Dünya Bankası'ndan kayıt dışı uyarısı

Dünya Bankası Türkiye Baş Ekonomisti Rodrigo Chaves, "Türkiye'de iş gücünün yüzde 53'ünün kayıt dışı olduğunu" ve bu nedenle kayıtlı sektörün, iş gücünün yarıdan fazlasının vergi yükünü üstlendiğini söyledi.

"Başarıya Giden Yolda Fırsatlar Ülkesi Türkiye" konferansında konuşan Chaves, doğrudan yabancı yatırımların kendi başına bir amaç değil, amaca giden bir yöntem olduğunu vurguladı.

Türkiye'nin yabancı sermaye çekme konusunda "geleneksel" olarak pek başarılı olmadığını, dünya genelinde doğrudan yabancı yatırım akışının geçen 15 yıl içinde 12 misli arttığını, ancak Türkiye'de oldukça durgun seyrettiğini dile getiren Chaves, "Türkiye geçtiğimiz 4 yıl içinde aldığı yabancı yatırımları büyük ölçüde artırdı. Ancak Türkiye aynı düzeyde doğrudan yabancı yatırımı akışını sürdürse bile, doğrudan yabancı yatırım olarak, Gayri Safi Milli Hasılasının (GSMH) ancak yüzde 4-5'ini alacaktır. Yani başarılı ama yeterince başarılı değil" diye konuştu.

Chaves, "Yabancı yatırımların arayacağı beceriler toplamıyla, bu ülkenin eğitim sisteminin ürettiği beceriler arasında çok büyük bir kopukluk söz konusu" dedi.

Küresel sanayi eğilimlerine göre Hindistan ve Rusya gibi ülkelerde Türkiye'de olmayan yatırım olanakları bulunduğuna dikkat çeken Chaves, geçtiğimiz birkaç yıl içinde dünyada görülen yüksek doğrudan yabancı yatırım düzeylerinin sürdürülemez olduğunu ve azalmasının beklendiğini kaydetti.

"Bir ülkenin başka ülkelere yetişmesinin tek yolu, çok daha hızlı büyümektir" diyen Chaves, "Eğer Türkiye büyümeyi, Avrupa ile birleşmeye yetecek ölçüde sürdürmek istiyorsa, yılda yüzde 6-8-10 oranında büyümesi gerekir. Ancak bunu yapması için Türkiye'nin diğer ülkelere oranla GSMH'sinin yüzde 8 ila 10'u oranında daha fazla yatırım yapması gerekir" dedi.

Türkiye'de doğrudan yabancı yatırımları olduğundan zor hale getiren bir dizi sorun bulunduğunu belirten Chaves, bu sorunların en önemlilerinden birinin yapısal "gayri resmilik kanseri" olduğunu kaydetti.Vergi oranlarının da yükske olduğunu ifade eden Chaves, "çünkü çok az insan vergi ödüyor. O zaman size soracağım soru şu oluyor. Neden başka herşey aynı ise yabancı yatırımlar, vergilerin yüksek olduğu bir yere gelmeyi tercih etsinler?" dedi.

Chaves, yatırım ortamı açısından çok büyük ilerlemeler sağlandığını ancak yapılabilecek başka şeyler de olduğunu kaydetti.