Dışkılamada değişiklik

Dışkılamada ne tür değişiklikler olabilir?

Gün içinde dışkılama zamanı, dışkının çapı, şekli, büyüklüğü, miktarı ve sıklığında olan değişikliklere ve dışkıda kan görülmesine, dışkılama alışkanlığında değişiklik adı verilir. Bağırsak hareketleri normalde günün aynı saatinde oluşur ve zorlu bir ıkınma olmadan dışkılama işleminin gerçekleşmesi gerekir.

Olağan dışkılama alışkanlıkları nelerden etkilenir?

• Yaşam sırasında her insanda doğal olarak kabızlık ve ishal gibi değişiklikler görülür, ancak bu değişikliklerin uzun bir süre boyunca devam etmesi bir sağlık sorunu olduğu anlamına gelir.
• Olağan dışkılama alışkanlıkları kişinin tükettiği gıdalar (diyet), sıvı alım miktarı, egzersiz veya spor yapılması veya gibi birçok faktöre bağlıdır.
• Diyetinde suda erimeyen bol lif (bakla, nohut, fasulye, bezelye ve mercimek) ve suda eriyen sebzelerin birlikte ve dengeli olarak tüketilmesiyle, günde 2 Lt’nin üzerinde su tüketilmesiyle dışkılamanın daha rahat olduğu bilinen bir gerçektir.
• Ayrıca, düzenli olarak spor ve egzersiz yapan kişilerde dışkılama eyleminin genelde sorunsuz olarak tamamlandığı bilinmektedir.
• İleri yaşla birlikte gerek hormonsal değişiklikler ve gerekse günlük aktivitenin giderek azalması nedeniyle kabızlığa doğru bir eğilim olduğu gözlenir, ancak bunu olağan dışı sorunlardan ayırt etmek gerekir.

Dışkılama alışkanlıklarında değişikliğe başka ne adlar verilir?

Dışkılama alışkanlığında değişiklik; bağırsak alışkanlıklarında değişiklik, barsak alışkanlıklarında değişiklik, anormal bağırsak hareketleri, bağırsak ritminde değişiklik adları da verilir.

Dışkılama alışkanlıklarında değişiklikler hangi nedenlerle olur?

• Bağırsak kanseri
• Rektum kanseri
• Makat kanseri
• Fazla miktarda sıvı kaybı
• Bazı ilaçların yan etkisi
• İştahta azalma
• Aşırı zayıflama
• Bağırsak düğümlenmesi
• İrritabıl bağırsak sendromu: İrritabıl (huzursuz) bağırsak sendromu (İBS) genel nüfusun yaklaşık % 15’ini ilgilendiren bir sorundur. Bazen spastik kolon, muköz kolit veya hasta mide adları da verilir. İrritabıl bağırsak sendromu (İBS), bağırsağın fonksiyonel bir sorunu olup bağırsak işlevine ait bir sorunu yoktur.
• Ülseratif kolit: kalın bağırsakların iç yüzeyini döşeyen bölümün iltihaplanması ile seyreden bir hastalıktır.
• Omurilik yaralanması
• Dışkı taşlaşması (fekal impaksiyon): aşırı hareketsizlik, yaşlılar, felçli, omurilik yaralanmalı ve yatalak kişilerde görülür.
• Bağırsak divertiküliti: Kalın bağırsakta yer alan divertiküllerin iltihaplanmasıdır.
• AİDS

Dışkılama alışkanlıklarında değişiklik durumunda ne tür tetkikler yapılır?

• Dışkı tetkiki (kan, mikrop ve gizli kan aranması)
• Kolonoskopi
• Bilgisayarlı tomografi
• Kan tetkikleri (lökosit sayımı, tümör markerları, vb.)

Dışkılamada değişiklik durumunda hangi doktora başvurulmalıdır?

Dışkılama alışkanlıklarında değişiklik durumunda; Aile Hekimliği, İç Hastalıkları, Gastroenteroloji, Genel Cerrahi uzmanlık dallarında bir hekime başvurmakta yarar vardır. Bağırsak cerrahisi alanında (kolorektal cerrahi, koloproktoloji) alanında hizmet veren cerrahlara kolorektal cerrah denilir.

Dışkılamada değişiklik durumunda ne zaman doktora başvurulmalıdır?

• Aniden gelişen kabızlık ve gaz ile dışkı çıkartamama
• Şiddetli bir karın ağrısı olması
• Dışkıda kan görülmesi
• Dışkıda iltihap görülmesi
• Giderek artan karın şişkinliği
• Dışkı çapında incelme (kurşun kalem şeklinde dışkılama)
• Nedensiz kilo kaybı (diyet yapılmadan)

Görüş ve sorularınız için: drkorhantaviloglu@mynet.com