Kadınlardan en sık görülen kanserlerden biri olan rahim kanseri hakkında bilinmesi gerekenleri Jinekolog Op. Dr. Burcu Kardaş Arslan anlattı.
Rahim kanseri endometrium olarak isimlendirilen rahim içini döşeyen zarın kanseridir, bu yüzden rahim kanserine endometrium Kanseri denir.
Rahim; alt kısımda vajinaya uzanan serviks (rahim ağzı) ve üst kısımda gövde olarak adlandırılan iki kısımdan oluşur. Bir kadının adet döngüsünde endometriumda sürekli değişiklikler olur, endometrium tabakası salgı yapan hücrelerden oluşmaktadır. Adet döngüsünün başlamasıyla endometrium tabakası gelişir, kalınlaşır ve siklusun sonunda hormonlardaki değişikliklere bağlı olarak dökülür ve bu şekilde adet kanaması meydana gelir. Bu döngü kadın hayatında menapoza kadar devam eder.
Genellikle menopozdan sonra görülür
Rahi kanseri, kadın üreme sisteminin en sık görülen kanseridir. Kadınlarda da en sık görülen 4. kanserdir. Kadınlarda daha çok menopoz sonrası ortaya çıkar, ortalama görülme yaşı 61'dir, hastaların sadece %5'i 40 yaşın altındadır.
Rahim kanseri neden oluyor?
Rahim kanseri gelişiminde en önemli faktör endometrium hücrelerinin karşılıksız östrojen hormonuna maruz kalmasıdır. Östrojen hormonu hücresel düzeyde endometrium hücrelerinin gelişimine yol açarken yumurtalıklardan salgılanan diğer bir hormon olan progesteron da östrojenin bu etkisini baskılar. Eğer ortamda progesteron hormonu yeterli düzeyde bulunmazsa endometrium hücrelerinde östrojene bağlı kontrolsüz gelişme meydana gelir ve bu şekilde endometrium tabakasında kalınlaşmaya ve hücresel düzeyde kontrolsüz gelişmeye bağlı olarak kanser gelişimine yol açabilir.
Gebelik esnasında yumurtalıklardan östrojen hormonu salgılanmadığından endometrium üzerine östrojen etkisi olmamakta ve bu şekilde rahim kanseri riski azalmaktadır.
Rahim kanserinin belirtileri nelerdir?
Rahim kanserli kadınların %95'inde ilk ortaya çıkan şikayet anormal vajinal kanamadır. Menopoz sonrası ortaya çıkan anormal kanamalarda çok dikkatli olmak gerekmektedir. Gerekirse hastadan endometrium biopsisi alınır ve patolojiye yollanır.
Menopoz öncesi dönemde de ara kanamalar ya da adetlerin aşırı miktarda olması gibi şikayetlerle de kendini gösterebilir.
Rahim kanseri gelişiminde risk faktörleri
* Hiç doğum yapmamış olmak,
* Obezite (aşırı şişmanlık): Yağ hücrelerinden östrojen hormonu salgılanır
* Erken yaşta ilk adet olmak
* Geç menopoz yaşı
* Endometrial hiperplazi (rahim duvarında kalınlaşma) gibi rahim kanserine öncü lezyonlar
* Diabetes Mellitus (şeker hastalığı)
* Yüksek yağ içeriği diyet tüketimi
Riski azaltan faktörler nelerdir?
* Doğum kontrol hapı kullanımı (1 yıllık kulanım, 10 yıl koruyucu etki gösterir)
* Sigara kullanımı (rahim ağzı kanserini arttırır)
* Çok doğum yapmak
* Yağdan fakir diyet
* Düzenli adet görmek