Yeni yasa için ne düşünüyorsunuz?
Türk Oftalmoloji Derneği ve hekimler olarak, gerek kendi camiamızı ve gerekse tüm ülkemizi ilgilendiren hekimlik sorunları ile ilgili yoğun bir gündem yaşamaktayız.
Hükümet tarafından ortaya konulan ve genel olarak "Sağlıkta Dönüşüm Projesi" olarak adlandırılan, bir dizi yasal düzenleme ve mevzuat değişiklikleri, bir süreç olarak, hekimlik mesleğini yakından ilgilendirmektedir. Bu proje kapsamındaki önemli konulardan biri "Sağlık personelinin Tam gün çalışması ile ilgili tasarlanan yasa Taslağı"dır. Bu konuda olayı sadece muayenehanelerin kapatılması ve maddi kazanç yönünden ele almak yanlıştır. Resmin bütününün görülmesi gerekmektedir.
Size göre yasa tasarısının hekimler açısından olumlu ve olumsuz etkileri nelerdir?
Konuyu iki yönden incelemek doğru olur sanırım;
Tam Gün Yasasının Birinci Yönü; hekimlik mesleğine olan olumsuz etkileridir.
Hekimlerin özlük hakları ciddi olarak zarar görecektir ve hastaların "Hekim Seçme Özgürlüğü" gibi temel bir hakkı ellerinden alınacaktır. Hekimlerin serbest girişimcilik ruhu ortadan kaldırılacaktır. Üniversite Tıp Fakülteleri ve Eğitim Hastanelerinde çalışan öğretim üyelerinin "Tam Gün Çalışma" zorunluluğu nedeniyle bu kurumlardan ayrılmaları hasta sağlığını olumsuz olarak etkileyecektir. Ayrıca Tıp Fakültesi öğrencileri ve uzmanların yetişmesinde ciddi sıkıntılar yaratacağı gibi bilim de büyük yara alacaktır.
Ülkemizde hekim açığı var denilmektedir. Hekim açığı olduğu iddia edilen ülkemizde neden hekimlerin çalışma zamanları kısıtlı tutulmaktadır? Bir hekimin tam gün çalıştığı takdirde saat 17.00'de mesaisi bitmektedir. Hekimlere kamu kurumlarında belli bir saate kadar (Örneğin saat 16.00'ya kadar) çalıştıktan sonra, serbest çalışma hakkı da verildiği takdirde, hem ülkede iddia edilen hekim açığı önlenecek, hem de hekimlerin iş gücünden azami şekilde yararlanılacaktır. Tam Gün Yasası ile özellikle Doğu bölgelerimizde "Hekim açığı" artacak ve bu da ciddi sağlık sorunlarına yol açacaktır. Bu açığın ülkemiz koşullarında yetişmemiş olan, ülkemizi hiç tanımayan "Yabancı Hekimlerce" kapatılmaya çalışılması sorunları daha da içinden çıkılmaz hale getirecektir.
Bahsettiğim ikinci yönü ise; işin mali boyutudur.
1- Part-time çalışan bir hekimin aylık maaşı yaklaşık 1000 YTL civarındadır. Bir hekimin tam gün çalıştığında yaklaşık 6000 YTL maaş alacağını varsayalım. Bir kurumda 100 hekim Tam Gün'e geçtiğinde ayda ödenecek maaş 100.000 YTL'den 600.000 YTL' ye çıkacaktır. Bu yasa binlerce hekimi kapsayacağından devlete getireceği maddi yükün boyutu çok büyük olacaktır. Üniversite ve Sağlık Bakanlığı'na bağlı sağlık kurumlarında, büyük oranda alt yapı eksikliği vardır. Tam Gün Yasası ile hekimlere ödenecek maaşların bir kısmı sağlık alt yapısına ayrıldığı takdirde kamu hastanelerindeki sorunlar büyük ölçüde çözülebilecektir.
2- Devletin düzenli olarak ilgili sağlık kuruluşlarından sağladığı, Katma Değer Vergisi, Stopaj ve Gelir Vergisi gibi gelirler ortadan kalkacaktır. Bu önemli gelir kaybına, hekimlere ödenen ilave ücretlerde eklenince kamu maliyeti çift taraflı olarak zarara uğrayacaktır.
3- Muayenelerin ve diğer sağlık kuruluşlarının kapanması ile binlerce hemşire, teknisyen ve sekreter gibi çalışan personel işsiz kalacaktır. Ayrıca bu personelin bakmakla yükümlü oldukları kişileri de göz önüne alırsak, çok sayıda insanımız mağdur olacaktır. İşten çıkarılan personele ödenmesi gereken kıdem tazminatları ve sonraki SSK primlerinin kimin tarafından ödenmesi gerektiği önemli bir sorun oluşturacaktır.
4- Bu sağlık kuruluşlarının kapanması ile milyonlarca dolar tutarında ithal ve yurtiçinde üretilen tıbbı cihaz kullanılmaz hale gelecek ve ülke ekonomisi önemli ölçüde zarara uğrayacaktır. Ülkemiz bir neci "Tıbbi cihaz çöplüğü" haline gelecektir.
5- Unutulmamalıdır ki gündeme getirilen Tam Gün Yasası geçmişti, ülkemizde 1965 ve 1978 yıllarında iki kez uygulanmaya çalışılmış ve başarısız olunarak kısa sürede terk edilmek zorunda kalınmıştır.
Sizin önerileriniz nelerdir?
Türk Oftalmoloji Derneği olarak bizim önerilerimiz kısaca şu şekildedir:
1- Hekimlerin belli saatlere kadar kamu kurumlarında çalıştırılması ve daha sonra serbest çalışma izninin verilmesidir. Zaten şu anda part-time çalışılması ile tam gün çalışılması arasında günde 1 ila 2 saat fark bulunmaktadır. Bu fark kaldırılabilir.
2- Hekimlerin Tam Gün Yasa Tasarısında belirtildiği gibi tek kurumda çalışmak ve böylece iş gücünü azaltmak yerine en az 2 sağlık kurumunda (Kamu veya özel) çalışma hakkının verilerek hekimlerin iş gücünden azami oranda yararlanılması sağlanmalıdır.
3- Kamuda part-time çalışan hekimlerin de performans sistemi devreye sokularak çalıştığı oranda katkı payı alması sağlanmalıdır. Bu hekimlerin kamuda daha fazla çalışmalarını motive edecektir. Tabiî ki bu önerilerimiz görüşülerek daha da genişletilebilir.
Mynet Haber