Doğum Lekelerine Dikkat!

Doğum lekeleri neden olur, zararlı mıdır? Çocuk Hastalıkları Uzmanı Dr. Abdullah Yıldırım, doğum lekeleri konusuna açıklık getirdi.

Milia: Yeni doğmuş bebeğin yüzünde bulunan, sivilceye benzeyen küçük beyaz yumru ya da kistlere denir. Kıl foliküllerinde oluşan yüzeysel deri kist6leridir. Alında, burun ve yanaklarda 1 mm çapında beyaz şekilde görülürler. Birkaç hafta içinde kendiliğinden düzelirler.
Miliaria (Ter retansiyon sendromu): Ter kanallarının mekanik tıkanması sonucu geçici, toplu iğne başı büyüklüğünde kabarcıklardır. Genellikle sıcak ve nemli çevre koşullarında oluşur. Daha çok kıvrım yerlerinde görülür. Çocuğu serin yerde tutmalı ve banyo uygulanmalıdır. Zararsızdırlar ve tadvi ile kendiliğinden yok olurlar.

Yeni doğanın toksik eritemi: Kırmızı bir yüzey üzerinde kendini beyaz sivilceler ya da kabarcıklarla belli eden bir döküntüdür. 5-6 mm çapında ortaları pire ısırığına benzer sarımsı beyaz lezyonlardır. Nedeni bilinmemekle birlikte özellikle doğumdan sonra ikinci gün görülürler. 1-2 haftada kendiliğinden kaybolurlar. Normal zamanında doğan bebeklere oranla prematüre bebeklerin yüzde 50'sinde gözlenir. Genellikle yüzde, karın bölgesinde, kol ve bacaklarda meydana gelir ve pire ısırığını andırır. Döküntüleri zararsızdır ve hiçbir tedavi gerektirmez, genellikle birkaç gün içinde geçer.
Yeni doğan aknesi: Anneden geçen hormon etkisine bağlı daha çok yanaklar, çene ve alında görülen bir akne tablosudur. Daha çok erkek çocuklarda rastlanır. Kısa sürede iyileşir. Genellikle tedavi gerektirmez. Uzun süre devam eden vakalarda lokal tedavi uygulanabilir.
Moğol lekeleri: Yeni doğanda mavi ile açık gri arasında çürüğü andıran kenarları belirgin moğol lekeleri bebeğin poposunda veya sırtında bazen de bacaklarda ve omuzlarda görülürler.Siyah, doğulu veya hint kökenli 10 çocuktan 9’unda bu lekeler vardır. Yanlış tanımlanan bu lekeler, ataları Akdenizli olan bebeklerde de epeyi yaygındır. Fakat sarı saçlı , mavi gözlü çocuklarda ender görülür. Çoğu doğumda görüldüğü ve ilk yıl içinde ortadan kalktığı halde bazen sonrasında ve hatta erişkinlikte bile görülmeye devam eder.

Salmon lekesi: Deride var olan damarların genişlemesiyle de görülen lekelenmeler vardır. Bunlar arasında en sık görüleni Salmon lekesi (nevüs simpleks, leylek ısırığı, melek öpücüğü)dir. Tüm yeni doğanların yüzde 40’ını etkiler ve genellikle 1-2 yıl içinde solar. Özellikle alındakilerin ağlama veya koşma-oynama sırasında geçici olarak belirginleşir, ensedekiler ise yetişkinlik dönemine kadar kalabilir.
Hemanjiom: Ciltte fazladan bulunan damar yapılarıdır. Tüm yeni doğanların yüzde 2,5 ve 1 yaşındaki bebeklerin yüzde 10-12’sinde görülür. Yaklaşık yüzde 60’ı başında veya boyun bölgesinde yerleşen bu oluşumlar yaşamın ilk 6 ayında hızlı büyüme gösterirse de 2-10 yaş arasında gerileme sürecine girerler. Doğumdan sonraki ilk 3 haftada kılcal damarların belirginliği ile parlak kırmızı veya morumsu rengi ile dikkat çeker. Dokunulduğunda renklerinin ve yapılarının değişmediği görülür. Kız bebekler daha çok etkilenir.

Pigment yapısındaki cilt lekeleri: Pigmentler, cilde rengini veren maddeciklerdir. Yenidoğan ve bebeklik döneminde görülen pigment değişiklikleri azalma (hipopigmentasyon) veya artma (hiperpigmentasyon) şeklinde karşımıza çıkar. Bazen vücudun küçük bir alanında görüldüğü gibi bazen de oldukça yaygın olabilirler. Aslında çoğunlukla kozmetik önem taşırlar. Ancak zaman zaman pek çok organı etkileyebilen bir hastalığın işareti de olabilirler.
Sütlü kahverengi deri lekeleri: Koyu renkli deri lekeleri çoğunlukla kahverengi siyah veya mavi-gri renkte görülür. Normalde toplumun yüzde 10-20’sinde görülen sütlü kahverengi (Cafe Au Lait ) lekeleri ya doğumda vardır veya hemen sonra ortaya çıkar. 10-30 mm arasında değişebilen düzgün yüzeyli, oval-yuvarlak yapılardır. Avuç içi ayak tabanı dışında neredeyse her yerde rastlanabilir. Bizim toplumumuzda da oldukça yaygındır. Sayısı ve büyüklükleri arttığında Nörofibromatozis, Ataksi Talenjiektazi ve daha pek çok sendromun erken işareti olabilir. Bu açıdan sütlü kahverengi lekeleri olan bebeklerin dikkatli ve detaylı muayenesi gerekir.

Şarap lekesi: Doğumdan sonraki günlerde deriden pek kabarık değil iken zamanla yükselmeye başlar. Koyu kırmızı – morumsu renktedirler. Deriden hafifçe kabarık durur. Parmakla basıldığında rengi solabilir ama tekrar eski halini alır. Kendiliğinden kaybolmazlar. Tedavi edilmesi gerekir. En başarılı sonuçlar lazer tedavisi ile alınmaktadır.