Diyetisyen Emre Uzun, “Mide felci olarak da bilinen gastroparezi, temelde midenin, sindirdiği gıdaları ince bağırsaklara yollamayı durdurması olarak tanımlanıyor. Tıbbi bir sorun olan ve tıbbi müdahale gerektiren gastroparezi bir takım diyet bazlı önlemlerle de engellenebiliyor” dedi.
Diyetisyen Emre Uzun, gastroparezi ile ilgili bilgi verdi. Gastroparezi’nin, tüm dünyada ortalama 100 binde 50 görülme sıklığına sahip bir sorun olduğuna vurgu yapan Uzun, “Söz konusu 50 kişinin de 10’u erkek 40’ı ise kadın oluyor. Rekor ise ABD’de: Her dört kişiden biri gastroparezi’den şikayetçi. Gastroparezi, aslında bir sindirim sorunu. Yediğimiz gıdalar midede sindirildikten sonra ince bağırsaklara doğru ilerlemeleri gerekirken midede kalıyorlar. Önce bazı mide sorunları baş gösterse de, tedavi edilmediği taktirde, bağışıklık sisteminin, hastalıklara davetiye çıkaracak kadar zayıflamasına kadar ağır sonuçları olabiliyor. Hatta gastroparezi biraz da dikkatlerden kaçtığı için, hastanelik olanlara diyabet veya lupus gibi çok daha ağır hastalıkların teşhisi konup, yanlış tedavi uygulanabiliyor” dedi.
“Kadınlarda daha sık görülüyor”
Diyetisyen Emre Uzun, "Gastroparezi’den muzdarip herkes hastanelik olacak diye bir şey yok. Kimi hafif geçirir kimi de şiddetli. Kimi hayatında bir kez yaşar kiminde ise kronikleşir. Genellikle tedavi etmenin tek yolu da beslenme alışkanlıklarını değiştirmektir" diye konuştu.
Uzun, Gastroparezi’nin belirtilerini ise şöyle sıraladı: "Öğürme, mide bulantısı, mide ekşimesi, kusma, midede şişkinlik, az yiyip hemen doyma, iştahta azalma ve bütün bunları takiben yemekten kaçınma, vücutta su kaybı, yemek yenmediği için yetersiz beslenme, kilo kaybı, kan şekeri seviyesinde gerileme ve bağışıklık sisteminin giderek zayıflaması... Bu arada hemen hatırlatalım, gastroparezi asıl olarak kadınlarda görülüyor. O yüzden kadınların bu belirtilere dikkat etmesi şart" şeklinde konuştu.
"Nasıl yiyeceksiniz?"
‘Gastroparezi ile ilgili şikayetleri olan biri ne yapabilir?’ sorusuna cevap veren Diyetisyen Uzun "Bunun iki yolu var. Birinci yol, nasıl yediğinizle, ikinci yol ise ne yemeniz gerektiğiyle ilgili. Önce nasıl yemeniz gerektiğini sıralayalım: Porsiyonları küçültün ki mideniz daha çabuk boşalsın. Ağzınıza aldığınız lokmaları uzun süre çiğneyin, midenizin işini hafifletin. Uzandığınız yerden atıştırmayın, yemeyin. Yemekten sonra hemen gidip uzanmayın. İçecekleri yemekle birlikte değil iki öğün arası için. Bazı gıdaların sindirimi zordur. Örneğin yağlı gıdalar midedeki sindirimi ağırlaştırır. Yağlı yemeklerden uzak durun. Lifli gıdalar zayıflamak için diyet yapanlara tavsiye edilir ama midede uzun süre kalıp tok tuttukları için gastroparezi hastalarına önerilmez. Lifli gıdalardan uzak durun. İyice çiğneyemeden yuttuğunuz gıdalar midede uzun süre kalır. Kuruyemişler, patlamış mısır gibi yiyecekleri tüketmeyin. Gastroparezi hastaları için her ne yediyse sindirebilmesi hayati önem taşır. O yüzden yediklerinin beslenme değeri yüksek olmalıdır. Atıştırmalıklardan, pizza, cips, meşrubat, şekerleme vb. gıdalardan uzak durun. Alkol almayın” şeklinde bilgi verdi.
"Neler yiyeceksiniz?"
Diyetisyen Emre Uzun, gastroparezi hastalarının yemesi gerekenleri ise şöyle sıraladı:
"Gastroparezi hastaları için önerilen gıdalar şaşırtıcı olabilir çünkü çoğu biz diyetisyenlerin ’yemeyin’ diye uyardığımız gıdalar arasında yer alır. Ancak burada hedef midenin içindekileri bir an önce ince bağırsaklara yollaması olduğu için bu seçimler normal. Örneğin, meyveleri ve sebzeleri bütün halde tüketmeyin. Blender’dan geçirin ya da suyunu çıkarıp için. Püre halinde olmayan hiçbir meyve sebzeyi yemeyin! Hatta meyve sebzeleri çiğ değil, pişirdikten sonra tüketin. Bol bol çorba ve et suyu için.
Karbonhidrat alımınızı desteklemek için buğday değil mısır ekmeği yemeye başlayın. Kahvaltılarda buğday ve pirinç gevreği yiyin. Patates veya tatlı patates de sindirime yardımcı olacaktır. Aynı şekilde atıştırmalıklarınızda da beyaz undan yapılma krakerler, bagetler, makarnalar ve pirinçler yer alabilir.
Proteinli gıdalardan peynirin mutlaka yağsız olanını seçin. Yumurta, yarım yağlı veya yağsız süt, kaymaksız yoğurt yemek önemlidir. Et ürünlerinde ise etler mümkünse püre veya birkaç kez çekilmiş kıyma halinde olmalı. Derisi alınmış kümes hayvanları, yağsız balık türleri, ve kabuklu deniz hayvanları da yenebilir."
Emre Uzun son bir uyarıda da bulundu: "Diyetle ilgili tüm bu öneriler de işe yaramadıysa, mutlaka bir uzmana görünmek gerekir. Çünkü gastroparezi ciddi bir sorundur ve kişiyi daha ağır hastalıklara kadar sürükleyebilir.”