BİZE ULAŞIN
Walt Disney şirketi yeni filmi Mulan'ı, Çin hükümetinin ağır insan hakları ihlalleri ile suçlandığı Şincan Uygur Özerk Bölgesi'nde çekmesi nedeniyle eleştiri oklarının hedefinde.
Filmin sonunda bölgedeki bazı kamu kuruluşlarına da teşekkür ediliyor. Bu kurumlar arasında Turfan şehrindeki kamu güvenliği bürosu ve Şincan Uygur Özerk Bölgesi'ndeki resmi tanıtım departmanı da bulunuyor.
Bölgedeki devlete bağlı kamplarda çoğu Uygur Türk'ü yaklaşık 1 milyon kişinin zorla tutulduğu tahmin ediliyor.
Filmin başrol oyuncusunun Hong Kong'daki Çin karşıtı protestoların bastırılmasına verdiği destek nedeniyle filme yönelik halihazırda boykot çağrıları yapılıyordu.
Walt Disney şirketinden henüz konuyla ilgili açıklama yapılmadı.
Mulan isimli film, 1998 yılında vizyona giren animasyonun filmin yeni versiyonu. Filmde, Çin İmparatoru'nun her aileden bir kişinin orduya katılmasını istemesi üzerine Hua Mulan isimli genç kadının erkek kılığında orduya katılması ve ulusun saygısını kazanması işleniyor.
'Hua Mulan'ı canlandıran Çin doğumlu Amerikalı oyuncu Liu Yifei, Hong Kong'daki Çin karşıtı protestolarda aşırı güç kullanımıyla suçlanan güvenlik güçlerine desteğini açıklamıştı. Bunun ardından bazı Asya ülkelerinden boykot çağrıları yükselmişti.
Pazartesi günü ise Walt Disney'in filmin sonunda Sincan'daki hükümete bağlı bazı kurumlara teşekkür ettiğini fark eden sosyal medya kullanıcıları tepki gösterdi.
Sosyal medya paylaşımlarından birinde, "Mulan özel olarak Sincan Özerk Bölgesi Komitesi'nin resmi tanıtım departmanına teşekkür ediyor. Bildiğiniz gibi, kültürel soykırımın yapıldığı yer. Filmin çoğunu Sincan'da çektiler ve altyazılarda burası 'Kuzeybatı Çin' olarak geçiyor" deniliyor.
https://twitter.com/jeannette\_ng/status/1302767969466974208
Aktivist Shawn Zhang da şirketi "Mulan'ın çekimleri sırasında Turfan kamu güvenliği bürosu kaç Uygur'u kamplara koydu?" sözleriyle eleştirdi.
Basın kuruluşlarına sızdırılan resmi belgelerde, Çin'deki kamplarda tutulan yüz binlerce Müslüman Uygur Türkünün yüksek güvenlikli hapishanelerde kilitli tutulduğu, cezalandırıldığı ve beyinlerinin yıkandığı ortaya çıkmıştı.
Çin hükümeti bu kampların gönüllü eğitim ve çalışma kampları olduğunu öne sürüyor ve ulusal güvenlik için gerekli olduğunu savunuyor.
Çin uzmanı Adrian Zenz BBC'ye yaptığı açıklamada, Uygur Türklerinin tutulduğu Çin'deki "yeniden eğitim" kamplarını Turfan'daki kamu güvenliği bürosunun idare ettiğini kaydediyor.
Ayrıca, kamu güvenliği bürosunun kampların inşasından ve kamplara güvenlik gücü temininden sorumlu olduğu Zenz'in verdiği bilgiler arasında.
Zenz, peçeli ve sakallı Uygur Türklerinin toplandıkları ilk kampların burada yer aldığını ve Turfan'daki kamplara dair ilk kanıtların Ağustos 2013'te ortaya çıktığını da öne sürüyor.
2018 yılında BBC kampların Sincan'ın çöllerinde kurulduğuna dair kanıtlar ortaya koymuştu.
https://www.youtube.com/watch?v=4kXBH21-dxM
Zenz, Sincan Uygur Özerk Bölgesi'ndeki "tanıtım departmanı"nın ise bölgede devlet propagandası yapmaktan sorumlu olduğunu belirtiyor.
Zenz, Disney'i "gözaltı kamplarının gölgesinde kâr elde eden uluslararası bir şirket" olarak tanımladı.
Adrian Zenz Haziran ayında yayımladığı araştırmasında, kamplarda kadınların kısırlaştırıldığını ya da doğum kontrol yöntemleri kullanmaya zorlandığını iddia etmişti. Çin ise iddiaları reddediyor.
Pekin hükümeti, Sincan'da "ayrılıkçılık, terörizm ve aşırıcılık" ile mücadele ettiğini söylüyor ve kampların bunlara karşı gönüllü eğitim merkezleri olduğunu savunuyor.
