Diş gıcırdatma, hasarlara sebep oluyor

Ailelerin sıkça şikayet ettiği konulardan biri de, çocuklarının uyku sırasında dişlerini gıcırdatması (bruksim). Hatta bazen, çocuklarının gün içersinde de dişlerini gıcırdattığını söyleyen aileler bulunuyor. Uzmanlara göre, aslında her çocuk süt dişlenme, karışık dişlenme ve daimi dişlenme dönemlerinde dişlerini bir miktar gıcırdatıyor. Bu masum diş gıcırdatmalar, özellikle süt köpek dişleri ve kesici dişlerde hafif aşınmaların görülmesine sebep oluyor. Çocukların yüzde 15'inde ise diş gıcırdatma veya diş sıkma alışkanlıkları ciddi boyutlarda görülebiliyor. Bunun sonucunda, dişlerde aşırı aşınma, yüz kasları, baş, boyun, kulak ve çene ekleminde ağrılar görülebiliyor. Eğer erken yaşlarda koruyucu tedaviler yapılmazsa, henüz büyüme ve gelişmesi devam eden çocukların hem dişlerinde hem de çene ekleminde kalıcı hasarlar oluşabiliyor. Peki ama diş gıcırdatmaya ne sebep oluyor? Uzmanlar, şimdiye kadar yapılmış çalışmalarda kesin bir sebep bulunamadığını söylüyor. Genellikle birkaç faktörün biraraya gelmesiyle "bruksizmin" olduğu düşünülüyor. Yapılan çalışmalarda ise, lokal, sistemik ve psikolojik faktörler üzerinde duruluyor.

DİŞ SÜRMESİ DE DİŞ GICIRDATMA SEBEBİ OLABİLİYOR

Lokal faktörler; dişlerdeki kapanış ilişkilerindeki bozukluklar, erken dişsel temaslar veya yüksek yapılmış bir dolgu olabiliyor. Sistemik faktörler de; yetersiz beslenme, barsak parazitleri, alerji ve endokrin bozuklukluları şeklinde. Eğer barsaklar dolu ise, gerginleşen barsak duvarından kalkan uyarılar, beyinde sindirim kanalının faaliyetini başlatıyor. Bunun sonucunda barsak kasılması artıyor, sindirim enzimleri salgılanıyor, mide asidi ve tükürük akışı çoğalıyor, çiğneme kasları kasılıyor veya daha kolay kasılır hale geliyor. Böylece de diş gıcırdatma olabiliyor. Ayrıca, sinüzit sebebiyle burun akıntısı olan bir çocuk da diş gıcırdatabiliyor. Çocuklarda diş sürmesi de diş gıcırdatma sebebi olabiliyor. Sürme sırasında dişetinde bir baskı oluşuyor ve bazı biyo-kimyasal maddeler bu sırada salgılanıyor. Bunun sonucunda bu maddeler çevre dokulardaki sinirleri uyararak, çiğneme kasları uyarılıyor ve istemsiz çene kasılmaları, yani diş gıcırdatmaları oluşabiliyor. Psikolojik faktörler ise; günlük streslere bağlı veya kişisel sıkıntılar başlıkları altında toplanıyor. Ayrıca emosyonel stres, kuvvetli pişmanlık, obsesyon, uykusuzluk, her türlü gerginlik hali ve kıskançlık gibi durumlar da diş gıcırdatmaya sebep olabiliyor.

Diş gıcırdatmanın tedavisine gelecek olursak; uzmanlar, çocuklarda diş gıcırdatma tedavisinde öncelikle palyatif, yani basit çözümler düşünülmesi gerektiğini vurguluyor. Öncelikle pedodontist-çocuk-aile üçgeninde konuşularak diş gıcırdatma sıklığı ve şiddeti hakkında detaylı bilgi alınması, daha sonra ise ağız içi muayene yapılarak dişlerdeki aşınmaların varlığının kontrol edilmesi gerektiğini belirten uzmanlar, eğer dişlerde aşırı aşınmalar varsa bu bölgelerin tedavi edileceğini bildiriyor. Ayrıca dişlerin kapanış ilişkisi kontrol edilerek bozukluk varsa bunların basit aşındırmalarla dengelenmesi ve düzeltilmesi gerektiğini belirten uzmanlar, eğer bu düzeltmeler fayda etmiyorsa basit ağız içi apereyler yapılarak sorunun giderilmeye çalışılacağını bildiriyor. Uzmanlar ayrıca, çocuk doktoruna danışılarak, çocukta barsak paraziti veya diğer sistemik faktörlerin varlığının araştırılması gerektiğini belirtiyor.

(İHA)