Dünyada 49 ülkede 37,9 milyon dozdan fazla Kovid-19 aşısı yapıldı

Dünya genelinde 94 milyondan fazla vaka ve 2 milyondan fazla ölüme neden olan yeni tip koronavirüs (kovid-19) salgınını durdurmak için ülkeler üreticilerden milyonlarca doz aşı sipariş etti. Ülkelerin resmi web sitelerinden ve resmi açıklamalarından derlenerek analiz edilen Kovid-19 aşısı uygulamasına ilişkin veriler ile dünyanın Kovid-19 aşı haritası çıkarıldı. Ülkelerde dağıtılan ve uygulanan aşı dozlarının raporunu hazırlayan Bloomberg, 49 ülkede 37,9 milyondan fazla doz aşı uygulandığını açıkladı. Günlük aşı uygulanma oranının dünya genelinde ortalama 2,41 milyon doz olduğu belirtildi.
Dünya genelinde ciddi bir sağlık tehdidi olarak hızla yayılmaya devam eden Kovid-19’u durdurmak için şu anda Kuzey Amerika, Avrupa ve Orta Doğu'da kullanımı onaylanan Pfizer-BioNTech aşısının en az 49 ülkede aşılama kampanyalarının başlatıldığı belirtildi. Bloomberg tarafından hazırlanan dünyanın aşı raporuna göre, ABD'de 13 milyon doz aşı uygulandığı ve her 100 kişide toplamda 3.9 doz aşı yapıldığı aktarıldı. İngiltere'de ise 3.7 milyon doz aşının uygulanarak her 100 kişide 5.5 oranında doz aşı verildiği belirtildi. İngiltere ve ABD'yi takiben Rusya'da, 1.5 milyon kişinin aşılandığı ve 100 kişide 1 doz aşı yapıldığı, İtalya'da ise 1 milyon kişinin aşılanarak her 100 kişide 1.7 doz aşı uygulandığı belirtildi.

Aşı kampanyalarının başlamasıyla, ülkeler arasında eşit aşılama olmadığı kaydedilirken, bazı ülkelerin aşılamada daha avantajlı başlangıç yaptığı görüldü. Çin ve Rusya kendi aşılarını piyasaya sürerek milyonlarca kişinin aşılanmasını sağladı. Çin, Sinovac Biotech, CanSino Biologics, Sinopharm aşıları ile 9 milyon doz aşıyı 100 kişide 0.64 oranında doz uyguladı. Rusya, Gamaleya aşısı ile 1.5 milyon doz aşıyı 100 kişide 1.02 doz oranında uyguladı.

İsrail'in her 100 kişide 24,2 doz oranında aşı uygulayarak diğer ülkeleri geride bıraktığı ifade edildi. İsrail'i takiben en yüksek aşı dozu sunan Birleşik Arap Emirlikleri 100 kişide 15.5 doz aşı uygulayarak toplamda 1.6 milyon doz aşı yapılmasını sağladı.
Bloomberg'in aşı raporuna göre, ülkelerin toplamda uyguladığı doza göre yapılan sıralamada, listenin en başında ABD, Çin, Avrupa Birliği, Birleşik Krallık, İsrail ve Birleşik Arap Emirlikleri yer alırken, Türkiye`nin aşı programına yeni başlamasına rağmen, Kanada, Fransa, Polonya gibi ülkelere kıyasla vatandaşına daha fazla aşı sunduğu belirtildi.

SALGINI BİTİRME YARIŞI

Koronavirüs salgınını bitirmek için geliştirilmesinde ve denenmesinde milyonlarca dolar harcanan en umut verici 9 aşının gelişim takibi raporunda, şu anda insanların kullanımına açık 7 aşı olduğu bildirildi. Dünyada ilk onaylanan ve uygulanmaya başlanan yüzde 95 etkinliğe sahip Pfizer ve BioNTech'in aşısının 2021'de 1.3 milyar doz aşı üretilmesi bekleniyor. Eksi 70 derecede saklanan aşının etkinliği için 2 doz uygulanması gerekiyor.

Eksi 2 derecede saklanarak 2 doz uygulanması gereken Moderna'nın Kovid-19 aşısının ABD için 20 milyon, küresel olarak 100 milyon doz üretilmesi hedefleniyor. 3 milyar doz aşı üretmek için sözleşme yapan AstraZeneca ve Oxford Üniversitesi aşısının yüzde 70 etkinliğe sahip olduğu biliniyor.

Yaygın kullanımı onaylanan ve uygulanmaya başlanan diğer aşılar arasında Çin menşeili Sinovac Biotech, CanSino Biologics, Sinopharm ve Rusya'nın aşısı Gamaleya bulunuyor. Novavax ve Johnson & Johnson firmalarının Kovid-19 aşıları ise yaygın kullanım için onay bekliyor.

AŞI SÖZLEŞMELERİ

Yüzyılın en kötü salgından kurtulmak ve Kovid-19 ile mücadelede aşılarını güvence altına almak isteyen ülkeler, üreticilerle aşı sözleşmeleri yaptı. Toplamda 8.33 milyar doz aşının sözleşmesinin yapıldığı açıklanırken, aşıların eşit dağıtıldığı takdirde dünya nüfusunun yarısından fazlasını kapsayacak şekilde herkese aşı sağlanabileceği belirtildi. Ancak zengin ülkelerin kapsamlı aşı tedarik anlaşmalarında beyan ettikleri yüksek talepler ve aşıların depolanma koşulları nedeniyle tedariklerde gecikme olduğu öğrenildi. Rapora göre Kanada nüfusunun yüzde 303'ünü kapsayacak şekilde aşı sipariş ederken, onu takiben Birleşik Krallık'ta nüfusun yüzde 302'si, Yeni Zelanda'da yüzde 246'sı, Avustralya'da yüzde 229'u, Almanya'da yüzde 183'ü, Fransa’da yüzde 183'ü ve ABD'de nüfusunun yüzde 168'ini kapsayacak şekilde aşı tedariği anlaşması yapıldığı belirtildi.

ABD'DE 13 MİLYON DOZ AŞI YAPILDI

Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezlerinden elde edilen rapora göre, ABD'de 14 Aralık'ta sağlık çalışanlarının aşılanmasıyla başlayan Kovid-19 aşılama süreci ile şu ana kadar ABD'de 13 milyon doz aşı yapıldığı ve her 100 kişide ortalama 3,9 doz aşı uygulandığı belirtildi. ABD'de eyaletlere göre yapılan Kovid-19 aşı analizinde, en fazla aşı dağıtımının 3.5 milyon kişiye ulaştırılması ile California eyaletine yapıldığı, sonrasında 2.1 milyon kişiye ulaştırılarak Texas ve Florida eyaletine yapıldığı belirtildi. Toplamda uygulanan aşı dozu haritasına göre California'da 1.1 milyon kişiye aşı uygulandığı ve 204 bin kişinin aşının ikinci dozunu aldığı belirtildi. Teksas'ta ise 1.2 milyon kişinin aşılandığı ve 156 bin kişinin aşının ikinci dozunu aldığı belirtildi.

İNGİLTERE'DE 3.7 MİLYON DOZ AŞI YAPILDI

Dünyada ilk olarak Pfizer ve BioNTech'in geliştirdiği Kovid-19 aşısının yaygın kullanımına başlayan İngiltere'de aşılama programının başlamasından bu yana toplamda 3.7 milyon doz aşılama yapıldığı açıklandı. Her 100 kişiye 5.5 oranında doz uygulanan İngiltere'de, Pfizer ve BioNTech'in aşısının yanı sıra AstraZeneca ile Oxford Üniversitesi ve Moderna'nın aşısı uygulanıyor. Öte yandan İngiltere Kovid-19 nedeniyle 87 binden fazla can kaybının kaydedildiği ve en yüksek ölüm sayısına sahip Avrupa ülkesi olurken, dünya genelinde ise 5. sırada yer alıyor.

Kaynak: İHA