BİZE ULAŞIN
50 yıl önce 16 Nisan 1961'de gece yarısından biraz önce CIA tarafından eğitilen ve finanse edilen 1500 kadar Kübalı sürgün, Domuzlar Körfezi'nde başarısızlıkla sonuçlanan bir işgal girişimi başlattı.
Amaç Fidel Castro ve devriminden kurtulmaktı. Ama küçük düşürücü bir yenilgiye dönüşen bu girişim, Küba'yı Sovyetler Birliği'nin kollarına itti ve Havana-Washington ilişkilerinde bugüne kadar gelen gerginliği pekiştirdi. Domuzlar Körfezi, Küba'nın güney kıyılarında denizin toprağa sokulduğu ücra bir nokta. Burada sivrisinekler ve timsahların cirit attığı bataklıklardan başka birşey yok. İşgalcilerin ana hedefi, körfezin ağzında küçük bir pisti bulunan Playa Giron köyüydü. Eş zamanlı olarak 35 kilometre uzaklıktaki Playa Larga köyüne de indirme yapılması planlanıyordu.
Hindistan cevizi ağaçlarıyla bezeli plajda duran eski beton mevzi, buralarda yaşanan tarihi çatışmaların tek işareti. Fidel Castro, ada genelinde kritik noktalara bunun gibi pekçok mevzi yapılması talimatını vermişti. İşgal bekleniyordu ama yerini kimse kestiremiyordu. Amerika'nın planı kıyıdan sızmak, güvenli bir bölge oluşturmak, havaalanını ele geçirmek ve buraya sonradan ABD'den yardım isteyecek sürgündeki hükümeti getirmekti. Aynı zamanda Küba'da devrim liderlerine karşı kitlesel ayaklanmalara bel bağlanıyordu. Ama hiçbirşey bu kadar yanlış gidemezdi. Çıkarma birliklerinin sürgün Kübalılara inecekleri yeri göstermek için verdiği işaret, Kübalı milisleri de varlıklarından haberdar etti. Hala kıyıdaki aynı evde yaşayan balıkçı Gregorio Moreira alarmı veren ilk kişilerden biriydi. 74 yaşındaki Moreira "Dışarı çıktım. Gökyüzünde mum gibi bir ışık gördüm. Babam ve kardeşlerimle birlikte hemen sipere koştuk" diyor. Domingo Rodriguez adlı başka bir balıkçı söze giriyor: "Bunlar işgalci çocuklar dedik. Toplam 11 silahımız vardı. Saat sabahın 4'üydü. Ve ateş açmaya başladık."
Sonradan Küba uçakları dahil takviye birlikleri geldi. Sürgünlerin de hava desteği vardı. Ama Amerikan Başkanı John F. Kennedy, Amerika'nın oynadığı rolü gizli tutmak istiyordu. Ama bu girişim işgalci gücün aleyhine dönmeye başlayınca Kennedy yaşamsal öneme sahip hava desteğini sağlamaktan geri durdu. Küba birliklerine bizzat Fidel Castro komuta etti. Üç gün içinde savaş bitti. Rodriguez şimdi 70 yaşında ve az görüyor. Ama anıları hala çok canlı: "Bu işgal girişimi, bize çok şey öğretti; Düşmandan asla korkmamamız gerektiğini öğretti. Fidel'in sonradan dediği gibi Latin Amerika biraz daha özgürleşti. 2506 Tugayı olarak bilinen 1000'den fazla Castro karşıtı savaşçı esir alındı. Bu esirler, 50 milyon dolarlık gıda ve ilaç karşılığında Miami'ye geri gönderildi. Playa Giron'da küçük bir müze var.
Müzenin önünde Castro'nun iki tankı ve Küba birliklerinin işgalcilere karşı kullandığı İngiliz yapımı Sea Fury bombardıman uçağı var. Müzenin müdürü Barbara Sierra, bu müzenin "Yanki emperyalizminin Latin Amerika'daki en büyük yenilgisini simgelediğini" söylüyor. Sierra'ya göre, Amerika'nın en büyük yanılgısı Castro devrimine halkın bu kadar destek verdiğini hesap edememesiydi; "Küba'nın zaferinin sırrı uğruna savaştığımız ideallerdeydi. Devrimden önce hayatımız çok zordu. Bu yüzden herkes savaşmaya geldi." Müzenin ziyaretçileri arasında gizli CIA belgelerine dayanarak Domuzlar Körfezi çıkarması hakkında birçok yazı kaleme alan Amerikalı yazar Peter Kornbluh da var.
Kornbluh, "Dünyanın kısa sürede arkasında olduğunu anladığı Amerika için işgal mükemmel bir fiyaskoydu. Amaç yarıküreyi muhtemel bir Sovyet üssünden kurtarmaktı. Ama Castro'yu Sovyetler Birliği'nin hazır bekleyen kollarına itti. Amaç devrimi zayıflatmaktı ama sağlamlaştırdı" diyor. Başarısız işgalden yarım asır sonra bu Karayip adası Batı yarıkürede komünistlerin iktidarda olduğu tek ülke. CIA'nin sayısız suikast girişimine rağmen Küba liderini 2006'da iktidarını kardeşine devretmeye zorlayan şey hastalığı oldu. Komünist Parti, uzun süredir yapılamayan kongresini Domuzlar Körfezi çıkarmasının yıldönümüne denk getirdi. Küba yarım asırdır Amerikan ambargosu altında ve hala kuşatma altında olduğunu söylüyor. Kongrede, bazı piyasa reformlarına onay verilmesine rağmen devrimin sosyal karakterine vurgu yapılması bekleniyor.
