Bir yandan da Türkiye’de eğitim sistemi ve okulların kaliteleri üzerine tartışmalar sürüyor. Ancak madalyonun bir yüzü daha var: Eğitim binalarının okuyan ve çalışanlara sundukları ortam... Örneğin çevre dostu yeşil okullarda öğrencilerin test başarı oranları yüzde 15 artıyor, hızlı kavrama kapasiteleri de yüzde 25 daha fazla gelişiyor. Buna rağmen, Türkiye’de yeşil eğitim binalarına yatırım çok düşük. Altensis Kurucu Ortağı Emre Ilıcalı, ABD'de yeni yapılan okullarda çevre dostu kriterler zorunlu olmasına rağmen, Türkiye'de sadece birkaç lise ve üniversitenin çevre dostu özellikler taşıdığını söyledi.
Türk eğitim sistemi 2014-1015 sezonuna başlamanın heyecanını yaşarken, bir yandan da eğitim sistemi ve okulların kalitesi üzerinde tartışmalar gündeme yerleşiyor. Ancak madalyonun bir de eğitim binalarının okuyan ve çalışanlara sundukları ortama ilişkin yüzü var. Binaların çevresel özellikleri, enerji ve su kaynaklarını ne derece verimli kullandıkları gibi hususlar hem ülke ekonomisi için hem de eğitim sisteminin devamlılığı açısından önem taşıyor. Örneğin çevre dostu yeşil binalı okullarda enerji tasarrufuyla kaynaklar daha etkin kullanılırken, bir yandan devamsızlık eğilimi yüzde 20 azalıyor, öğrencilerin test başarı oranları ortalama yaklaşık yüzde 15 artıyor. Ayrıca bu okullarda öğrenim gören öğrencilerin konuları yüzde 25 oranında daha hızlı kavradıkları belirtiliyor.
Öğretmenler de Daha Verimli Çalışıyor
Yeşil Binalar konusunda mühendislik ve danışmanlık hizmetleri veren Altensis Kurucu ortağı Emre ILICALI, gelişmiş ülkelerde okulların daha planlama aşamasından itibaren, tasarım ve inşaatında, yeşil bina kriterlerine uygun olarak yapıldığını, bu sayede hem bu binalarda okuyan öğrencilerin ve çalışan öğretmenlerinin sağlık ve konforunun sağlandığını, üretkenliklerinin arttığını, hem de sürekli kullanılan bu binaların daha verimli işletilmesinin sağlandığını belirtiyor.
Son yapılan çalışmalara göre yeşil binalar enerji tüketiminde ortalama % 20, su tüketiminde %30, katı atık miktarının azaltılmasında ise % 50’lere varan verimlilik sağlıyor. Ayrıca yine özellikle ABD’de yapılan çalışmalar, yeşil binalarda çalışanların devamsızlık oranlarının ortalamada yaklaşık % 20 oranında azaldığını, üretkenliğin ise en az % 15 arttığını gösteriyor.
ABD’de Okullarda Yeşil Bina Zorunluluğu
ABD’de başta California ve New York olmak üzere birçok eyalette yeni yapılacak okul binalarının zorunlu olarak LEED sertifikalı olması koşulu bulunduğunu hatırlatan Emre Ilıcalı, ülkemizde ise eğitim sektöründe konuya olan ilginin düşük olmasını eleştiriyor.
Türkiye’de Birkaç Lise ve Üniversite Var
Ilıcalı, “ABD de yeşil binalar deyince akla ilk gelen yapılar, okullar. Yaklaşık 2000 adet okul yeşil bina sertifikası almış durumda. İngiltere’de sertifikalı 900’ün üzerinde eğitim kurumu var. Zira okulların kullanıcıları açısından yeşil bina kriterlerinin önemi daha ön plana çıkabiliyor. Türkiye de ise şu ana kadar bu konuya ilgi çok düşük. Sertifika alan sadece birkaç tane lise ve üniversite var. Devlet okullarının ilgisizliği belki anlaşılabilir ama açılan birçok yeni özel okulun, üstelik rekabet bu kadar artmışken, öğrenci sağlığı ve üretkenliğini doğrudan etkileyen bu konuya daha yoğun ilgi göstermesini bekliyoruz. Şu anda çalışmakta olduğumuz üniversite kampüs ve lise yerleşkelerine ait binalar bizi çok heyecanlandırıyor, zira bunları sadece binalara yatırım değil, aynı zamanda ortak geleceğimize birer yatırım olarak görüyoruz. Ülkemizdeki değerli okul yatırımcılarının bu konuya olan ilgilerinin daha da artmasını bekliyoruz” diye konuştu.
ABD’de bu konuda kurulmuş ve çeşitli çalışmalar yapan birçok Sivil Toplum Kuruluşu var. Bunlardan biri olan Amerikan Yeşil Binalar Konseyi (USGBC) işbirliğinde kurulan Yeşil Okul Merkezi (Center For Green Schools) ile ülke çapında yeni okulların daha yeşil kriterlere göre tasarlanması ve inşa edilmesi, varolan okulların ise yeşil renovasyonu hedefleniyor. Bu sayede elde edilecek ekonomik faydanın yanı sıra, bu binaların eğitim kurumu olması özelliği sayesinde, öğrencilere genç yaşlardan itiraben yeşil bina kavramının vurgulanması için iyi bir fırsat sunuluyor. Ayrıca, günışığının verimli kullanımı, taze hava ortanlarının artırılması, zararlı kimyasalların azaltılması, yeşil temizlik v.b. Yeşil bina kriterleri sayesinde öğrenciler daha sağlıklı koşullarda çalışıp, daha verimli oluyor. Yeşil alanların artırıldığı okul binalarında, doğayla barışık olarak eğitim görüyorlar. Enerjinin ve suyun değerini anlayıp, verimlilik kavramıyla tanışıyorlar.