.533 38,64
Hakkari 23.786 9.011 37,88
Şırnak 73.601 24.319 33,04
Iğdır 50.666 14.981 29,57
18 il 2.948.463 1.312.229 44,51
**
