Dışlanan Çocuk!

Arkadaş ilişkileri çocukların gelişiminde büyük rol oynar. Aileden sonra yoğun etkileşime girdiği ilk kişiler arkadaşlarıdır. Özellikle 2-4 yaş arasında bu etkileşim yoğunlaşır, ilk sosyal beceriler öğrenilmeye başlanır. Bağımsız oyundan, paralel oyuna daha sonra tamamlayıcı oyuna en sonunda etkileşime girer. Sosyal çevre ve gelişimi arttıkça daha çok arkadaş ihtiyacı duyar.

Okulöncesi dönemde artan bu ilişki daha komplike çevre ve oyunlarla pekiştirilir. İlkokula başlaması ile gruba dahil olma, lider olma isteği, popülarite olma isteği artar. Bu sayede çocuk beğenildiğini hisseder. Kabul gördüğü durumlarda mutlu olur. Reddedildiğinde kızar, üzülür, içe döner. Bu durumda çocuk eve mutsuz gelir. Anne ve baba çeşitli çözümler bulmaya çalışır.

Dışlayan grup üyeleriyle konuşur, çocuğunu ikna etmeye çalışır. Ancak bu tarz çözümler çocukta geçici iyileşme sağlayıp kendi kendine sorunu çözemediği için kalıcılık sağlamaz. Peki ama böyle bir durumda neler yapılmalı?

•Öncelikli olarak onu dinleyin ve gruptan neden dışlandığını anlamaya çalışın. Daha sonra gruba girebilme yolları üretin.
•Kesinlikle diğer çocukların velileriyle yada onlarla konuşmayın.
•Ona moral verin ve başınızdan geçen buna benzer bir olayı ( gerekirse hikaye yaratın) anlatın. Çeşitli çözümler ürettiğinizi ve uyguladığınızı söyleyin.

•Özellikle “Aman boşver almazlarsa almasınlar..” tarzı yaklaşımlar yerine gruba dahil olabileceğini bunların yollarını düşünmesini isteyin.
•Arkadaşlarının giymek istediği giysileri giymek istemesi, eşyalarından almak istediklerini makul ölçülerde kabul edin.
•Çocuğunuzdan yaşadığı bu durumu anlatan bir resim çizmesini isteyin. Çizdiği bu resimleri duygu durumlarına uygun renklerde boyaması konusunda teşvik edin. Daha sonra resmini anlatmasını isteyin. Bu sayede olumsuz ve saldırgan duygusunu boşaltmış olur ve sakinleşir.
•Etrafında gördüğü olaylardan esinlenmesini isteyin. Örneğin bir arkadaşının gruptan dışlandığı durumda onu nasıl tekrar gruba alabileceğini, neler yapabileceğini sorun..
•Çocuğunuzun özgüvenini arttıracak davranışlarda bulunun.
•Arkadaşları hakkında eleştiri, yargı ve olumsuz ifadeler kullanmayın.
•Bazı çocuklar sakin, kısmen içe dönük ve yalnız başınayken daha üretken olan çocuklarda zorlama yapılmamalıdır.
Sevgilerimle,

Pozitif Gelişim Özel Eğitim Ve Aile Danışmanlık Merkezi
Çocuk Gelişim Uzmanı
Şenay Yılmaz