Doğal gaz piyasasında yeni dönem
ANKARA (İHA) - 'Doğal Gaz Piyasası Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi' yasalaştı. Yeni yasaya göre dağıtım şirketleri, yurt çapında sadece iki şehirde lisans sahibi olabilecek.
TBMM Genel Kurulu'nda AK Parti Kütahya Milletvekili Soner Aksoy ile Gaziantep Milletvekili Fatma Şahin'in verdikleri 'Doğal Gaz Piyasası Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi' ele alındı ve kanunlaştırıldı.
Yasaya göre dağıtım şirketleri, yurt çapında sadece iki şehirde lisans sahibi olabilecek. Ancak bu sayı şehirlerin gelişmişlik durumu, tüketim kapasitesi ve kullanıcı sayısı gibi hususlar dikkate alınarak, Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu (EPDK) kararıyla artırılabilecek. Dağıtım şirketlerinin belirlenmiş dağıtım bölgesi kapsamı, teknik ve ekonomik gerekler dikkate alınarak il sınırlarını aşmayacak şekilde kurul tarafından yeniden belirlenebilecek. Kurul, nüfus yoğunluğuna göre bir şehri sınırları belirlenmiş birden fazla dağıtım bölgesine ayırabilecek ve her bölgeyi ayrı ayrı ihale edebilecek.
Yine kanunla BOTAŞ, hazırlık döneminden sonra başlamak üzere ithalatı ulusal tüketimin yüzde yirmisi oranına düşünceye kadar yeni doğal gaz alım sözleşmesi yapamayacak. 2009 yılına kadar toplam yıllık ithalat miktarını yıllık ulusal tüketimin yüzde yirmisine düşürünceye kadar, mevcut doğal gaz alım veya satım sözleşmelerinin kısmi veya bütün olarak tüm hak ve yükümlülüklerini ile devredilmesi için istekli olan diğer ithalat lisans yeterlilik sahibi ve satıcı şirketten sözleşme devri hususunda ön onay alan şirketlerin katılacağı devir için BOTAŞ tarafından ihale yapılacak. İhalede birinci olan şirketten başlamak üzere satıcı tarafla görüşmek ve yeni sözleşmeyi imzalamaya yönelik satıcı onayını temin etmek üzere BOTAŞ tarafından tüzel kişilere sırayla muvafakat verilecek.
İlgili tüzel kişi, satıcı tarafla sözleşme yaptıktan sonra devir yürürlüğe girecek. Ancak ilgili ihalede tüzel kişilerin satıcı tarafla sözleşme yapmaması halinde, ithalat lisans yeterlilik sahibi şirketlerin katılacağı ve kazanan ithalatçı şirketin BOTAŞ'ın, tüm yurt dışı mükellefiyetlerini yerine getirmeyi kabul etmesi ve ikili anlaşmalarla belirlenen doğal gaz alım fiyatının altında olmaması şartıyla miktar devrine imkan tanıyan ayrı bir ihale yapılacak.
Hazine garantili sözleşmesi bulunan Yap-İşlet ve Yap-İşlet-Devret Santralleri, Hazine Müsteşarlığı'na başvurarak ilgili hazine garantilerinden feragat etmek şartıyla, doğal gaz alımlarını piyasa şartları içinde basiretli bir işletmeci gibi davranarak en ekonomik kaynaktan yaptıklarını kurula ispat etmek ve doğal gaz satın alma maliyetindeki düşüşe elektriğin satış fiyatında bir azalma sağlayacak şekilde yansıtmak zorunda olacak.
"ELİMİZDE FAZLA MİKTARDA DOĞAL GAZ VAR"
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Hilmi Güler, Meclis Genel Kurulu'nda bu yasa görüşülürken yaptığı açıklamada şöyle konuştu:
"Elimizde fazla miktarda doğal gaz var. Bu, daha önce yapılan yıllarda büyük bir hacim oluşturdu. Bunu da şehirlerin ısınmasında, kirli havayla mücadelede kullanmak istiyoruz. O yüzden bu yasada değişiklik yaptık. Bunu yasalaştırmak istiyoruz. Amacımız, hava kirliliğiyle mücadelede doğal gazın kullanımı. Pratik bir uygulama alanına koymak istiyoruz. Liberal bir piyasanın oluşması, tam rekabetin oluşması için bu yasada değişiklik yapmayı istedik. Bunu yapmamış olsaydı, yeni yasaya uymamaktan dolayı gerek BOTAŞ gerek bizler bu yasayı değiştirmediğimiz için hatalı duruma düşmüş olacaktır. Amacımız arz güvenliğini sağlamak, piyasada rekabeti oluşturmak. LPG'de uygulama amacımız problemlerin olmaması. Hükümetimiz şu anda dört yerden doğalgaz alıyor. Mısır'dan gelecek gaz, Suriye ve Ürdün üzerinden geçerek Kilis üzerine girecek. Azerbaycan ile yaptığımız anlaşma ve yürüttüğümüz Şah Deniz projesiyle oradan da gaz gelecek. Hatta bunun fiyatının daha uygun olduğunu söyleyebilirim. Kendi doğal gazımızı bulma çalışmalarımız TPAO ile sürüyor. Trakya olsun diğer bölgeler olsun bulmaya devam ediyoruz. TPAO'nun doğal gazını kullanıyoruz. Türkmenistan'da alınmayan gaz var. Bunu da gerçekleştirmeye çalışıyoruz. Böyle bir kaynak da var. Bakü-Tiflis-Ceyhan, bizden dolayı bir gecikme söz konusu değildir. Bu projenin başında çok ciddi olarak duruyoruz. 1774 kilometrelik bir boru hattıdır bu. Şehirdeki herhangi bir su borusu gibi düşünülmemeli. 10 bin kişi çalışıyor bu projede. Türkiye'ye bir avantaj sağlayacak. Ben bu yasanın doğal gaz piyasasında olumlu etkiler yapacağını düşünüyorum."
