Doğum öncesi ve sonrası: Çocuklarımızı yeni kardeşe nasıl hazırlamalıyız?

Küçük bir çocuğa 'kardeşin' olacak demek, sanıldığı kadar da kolay olmayabilir.

Eğer hamileliğiniz belli olmaya başladıysa çocuğunuzla dürüstçe konuşma vakti gelmiş demektir. Fakat bu iş, sandığınızdan daha zor olabilir. İlginin artık diğer kardeşte olduğunu düşünerek duygusal krizlere girebilir. Ya da siz bu konuda çok hassaslaştığınızdan endişenizi ona belli edebilirsiniz. Ama bunun daha iyi bir yolu olmalı!

Söylemek için doğru zaman ne zaman?

Doğum yaklaşırken ve kesinleştiğinde söyleyin diyorlar ama çocuğunuzu kandırmadan yapmanız gerekiyor. Karnınız şiştiğinde eve herkes bebeği sorduğunda ona yalan söylemiş gibi gözükmek istemezsiniz. Yine de çocukların sabırsız olduğunu ve 9 ay boyunca sonu gelmez sorular sorabileceğini de unutmayın.

Bu konuşma nasıl bir yerde olmalı ve nelere değinmeli?

Eğer çocuğunuzun kendini normalden daha rahat ve mutlu hissettiği bir mekan varsa (bir park, bir oyun alanı, bir ev vs) orada bulunmanın yararı olacaktır. Konuşmanızdaki en önemli şey, endişesiz olmaya göstereceğiniz özen. Eğer çocuğunuz sesinizden endişe ederse o da en dişe duymaya başlayacaktır.

Konuşmada izin mi istenmeli onay mı alınmalı yoksa özür mü dilenmeli?

Aslında hiçbiri. Bu konuşmanın içerisinde bunlardan herhangi biri yer almamalı. Çocuğunuza 'sen ilk göz ağrımızsın, seni hep seveceğiz.'' tarzı cümleler kurulursa çocuklar durumu sorgulamaya başlıyorlar. Ya da oyun arkadaşı geleceğini söylediğinizde daha bebekken bile oyunlarına dahil etme arzusu duyarak istemeden zarar verebilirler. O yüzden bebek fotoğrafları gösterek bir bebeğin gelişimini anlatmak daha yararlı olacaktır.

Hamile kalmadan önce çocuğun fikrini almak doğru olur mu?

Buna hayır demek, dürüstçe olacaktır. Çünkü bazen sadece oyun arkadaşı istediğinden ya da diğer çocukların kardeşleri olmasını kıskandığından bunu isteyebilir. Ama anne-babanın yeni bir bebeğe hazır olup olmadığı burada daha önemli bir kriterdir. Çocuğun isteği tabii ki dinlenmeli ama ebeveynler hazır değilse bu karar ertelenmelidir.

Çocuğunuz kardeşi olacağına gerçeğine büyük tepki verirse?

Bir kardeşi olup olmayacağına sadece kendisinin karar vermediği anlatılmalı ve çevreden güzel örneklerle durumu kavranması sağlanmalı. Kardeşi olan ve mutlu olan çocukların hikayeleri anlatılmalı ve çocuğu olumlu tepki vermesi için de zorlamamanız lazım. Biraz zaman tanıyıp düşünmesi için imkan yaratılmalı.

Doğum öncesi ve sonrası oluşabilen kıskançlık krizleri nasıl sakinleştirilmeli?

Ailede kişi başına düşen sevginin azalacağını düşündüğü için kıskançlık krizine girebilirler. Bunu önlemek için üzerindeki ilgiyi aniden çekmek çocuk için felaket olacaktır. Eğer zaman ve güç bulamadığınız aktiviteler varsa örneğin çocuğunuzla parka gitmek gibi, bu konuda eşinizden veya yakın çevrenizden destek almalısınız. Sizin ayıramadığınız vakti başka bir yakını mutlaka çocuğa ayırmalı ve onunla ilgilendiğini belli etmelidir.

Kardeşine zarar verme eğilimi gösterirse ne yapacağız derseniz,

Aslında tepki verdiğinin kardeşi değil siz olduğunu unutmayın. 5 yaşından küçük çocukların bebeklerin hassas olacağı konusunda kaygı ve endişeleri olmayabilir. Bu yüzden de bebeğe zarar verecek davranışlar sergilediklerinde onlara kızıp bağırıp, cezalandırmak yerine öfkelerini sizinle paylaşmalarını sağlayın. Bırakın çocuğunuz duygularını ifade edebilsin. Ancak bebeğin zarar görmemesi için gözetim altında bir araya gelmelerine dikkat edin.

Unutmayın çocukluk, insanın hayatını belirleyen bir süreçtir. Büyüdüklerinde sağlam ve sıcak bağları olan iki kardeş yetiştirmek sizin elinizde.