Dr. Dölek’ten çığda hayat kurtaracak önlemler

Muş Alparslan Üniversitesi (MŞÜ) Afet Yönetim Uygulama Araştırma Merkezi Müdürü Öğretim Üyesi Dr. İskender Dölek, Doğu Anadolu Bölgesi’nin sahip olduğu hem iklim özellikleri hem de topoğrafik faktörlerden dolayı Bitlis, Tunceli, Bingöl ve Van’ın Türkiye’de en fazla çığ olaylarının görüldüğü iller olduğunu söyledi.
Van’da yaşanan çığ felaketinin ardından açıklamalarda bulunan MŞÜ Afet Yönetim Uygulama Araştırma Merkezi Müdürü Öğretim Üyesi Dr. İskender Dölek, Van’da çığ felaketinde hayatını kaybeden vatandaşlara Allah’tan rahmet, yaralılara acil şifalar dileğinde bulundu. Türkiye’nin gerçeği olan afetlerin birinin daha istenmese de yaşandığını ifade eden Dr. Dölek, “Bu tür durumlarda çok müdahil olamadığımız bu süreçleri doğru yönetmek adına bu olayların hem nasıl olduğu, hem bu olaylar anında doğru nasıl davranmamız gerektiğini bilmek hayatta kalma şansımızı artırıyor” dedi.

“Bitlis, Tunceli, Bingöl ve Van, Türkiye’de en fazla çığ olaylarının görüldüğü iller”
Doğu Anadolu Bölgesi’nin sahip olduğu hem iklim özellikleri hem de topoğrafik faktörlerden dolayı Bitlis, Tunceli, Bingöl ve Van’da dahil Türkiye’de en fazla çığ olaylarının görüldüğü iller olduğunu vurgulayan Dr. İskender Dölek, “Burada kar kalınlığının yüksekliği dışında topoğrafik faktörler, iklimsel özellikler ve hava koşulları da devreye girdiği zaman çığ olayının yaşanması kaçınılmaz. Buralarda hem iklim faktörü hem de topoğrafik faktörleri değerlendirerek, çığa duyarlı alanlar belirlenirse, kayabilecek çığ olukları tespit edilebilirse ve buralarda çığın meydana gelebileceği yerlerde bazı mühendislik yapılarıyla desteklenirse bu tür afetlerde veya olaylarda can kaybını en aza indirgeyebiliriz. Çünkü bu kontrol edilebilir ve yönetilebilir olaylardan biri” ifadelerini kullandı.

“Çığ anında veya çığla karşılaştığımız zaman ne yapmalıyız?”
Çığ anında alınması gereken önlemlere de değinen MŞÜ Afet Yönetim Uygulama Araştırma Merkezi Müdürü Öğretim Üyesi Dr. İskender Dölek, “Çığ anında veya çığla karşılaştığımız zaman ne yaptığımızı bilmek önemli. Çığla karşılaştığımız zaman yapmamız gereken veya çığa müdahil olduğumuzda yapmamız gereken en önemli şeylerden bir tanesi o kütleden kendimizi yukarı doğru iterek kurtarmaya çalışmak, yukarı doğru iterken veya sıçramaya çalışırken yüzme vaziyetiyle kar kütlesinin üzerine çıkmaya çalışacağız. Eğer kar kütlesinin altında kalmışsak kazarak yüzeye çıkabilmek adına önce yönümüzü doğru belirlememiz lazım. Bunun içinde yapacağımız şey şu olmalı; ağız kısmımızda biriken kar örtüsünü açtıktan sonra yön duygumuzu kaybettiğimiz için yukarı mı aşağı mı onu belirlemek için çok hafif tükürerek yer çekiminin o tükürüğü aşağı çekebileceğini hatırlayabilirsek, aşağı doğru indiği yer taban kısmını gösterecektir. Bunun aksine doğru kazarak çığdan çıkmaya çalışmalıyız” diye konuştu.