Diyabet hastaları için diyet rehberi

Diyabet rahatsızlığı bulunan kişiler için uygulanması gereken diyet programı ve dikkat edilmesi gerekenler genele nazaran biraz daha farklıdır. Fazla kilolardan kurtulmanın daha kritik önem arz ettiği bu rahatsızlıkta, her grup besinin diyet listesinde dengeli bir oranda yer alması oldukça önemlidir. Diyet yapmak isteyen diyabet (şeker) hastaları için dikkat edilmesi gerekenleri ve besinleri anlatan Diyetisyen Mehtap Yakut, konu hakkındaki tüm merak edilenleri yanıtladı.

ŞEKER GEREKLİ ANCAK BASİT ŞEKER OLMAMAK KAYDIYLA...

Sağlıklı bireylerde kanda şeker ve insülin düzeyleri birbirine paralel seyrederken, pankreasta insülin üretiminin azalması ve/ya bunun doku ve organlar seviyesinde yeterli etki gösterememesi durumunda diyabet gelişir.

Diyabet rahatsızlığı gelişen bireylerin birçok besinden uzak durması, tüketirken de dikkatli olması gerekir. Şeker ve şekerli ürünler de bu besinlerden yalnızca biridir. Beynin sürekli olarak enerji harcaması ve bu durumdan kaynaklanan gereksinimin şeker ile giderilebiliyor olması nedeniyle vücudumuz şekere ihtiyaç duyar.

Ancak diyabet hastaları için şekeri kompleks karbonhidratlardan karşılamak çok daha faydalı ve sağlıklıdır. Çünkü kompleks şeker, basit karbonhidratlar gibi kan şekerini aniden yükseltmez. Bu yüzden de glisemik indeksi düşük meyve ve sebzeler tercih edilmelidir.
Bununla beraber diyabetin tedavisi düzenli egzersiz ile sağlıklı ve dengeli beslenmeden geçer. Diyabet hastaları için oluşturulan sağlıklı beslenme programı da kişiye özel olarak hazırlanır.

Bu öğünlerde daha öncede belirttiğim gibi şeker içeren besinlere ölçülü miktarda yer verilir. Bunun nedeni ise vücuda “Sevgili vücudum, kan şekerimi bir anda yükseltmemen için bu tür yiyeceklerden uzak duruyorum!” sinyali gönderebilmektir.

ÖĞÜN SAYISI VE ARA ÖĞÜNLER ÇOK ÖNEMLİ

Diyabet hastalarının beslenme piramidi oluşturulurken öğün sayısı ve saati büyük öneme sahiptir. Çünkü diyabet hastaları için öğün sayısı kan şekerini devamlı dengede tutan, aniden yükselmesini ve düşmesini dengeleyen en önemli faktördür.

Biz bu yüzden toplamda 3 ana ve 3 ara öğün olmak üzere toplamda 6 öğün öneriyoruz. Son ara öğünün ise yatmadan 2,5 saat önce tüketilmesini tavsiye ediyoruz.

Diyabet hastalarının ara öğünleri yapmaması kan şekerinde düzensizliğe neden olabilir. Bu sebepten ötürü tok hissedilse dahi ara öğünler asla es geçilmemeli, saati gelen ara öğün yapılmalıdır. Bu öğünlerde bir kompleks karbonhidrat ve bir protein beraber alınmalıdır.

DİYET LİSTESİNDE OLMASI VE OLMAMASI GEREKENLER

Diyabet hastaları için diyet süreci belli bir dönemi değil, sürdürülebilir bir yaşam tarzını ifade eder. Bu sebeple diyabet rahatsızlığı bulunan kişiler sağlıklı beslenmeyi bir alışkanlık haline getirmelidir. Sağlıklı beslenmenin en temel koşullarından biri dengeli beslenmenin yanı sıra bol sıvı tüketimidir.

Dolayısıyla diyabet rahatsızlığı bulunanların günde ortalama en az 1,5 litre ila 2 litre arasında su tüketmeleri gerekir. Bitki çayları ise şekersiz olmak şartıyla tüketilebilir. Süt ve süt ürünleri ise az yağlı ya da yağsız olarak tercih edilmelidir. Uzak durulması gerekenler listesinin başında ise elbette sofra şekeri, reçel, bal, marmelat, pekmez, hazır meyve suları, pasta, kek, tatlı, şekerli bisküvi, helva gibi basit karbonhidrat içeren yiyecekler yer almaktadır.

Bunların yanında cips, beyaz ekmek, şekerli içecekler ve alkolden kaçınmak da oldukça önemlidir. Abur cubur ve paketli gıdalardan uzak durarak, atıştırmalık niyetine badem, fındık ve ceviz gibi sağlıklı kuruyemişler tüketilebilir. Protein bazlı yiyecekler de diyabet hastalarının diyet ve beslenme listelerinde önemli bir yer tutar.

Özellikle bakliyat, yumurta ve balık tüketimi protein ihtiyacı bağlamında isabetli tercihlerdir. Bunların yanında ıspanak ve lahana gibi lifli yeşillikler ile brokoli de diyabet hastalarının sağlıklı yaşam biçimleri noktasında oldukça kıymetlidir; günde ortalama 3 porsiyon kadar tüketilmesi önerilir.

Meyveler ise diyabet rahatsızlığı bulunan kişiye bir uzman tarafından tavsiye edilen miktarda tüketilmeli, daha çok yeşil elma, erik, kivi gibi glisemik indeksi düşük meyveler tercih edilmelidir. Özetlemek gerekirse, diyabet rahatsızlığı bulunan kişiler için sağlıklı beslenme bir yaşam tarzı haline gelmeli; bu noktada bir uzmandan destek alınmalıdır.

Dengeli beslenildiği, yeterli miktarda su tüketildiği ve düzenli egzersiz yapıldığı takdirde bahse konu hastalığa sahip bireylerin kan şekeri ve insülin seviyesi düzelebilmekte, hatta bazı hastalarda kullanılan ilaç dozajları da düşürülebilmektedir.

Diyetisyen Mehtap Yakut

www.dytmehtapyakut.com
Instagram: @dyt.mehtapyakut
YouTube-Dyt Mehtap Yakut