LONDRA/NEW YORK/WASHİNGTON/PARİS/MADRİD/LOS ANGELES (ANKA) – Libya operasyonuna ilişkin olarak Türkiye ile ABD, Fransa ve İngiltere arasında varılan mutabakata dikkat çekilirken, müttefikler arasındaki bölünmenin sürdüğü yorumları yapılıyor. Batılı gazeteler, “Fransa ve Türkiye’yi yatıştırmayı amaçlayan uzlaşı”, “Dört ülke arasındaki anlaşma hemen aşındırıldı”, “Fransa Türkiye’nin karşısında geri adım attı”, “Karmaşık mutabakat Türkiye’yi ikna etmenin tek yoluydu”, “Türkiye’nin ardarda fikir değiştirmesi sıkıntısını yansıtıyor” gibi değerlendirmelere yer veriyorlar.
-GUARDİAN: “FRANSA TÜRKİYE’NİN KARŞISINDA GERİ ADIM ATTI” -
İngiliz The Guardian, “Fransa’nın, Türkiye’nin karşısında geri adım atmasından sonra NATO uçuş yasağı bölgesinin kontrolünü üstlenecek” başlıklı haberinde Türkiye ile koalisyon üyeleri arasındaki anlaşmaya ve NATO Genel Sekreteri Rasmussen’in NATO’nun otoritesinin uçuş yasağı bölgesiyle sınırlı olacağını, ancak ek müzakerelerin yapılacağı açıklamasına dikkat çekerek “en tartışmalı konuları olan hava baskınları ve Kaddafi güçlerine yönelik saldırılardaki konsensüsün henüz sağlanmadığı”nı vurguladı.
Türkiye ile Fransa arasındaki atışmalara da vurgu yapan gazete, Türk hükümetinin, Libya operasyonuna ilişkin olarak Sarkozy yönetimine “sert saldırılar”da bulunduğunu belirtirken “Türkler, Sarkozy’nin defalarca kendilerini adam yerine koymamasına kızgın. Fransızlar Türkiye’yi Cumartesi günü Paris’te yapılan zirveye davet etmediler” dedi.
Gazete, Libya konusundaki tartışma, oldukça kişisel gibi görünüyor” ifadesini kullandığı haberinde Sarkozy’nun geçen ay Türkiye’ye devlet ziyareti yerine G-20 başkanı olarak beş saatlik bir çalışma ziyaretini yapmasının yarattığı rahatsızlığına da vurgu yaptı.
-FT: “FRANSA VE TÜRKİYE’Yİ YATIŞTIRMAYI AMAÇLAYAN UZLAŞI”-
Financial Times gazetesi, NATO’nun Libya operasyonunun bölünmesi konusunda mutabakata vardığını duyururken bir hafta süren diplomatik atışmalardan sonra Fransa ve Türkiye’yi “yatıştırma”yı amaçlayan bir uzlaşı sağlandığını kaydetti. Söz konusu anlaşma uyarınca Kaddafi güçlerine yönelik saldırıların hemen NATO’nun şemsiyesinin altına girmeyeceğine, böylece baskınların veto edilemeyeceğine dikkat çeken gazete “Türkiye, tüm operasyonun, askeri stratejide tüm üyelerin görüş birliğini gerektiren, ittifakın komutasının altına konulmasında ısrar etmişti” diye yazdı.
-NYT: “DÖRT ÜLKE ARASINDAKİ ANLAŞMA HEMEN AŞINDI”-
New York Times gazetesi, Libya Misyonunun hedefi ve çıkış stratejisi konusunda NATO üyeleri arasında bölünmenin sürdüğünü vurguladı. Perşembe günü Türkiye, ABD, Fransa ve İngiltere arasında uçuş yasağı konusunda anlaşma varıldığına dikkat çeken gazete “Ancak Bayan Clinton ile İngiltere, Fransa ve Türkiye Dışişleri Bakanlarının aracılığıyla varılan bu anlaşma bile, askeri kampanyayla Albay Kaddafi’nin gücünün geri kalan direklerini, karadaki kuvvetlerini ve kendisini koruyan güçlerine vurarak yok etmeye çabasına daha ne kadar devam edilip edilmeyeceği ile ilgili olarak hemen aşındı” yorumunu yaptı.
-İNDEPENDENT: “KARMAŞIK MUTABAKAT TÜRKİYE’Yİ İKNA ETMENİN TEK YOLUYDU”-
İngiliz The İndependent gazetesi ise, NATO’nun “uçuş yasağı” konusunda “kısmi” bir mutabakat sağladığını ancak ittifak içerisinde “derin bölünmeleri”ni sürdüğünü savunduğu haberinde “Karmaşık mutabakatın, Türkiye’yi NATO’nun rolünü kabul etmeye iknasının tek yolu gibi görünüyordu. Bir Müslüman ülkesinde sivillerin öldürülmesinden korkan Ankara, NATO’nun kara hedeflerini bombalamasına karşı. Kargaşayı önlemek amacıyla ABD’li Amiral Samuel J. Locklear’ın her iki komuta zincirindeki kilit bir operasyonel rolünü üstlenmesi bekleniyor” dedi.
-LE FİGARO: “TÜRKİYE’NİN ARDARDA FİKİR DEĞİŞTİRMESİ, SIKINTISINI YANSITIYOR”-
Fransız Le Figaro gazetesi ise, Türkiye’nin yaklaşımını irdelediği haberinde “Kaddafi rejimi ile Batılılar arasında arabuluculuk rolünü oynayan Türkiye, sorunun Iraklaşmasından korkuyor” diye yazdı. Türkiye’nin altı gemi ile Libya sahillerindeki kontrol sistemine en büyük katkı yapan ülke olacağını belirten gazete, ancak Türkiye’nin Libya operasyonları konusunda “ardarda fikir değiştirmesi” ve hava baskınlarına muhalefetinin, koalisyonun çok açık bir biçimde yanında olduğu görüntüsünü vermek istemeyen “Ankara’nın sıkıntısını” yansıttığı” yorumunu yaptı. Gazete “Türkiye’nin çekincelerini, sorunun Iraklaşması korkusu ve Libya’daki önemli ekonomik çıkarları”na bağladı.
-EL PAİS: “İKİ OPERASYON OLACAK”-
-İspanya’nın önde gelen gazetesi El Pais ise, NATO Genel Sekreteri Rasmussen’in “Şimdilik bir koalisyon operasyonu ile bir NATO operasyonu olacak” derken ittifakın daha geniş görevlerini üstlenmesi olasılığının bulunduğunu söylediğine dikkat çektikten sonra “Ondan önce Türk Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, ülkesinin televizyonunda ‘operasyonun tümüyle NATO’ya devredileceğini söylemişti” diye yazdı.
-LATİMES: “ANLAŞMA BELGESİ DÖRT BAŞKENTE GÖNDERİLDİ”-
ABD’nin büyük gazetelerinden Los Angeles Times de, diplomatların, Türkiye ile üç koalisyon ülkesi arasında koalisyonun mevcut sorumluluklarının tümünü NATO’nun üstlenmesine ilişkin bir mutabakat sağlandığını belirterek “Bir diplomat, bu anlaşmanın, detaylarına ilişkin herhangi bir kuşku bırakmayacak şekilde dört başkente gönderilen bir belgede belirtildiğini söyledi. Ancak akşam üstü Türkiye’nin NATO’daki temsilciliği fikrini değiştirdi. Litvanya da” diye yazdı.
Türkiye’nin, Libya’daki kara birliklerine yönelik hava saldırılarına son verilmesi çağrısında bulunduğunu belirten gazete, Batılı bir diplomatın NATO’nun görüş ayrılıklarının üstesinden gelebileceğini söylediğini de kaydetti.
-WASHİNGTON POST: “TÜRKİYE İLE UZLAŞI TELEKONFERANSTA SAĞLANDI”-
ABD’li Washington post gazetesi de, Türkiye ile uzlaşının Dışişleri Bakanı Davutoğlu ile ABD’li, Fransız ve İngiliz mevkidaşları arasındaki telekonferansta sağladığına dikkat çektiği haberinde Türkiye’nin desteğini vermesiyle Libya operasyonu komutasının NATO’ya devrinin birkaç gün içinde gerçekleşmesine olanak sağlandığını vurguladı.