Dolaylı anlatım nedir? Dolaylı anlatım örnekleri

Yazılı ve sözlü iletişimde farklı iletişim amaçlarına göre anlatım türleri kullanılır. Bu anlatım türleri dolaylı anlatım ve doğrudan anlatım olarak isimlendirilir. Yazının veya iletişimin amacına göre kullanımı değişen bu anlatım türlerinin kullanımı hedef kitlenin ihtiyacına göre seçilebilir. Dolaylı anlatım türü ise hem yazılı hem de sözlü anlatım türünde yaygın olarak kullanılır. Bu anlatım türü bir kişinin başka bir kişinin söylediği veya düşündüğü şeyleri aktardığı dil özellikleri taşır.

Dolaylı anlatım ne demek?

Genellikle edebi metinlerde günlük konuşma dilinde karşımıza çıkan dolaylı anlatım karakterlerin kişiliklerini ve ilişkilerini derinlemesine yansıtır. Bu anlatım türünde karakterin düşünceleri, hisleri veya söylediği sözlerin yanında duygusal durumunu da yansıtır. Dolaylı anlatım olarak isimlendirilen bu anlatım türü TDK sözlükte “doğrudan doğruya olmayan, dolayısıyla olan; vasıtalı, bilvasıta, endirekt” anlamına gelen dolaylı sözcüğüyle isimlendirilir. Dolaylı anlatım ise “doğrudan doğruya olmayan anlatmak işi” anlamına gelir.

Dolaylı anlatım nedir?

Dolaylı anlatım, bir kişinin doğrudan kendisinin söylediği bir ifadeyi aktarmak yerine, başka bir kişinin söylediği veya düşündüğü şeyleri anlatma şeklidir. Dolaylı anlatım, bir konuşmacının veya yazarın, başkasının ifadesini aktarmasıyla gerçekleşir. Bu ifade, söz konusu kişinin düşüncelerini, hislerini veya söylediği sözleri içerebilir. Bu anlatım türü iletişimin dolaylı bir şekilde aktarılmasını sağlar. Dolaylı anlatım, sadece kişinin sözlerini değil aynı zamanda duygusal durumunu, düşünce tarzını veya tutumunu da yansıtabilir. Dolaylı anlatım cümleleri “diye, demiş” gibi farklı bağlaçlar içerir ve bu bağlaçlar sayesinde iki cümle birbirine bağlanır.

Dolaylı anlatımın en temel özelliği iletişimin dolaylı bir şekilde aktarılmasını sağlamasıdır. Bu anlatım türü bir kişinin doğrudan olarak ne söylediğini değil, başka bir kişinin söylediğini veya düşündüğünü aktarmasını sağlayan bir anlatım türüdür. Dolaylı anlatımın bir diğer belirgin özelliği ise genellikle geçmiş zaman biçimindedir. Örneğin doğrudan anlatımda “Ben yarın geliyorum” ifadesi dolaylı anlatımda “O yarın gelecekmiş” şeklinde aktarılabilir.

Dolaylı anlatım örnekleri nelerdir?

Başka bir kişiden duyulan sözün veya alınan bilginin cümledeki anlamına uygun bir şekilde duygu ve düşünce yapısına zarar vermeden başka bir kişi tarafından yeni bir cümle içerisinde ifade edilmesine dolaylı anlatım denir. Bu anlatım türü "Ben gidiyorum" ifadesi dolaylı anlatımda "O gidiyormuş" şeklinde aktarılabilir. Dolaylı anlatım türüne başvurulan farklı cümleler ise şu şekilde örneklendirilebilir:

• Atatürk hayatta en gerçek yol göstericinin ilim olduğunu söylemiştir.
• Sema yarınki partide kırmızı bir elbise giyeceğini söyledi.
• Annem arayarak akşam yemeğinin hazır olduğunu söyledi.
• Turgut Uyar bir yazısında Nobel Ödülü kazanan bu yazarı en içten dilekleriyle kutladığını belirtiyor.
• Doktoru bir hafta boyunca ilaçlarını düzenli olarak alması gerektiğini söylemiş.
• Elif, öğretmene sınavın zor olup olmayacağını sordu.
• Dostoyevski en iyi romanların bir bunalım döneminde yazılacağını söylüyor.
• Ali yarınki etkinliğe çok hasta olduğu için katılamayacağını söylemiş.
• Onunla aralarında geçen bu tartışmadan sonra bir daha görüşmeyeceğini söyledi.
• Patron ekibe bu işin bu tempoda devam ederse yetişmeyeceğini belirtti.