Dudak şişmesi : Neden olur, nasıl geçer?

Bu şişliğe dudak ödemi de denir. Hafif sağlık sorunlarından kaynaklanmakla beraber, kimi zaman da ciddi sağlık sorunlarından kaynaklanır. Basit bir şişlik olarak başlayıp ilerleyen aşamalarda kötü durumlara sebep olarak travma ya da kötü huylu bir tümöre de sebep olabilir. Kişiyi sağlık açısından huzursuz ederken bir yandan görsel açıdan bir hayli rahatsız edici bir görüntü ortaya çıkarır. Özellikle kadınların makyajlarında, bu şişliğin bir kusur gibi görünmesi estetik anlamda rahatsızlık verir.

Dudak Şişmesi Neden Olur?

Dudak, çok hassas ve ince yapıda bir organ olduğu için, en ufak bir rahatsızlık durumunda şişmeye meyillidir. Dudakta meydana gelen bu şişlikler, basit nedenlerle olabildiği gibi tıbbi açıdan pek çok hastalık da dudakta ödem oluşmasına neden olabilir.

1. Alerji

Dudakta en çok alerji nedeniyle şişliklere rastlanır. Alerjik olarak dudaklarda şişliğe neden olan durumlar şunlardır:

• Saman nezlesi
• Gıdalara karşı alerjik reaksiyon gösterilmesi
• İlaç alerjileri (penisiline olan alerji gibi)
• Böcek ısırmaları sonucu oluşan alerjiler
• Kozmetik ürünlere olan alerjiler
• Polenlere karşı oluşan alerjiler
• Toza karşı olan alerjiler
• Kedi, köpek tüyüne karşı oluşan alerjiler

En sık gıdalara olan alerjilerden dolayı dudakta şişme meydana gelir. Bağışıklık sisteminde olan bir zayıflık nedeniyle, gıdaların bağırsakta zararlı bir yapıdaymış gibi algılanması durumunda, vücut immunglobulin E maddesini hızlı bir şekilde salgılar. Buna reaksiyon olarak dudaklarda şişme meydana gelir.

2. Uçuk

Dudakta oluşan uçuklar, virüsler neticesinde ortaya çıkarlar. İçleri iltihap dolu enfeksiyonlar şeklinde görülürler. Bazen üst, bazen alt, bazen de her iki dudakta görülebilen uçuk rahatsızlık hissi yaratır ve ağrıya, şişliğe neden olur.

3. Anjiyoödem

Alerjik reaksiyonlarda görülen böcek ısırıkları anjiyoödeme sebep olur. Bu gibi durumlarda, ani üst dudak şişmesi ve uyuşması görülmesinin yanı sıra her iki dudakta da şişme meydana gelebilir. Bu böcekler aynı zamanda hem dilde, hem de yüzde geniş kapsamlı şişliğe sebep olurlar. İlaç alerjilerinde de yine aynı semptomlarla karşılaşılır.

4. Yaralanma

Dudakta şişmeye neden olan yaralanmaların nedenleri şunlardır:

• Acı gıdaların çok sık tüketilmesi
• Çok sıcak ve aşırı baharatlı yiyeceklerin tüketilmesi
• Büyük çaptaki güneş yanıkları
• Diş fırçası gibi ağız içinde kullanılan aletler
• Dudağın yarılması ya da yırtılması
• Diş etlerinde meydana gelen yaralanmalar ve enfeksiyon durumları
• Dişlerde oluşan yaralanmalar ve geçirilen dudak ameliyatları

5. Dudaklarda çatlama

Dudaklarda meydana gelen çatlamalar, dudaklarda yarılmalara ve şişliğe neden olur. Bu çatlama durumu, havanın kuru olmasından, aşırı güneş ışığına maruz kalınmasından ve kişinin sürekli olarak bilinçsizce dudaklarını yalamasından dolayı oluşur. Çatlaklar da dudaklarda şişliğe neden olur. Ayrıca bazı kişilerde bir tik gibi dudakların yenmesi, el ile dudaklardaki çatlakların soyulması da ödem oluşmasına neden olabilir.

6. Vitamin eksikliği

Dudaklarda şişmenin bir diğer nedeni de vitamin eksikliğidir. Özellikle B vitamini eksikliği dudakların kenarlarında şişmeye ve kuruluğa neden olur. Doktor kontrolü neticesinde B vitamini eksikliğinden olduğu anlaşılan dudak şişmelerinde, B vitamini takviyesiyle bu şikayetten kurtulmak mümkündür.

7. Kullanılan ilaçlar

Kullanılan bazı kuvvetli ve yüksek dozdaki ilaçlar, dudaklarda şişme ve ödeme neden olabilir. Özellikle ACE önleyici tansiyon ilaçları, steroid içermeyen anti-iltihap etkili ilaçlar, bazı güçlü antibiyotikler bu tip şişliklere neden olabilir. Aynı zamanda ergenlik döneminde çıkan sivilcelerden kurtulmak için çok güçlü ve yan etkileri çok olan ilaçların kullanılması sonucu vücudun bu ilaçlara gösterdiği reaksiyon dudaklarda şişliğe neden olabilir.

8. Tükürük bezinde yaşanan problemler

Ağız bölgesinde toplam 6 adet farklı türde tükürük bezi mevcuttur. Bu tükürük bezleri ağızda bulunan kanallar yoluyla tükürük üretimini sağlarlar. Bu bezlerden herhangi birinde oluşan enfeksiyon, devir daim sürecinden ötürü, tüm ağza yayılarak mikrop oluşumuna neden olur. Ağız bakımının hijyenik şekilde yapılmaması bu tükürük bezlerinde iltihaplara neden olur. Enfeksiyon durumu ise dudakta şişme ve ağrıya neden olabilir.

Dudak Şişmesi Nasıl Geçer?

Dudak şişmesi belli nedenlerle ortaya çıkan bir durumdur. Hassas yapıda olan dudak, en ufak bi durumda şişebilir. Dudak şişmesi ne kadar sürer? Genellikle bu durum sebebine bağlı olarak 1 ile 10 gün arasında değişiklik gösterebilir. Tedavisi için ise öncelikle şişmenin nedeni araştırılmalı ve bunun sonucunda bir tedavi yöntemi uygulanmalıdır. Dudak şişmesi için hangi doktora gidilir? İlk olarak dahiliye uzmanına başvurulabilir. Hastalığın sebeplerine ve şikayetlere göre hekim başka branşlara da yönlendirebilir. KBB ve cildiye bölümleri de dudak şişmesi şikayeti için gidilebilecek bölümlerdendir.

1. İlaç tedavisi

İlaç tedavisinde ilk olarak hastanın şikayetleri dinlenir ve yapılan testler doğrultusunda şikayetin nedeni belirlenir. Hekim doğru ilaç tedavisini belirleyerek şikayetlerin ortadan kalkmasını sağlar.

• Antibiyotik tedavisi: Hekim, dudaktaki şişme için hastalığın sebebine göre antibiyotik tedavisi uygulama yoluna gidebilir. İltihabik enfeksiyonlar, yaralanmalar gibi durumlarda ya da dudak ameliyatı sonrasında antibiyotik tedavisi uygulanır.
• Antihistaminik tedavisi: Genellikle dudaklarda şişmenin nedeni böcek ısırıkları, sinek ısırıkları ya da gıdalardan dolayı olan alerjik reaksiyonlar ise, hekim antihistaminik tedavisi uygular. Alerjik reaksiyonlar giderildiğinde şişlik de ortadan kaybolacaktır.

2. Diğer tedavi yöntemleri

İlaç tedavisi haricinde evde uygulanabilecek basit tedavi yöntemleri de mevcuttur. Dudaktaki şişmenin nedeni ilaç tedavisi gerektirmiyorsa, basit sebeplerden şişlik oluştuysa, bu yöntemlerle tedavi gerçekleştirilebilir.

• Sıcak kompres: Sıcak su dudaktaki şişlikler için kullanılan en etkili ve basit yöntemlerdendir. Sıcak su dolu bir kaseye temiz bir bez ya da tülbent batırarak fazla suyu sıkılır ve dudaklara kompres yapılır. Sıcak kompres 5 ya da 10 dakika boyunca uygulanır. Aradan 1 saat geçtikten sonra işlem tekrar edilir.
• Zerdeçal: Zerdeçal antiseptik etkilerinden dolayı çoğu tedavi yönteminde kullanılır. Bir miktar kil, soğuk su ve zerdeçal karıştırılır. Şişen dudaklara uygulanır. Tamamen kuruması beklenir. Sonra dudaklar ılık su ile yıkanır. Günde birkaç kez, şişlik kaybolana dek uygulanabilir.
• Aloe vera jeli: Aloe vera bitkisi antienflamatuar özellikler içerir. Şişen dudaklardaki şişliği alarak acıyı azaltır. Sivrisinek ısırığı, böcek ısırığı nedeniyle oluşan alerjik reaksiyonlarda oldukça etkilidir. Aloe vera jeli hafifçe masaj yapılarak dudaklara uygulanır. Bu işlem günde 2 ya da 3 defa tekrarlanabilir.
• Bal: Antibakteriyel özelliğinden dolayı bal da şişliklerde etkili bir yöntemdir. Dudaklarda oluşan şişliği yatıştırır. Enfeksiyon nedeniyle oluşan şişliklerde de etkilidir. 1 çorba kaşığı bal direkt olarak şişen dudaklara uygulanır. 20 dakika kadar dudaklarda bekletilir. Ardından soğuk su ile yıkanır.