Dr. Acı, Karbonmonoksit Zehirlenmelerine Karşı Uyardı

Mersin’in Bozyazı İlçe Sağlık Müdürü Dr. Ahmet Hakan Acı, ilçede sık sık lodos esintisi olması nedeniyle sobalardan kaynaklanan karbonmonoksit zehirlenmelerine karşı vatandaşları uyararak, dikkatli olmalarını istedi.

Konuya ilişkin yazılı bir açıklama yapan Dr. Acı, kış aylarında meydana gelen karbonmonoksit zehirlenmeleri konusunda alınması gereken önlemleri açıkladı. Bozyazı’nın yerleşim bakımından sahilde yer alması ve sık sık lodos esintisinin olması nedeniyle vatandaşların dikkatli olması gerektiğini belirten Acı, “Ülkemizde özellikle güneybatı yönünden esen lodosun olduğu günlerde hemen her yıl kış aylarında bilgisizlik, yanlış kullanım ve ihmal yüzünden soba, şofben, baca zehirlenmeleri sonucu birçok vatandaşımız zehirlenmekte ve ölmektedir” dedi.

Acı, karbonmonoksit zehirlenmelerinin sıklıkla kapalı ortamda, kömür, gaz sobası, mangal, ocak gazının iyi yanmaması ve uzun süre egzoz gazına maruz kalma sonucu ortaya çıkan, solunum yapılırken fark edilmeyen, kısa sürede müdahale edilmezse ölümle sonuçlanan bir durum olduğunu kaydetti. Karbonmonoksitin renksiz, tatsız, kokusuz yanıcı zehirli bir gaz olduğu bilgisini veren Acı, “Karbonmonoksit vücuda solunum yolu ile girer ve doğrudan kana geçerek oksijen alımını engeller, zehirlenme veya ölüme neden olur. Özellikle zehirlenmeler gece saatlerinde olmaktadır. Uyku esnasında vücut karbonmonoksit zehirleme etkisini algılayamamaktadır” ifadelerini kullandı.

Dr. Acı, zehirlenme belirtilerini de şöyle sıraladı: “Şiddetli baş ağrısı, güçsüzlük, halsizlik, baş dönmesi, görme kaybı, unutkanlık, bulantı ve kusma, bayılma, vücutta uyuşmalar. Bu belirtiler görüldüğü zaman vakit kaybetmeden doktora başvurulmalıdır. Olası bir zehirlenmede kişinin olay mahallinden uzaklaştırılması, temiz havaya çıkarılmasının sağlanması, hastanın sıcak tutulması, acil sağlık hizmetlerinin kullanılması (112 nolu telefon), ambulans gelene kadar solunumu engelleyebilecek ağız ve burundaki kusmuk, balgam gibi maddelerin temizlenmesi, hastanın battaniye ile sarılarak vücut ısısının korunması ve en yakın sağlık kurumuna hastanın nakledilmesinin sağlanması gereklidir.”

Vatandaşların bazı tedbirleri almasıyla karbonmonoksit zehirlenmelerinin önlenebileceğine dikkat çeken Acı, alınması gereken önlemler konusunda da şunları kaydetti: “Özellikle kullanılan yakıtın standartlara uygunluğu kontrol edilmeli, izin belgesi olmayan satıcılardan kömür alınmamalı. Aşırı doldurulan sobanın duman yolu daralacağı ve soba içinde düzensiz ısı dağılımı nedeniyle baca çekişi zayıflayacağı için soba yakılırken aşırı doldurulmamasına dikkat edilmeli. Sönmekte olan sobaya asla tutuşması güç yakıtlar konulmamalı, yakıt yavaş yavaş ilave edilmeli, yatmadan önce sobaya kesinlikle yakıt konulmamalıdır. İyi ısınmayan ve alttan yakılan kömür sobalarında karbonmonoksit zehirlenmesi riski artacağından soba tutuşturulurken yakıtın üstten yanması sağlanmalıdır. Özellikle alçak basınçlı lodoslu havalarda ölüm olaylarında artış görüldüğü için eğer bacalar standartlara uygun değilse alçak basınçlı havalarda soba yakılmamalı, yakılması zorunlu ise gece yatarken mutlaka tam olarak söndürülmelidir. Soba borularının birbiriyle birleştirilmesinde hava ve baca gazı sızdırmazlığı sağlanmalıdır. Sobanın bulunduğu yer sürekli havalandırılmalıdır. Bacalar standartlara uygun ve yalıtımlı olmalı, düzenli olarak her yıl temizletilmelidir. Dumanın geri tepmesini önlemek için bacaların en üst noktasının çatının en üst noktasından 1 metre daha yüksekte olması sağlanmalı ve baca şapkası mutlaka takılmalıdır. Banyo içinde şofben kullanılmamalıdır. Kapalı garajlarda arabalar çalışır durumda bırakılmamalıdır. Ev içi ve kapalı alanlarda bacasız ısıtma araçları kesinlikle kullanılmamalıdır.”

Şofben zehirlenmelerinin genellikle gaz kaçaklarından değil, yeterli havalandırma yapılmayan yerlerde yetersiz hava ve yetersiz yanma sonucunda oksijen oranının düşmesi ve karbonmonoksit oranının yükselmesiyle gerçekleştiğini kaydeden Acı, bu nedenle şofbenin kullanıldığı yere sürekli temiz hava girmesinin sağlanması gerektiğinin altını çizerek, “Konuyla ilgili eğitimlerimiz eğitim personelimiz tarafından okullarda ve değişik yerlerde vatandaşlarımıza anlatılacaktır. Vatandaşlarımızı duyarlı davranmaya davet ediyorum ve üzüntülü bir durumla karşılaşmamızı temenni ediyorum” ifadelerini kullandı.