Doğu ve Güneydoğu'da artan yağışlar baraj ve göllere "can suyu" oldu

ELAZIĞ/DİYARBAKIR (AA) - SUAT ÖZTÜRK - AHMET KAPLAN - Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde son dönemde etkili olan yağışlar, küresel ısınmaya bağlı kuraklık nedeniyle su seviyesinde büyük düşüşün yaşandığı baraj ve göletlerin dolması için umut oldu.

Küresel ısınmaya bağlı son yıllarda buharlaşmanın artması ve özellikle geçen yıl yaşanan kuraklık barajlardaki su seviyelerini de düşürdü.

Kış dönemi etkili olan yağışlar, kuruma noktasına gelen baraj ve göletler için adeta can suyu olurken, doluluk oranına dair umutları da artırdı.

Depolamalı tesislere gelen suyun yaklaşık yüzde 60'ının kar erimesinden kaynaklandığı ülkede mart ayından itibaren barajlardaki doluluğun daha da artması bekleniyor.

- "Bu yıl kar yağışı önemli derecede arttı"

Devlet Su İşleri (DSİ) 9. Bölge Müdürü Mahmut Dündar, AA muhabirine, 2021 yılında ülkenin Marmara Bölgesi hariç diğer bölgelerinde genel olarak yağış azlığı yaşandığını anımsattı.

Bu yıl kar yağışının önemli derecede arttığına işaret eden Dündar, sorumluluk bölgelerindeki Elazığ, Malatya, Tunceli ve Bingöl'de bu yağışların 55 baraj ve gölete de yansıdığını belirtti.

Dündar, "Bu kar yağışı yer altı suyunu besleme noktasında çok etkin bir kaynak. Karların erimesiyle su, depolama tesislerine doğru akış gösteriyor. Bu da depolama kapasitesinin artışına vesile olmakta." dedi.

İl bazlı yağışlarda yaşanan gelişmeye ilişkin Dündar, şunları kaydetti:

"Bingöl'de önceki yıla göre yüzde 47 gibi bir artış söz konusuyken, uzun dönemli sürece baktığımızda yüzde 4,2 daha az bir yağış söz konusu. Elazığ'a baktığımızda uzun yılların ortalamasına göre yüzde 6,6 azalma söz konusuyken geçen yıla göre yüzde 17,6 gibi artış var. Tunceli'de ise uzun yılların ortalamasına göre yüzde 22 gibi bir artış olmuş. Hem de geçen yıla göre yüzde 45 yağış fazlalığından bahsedebiliyoruz. Bahar döneminde karların eriyip akışa geçmesiyle depolama tesislerimize de katkısının olacağı açık. Bu çerçevede bölge müdürlüğümüzün bünyesinde yer alan birçok enerji barajımızda geçen yıla göre daha iyi durumdayız."

Kar yağışının ardından ilkbaharda beklenen yağmurla su seviyesinde daha da artış beklediklerine işaret eden Dündar, şöyle konuştu:

"Bölgemizdeki özellikle sulama tesislerimizde önemli bir sorun yaşanmadan inşallah 2022 yılını da atlatırız diye planlıyoruz. Bu kapsamda Elazığ'daki Cip, Kalecik, Kanatlı gibi barajlarda yeterince suyumuz var. Keban Barajı'ndan faydalanan çiftçilerimiz açısından baktığımızda da terfi yüksekliği biraz artsa da sulamada sıkıntı yaşanmayacak şekilde 2022 yılını inşallah başarılı bir şekilde geçirmiş olacağız. Beklentimiz ilkbahar yağışlarıyla barajlarımızda ihtiyacımız olan suyun depolanması ve çiftçilerimizin 2022 tarımsal faaliyetinde bir sıkıntı yaşanmadan bu sürecin atlatılmasıdır."

Dündar, bu süreçte çiftçilere sulamada tasarruflu olmaları çağrısında bulunarak, "DSİ olarak tüm kapalı sulama sistemlerimizde artık sayaçlı sisteme geçiyoruz. Bölgemizde 2022 yılında bir sıkıntı yaşanmaması için çiftçilerimizle gayretli bir çalışmanın içerisine gireceğiz." diye konuştu.

- Barajların doluluk oranında ciddi artış bekleniyor

DSİ 10. Bölge Müdür Yardımcısı Fazıl Aslan da dünyada küresel ısınmadan kaynaklanan olumsuzlukların yaşandığını, Türkiye'de de bu etkilerin görüldüğünü söyledi.

Geçen yılın kurak geçtiğini, özellikle kuru tarım faaliyeti yürütenlerin bundan etkilendiğini kaydeden Aslan, yağış azlığından barajlardaki su seviyesinin de etkilendiğini aktardı.

Aslan, bu süreçte kendilerine düşen sorumluluğun küresel ısınmadan kaynaklanabilecek etkileri minimize etmek için önlemler almak olduğunu anlatarak, en büyük gayretlerinin daha çok su depolama tesisi yapmak olduğunu bildirdi.

Sorumluluk bölgelerindeki Diyarbakır, Batman, Mardin, Siirt, Şırnak'ta DSİ olarak inşa ettikleri su depolama tesisleri sayesinde söz konusu olumsuz durumun minimize edildiğine dikkati çeken Aslan, kuraklığa rağmen projeli alanlardaki sulama ihtiyacını karşıladıklarını, herhangi bir sorunla karşılaşmadıklarını belirtti.

Aslan, inşa edilen barajların elektrik üretimi, sulama, içme suyu gibi birden çok amaca hizmet ettiğine işaret ederek, "2021'in ekim ayı sonu itibarıyla 5 ildeki 16 barajda ortalama doluluk oranı (ekim ayı) yüzde 23 seviyelerine kadar düştü, 22 şubat itibarıyla yüzde 26'ya yükseldi." ifadesini kullandı.

"Barajlarımızdaki su miktarının dip nokta olan ekim ayından sonra yavaş yavaş yükseldiğini görüyoruz." diyen Aslan, doluluk oranlarını bu tarihte belirlemenin doğru olmayacağını aktardı.

Bölgedeki bazı barajların 1 Ekim 2021 ile 22 Şubat 2022 tarihleri arasındaki verilerini paylaşan Aslan, "Su sarfiyatının azalması ve yağışlarla, inşa ettiğimiz 16 barajımızdaki toplam su miktarı şu ana kadar yaklaşık 226 milyon metreküp arttı. Bölgemizdeki önemli barajlardan Kralkızı Barajı'nda doluluk yüzde 23'ten yüzde 26'ya, Dicle Barajı'nda yüzde 52'den yüzde 66'ya, Batman Barajı'ndaki doluluk yüzde 8'den yüzde 25'e, Siirt'teki barajlarımızdan Çetin Barajı yüzde 2,8'den yüzde 59'a, Alkumru Barajı da ise yüzde 6'dan yüzde 59,5'e yükselmiş durumda." şeklinde konuştu.

Bu yıl gerek bölgede gerek ilde etkili olan kar yağışlarının son derece sevindirici olduğunu anlatan Aslan, kar yağışlarının en büyük faydasının su akımlarının yanı sıra yer altı sularını da ciddi şekilde beslemesi olduğunu bildirdi.

Aslan, kar yağışının çiftçilere de çok büyük faydası olduğunu dile getirerek, "Şükür ki bu iyi bir yıl oldu bizim açımızdan. Karların erimesiyle gerek yer altı suyunda gerekse barajlarımızın doluluk oranında ciddi artış bekliyoruz." dedi.