Dünyanın en büyük flamingo kuluçka adası İzmir'de

Dünyanın en büyük yapay flamingo üreme adası, İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından Çamaltı Tuzlası'nın ortasına yapıldı. Hafta sonu biraraya gelen gönüllüler, flamingoların kuluçkaya yatabilmesi için kovalarla suni yuvalar yaptı. Şimdi gözler, bu ay gelmesi beklenen ilk flamingo çiftine çevrildi. Yeni adayla bölgede üreyen flamingo sayısının, 3–4 binden 13–14 bine yükselmesi bekleniyor. Adanın karşısına kurulan gözlem istasyonuna yerleştirilecek kameralar aracılığıyla da flamingolar internetten seyredilebilecek.

İzmir Kuş Cenneti'nde flamingo adalarının dalga erozyonu sebebiyle yok olmaya başlaması ve kapasitenin yetersiz kalması üzerine harekete geçen İzmir Büyükşehir Belediyesi, dünyanın sayılı sulak alanlarından biri olan bu yeri korumak amacıyla önemli bir projeyi tamamladı. Orman ve Su İşleri Bakanlığı'nın da işbirliğiyle dünyanın en büyük yapay flamingo üreme adasını kurdu. 26 Ocak 2012'de başlatılan çalışmalar kapsamında, mevcut 500 metrekarelik flamingo adası 6 bin 440 metrekareye çıkarıldı. Çalışma yapan araçların adaya rahatça gidip gelmesi için oluşturulan yaklaşık 150 metre uzunluğundaki toprak yol dolgusu da kaldırıldı. Adanın çevresi, dere yataklarından alınan doğal taşlarla çevrelenerek doğal dokunun korunması ve zarar görmemesi sağlandı. Araştırmacılar için adanın karşısına, 7 metre uzunluğunda ahşaptan gözlem kulesi inşa edildi. Çalışmalara son noktayı, hafta sonu üniversite öğrencileri ve gönüllülerden oluşan 50 kişilik bir ekip koydu. Sabahın erken saatlerinde İzmir Kuş Cenneti'ne giden Çamaltı Tuzlası işletmesi, İzmir Büyükşehir Belediyesi, İzmir Kuş Cenneti'ni Koruma ve Geliştirme Birliği personeli, Ege ve Dokuz Eylül üniversiteleri öğrencileriyle bölgede oturan vatandaşlardan oluşan grup, flamingoların üremesi için oluşturulan adadaki çakılları topladı. Flamingoların rahatlıkla üreyebilmesi için toprağı yumuşatan grup, ardından kovalarla suni yuvalar yaptı.

Yürütülen çalışmalar hakkında bilgi veren İZKUŞ Müdürü Tamer Seyis, flamingoların üreyeceği mevcut adanın zaman içerisinde giderek küçüldüğünü ve 500 metrekareye düştüğünü belirterek, “Türkiye'de sadece Tuz Gölü ve İzmir Kuş Cenneti'nde üreyebilen flamingoların üreme alanını genişletmemiz gerekiyordu. Üniversiteler, Orman ve Su İşleri Bakanlığı, Büyükşehir Belediyesi ve İZKUŞ birliği işbirliği ile bir proje geliştirdik. Adayı 6 bin 500 metrekareye çıkardık. Aynı zamanda adanın hemen karşısına kurduğumuz gözlem istasyonuna yerleştireceğimiz kameralar aracılığıyla da vatandaşlarımıza internet ortamından flamingoları izleme imkanı sunacağız. 3 bin flamingonun üreyebildiği mevcut adada, şimdi 13-14 bin flamingo üreyebilecek. Buradaki çalışmaları tamamladık. Flamingoların üreyebilmesi için rahat ve huzurlu bir ortam oluşturduk. Şimdi gelmelerini bekliyoruz.” dedi.

Flamingo adasının yapımına öğrencileri ile birlikte destek veren Ege Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mehmet Sıkı, İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı ve aynı zamanda İzmir Kuş Cenneti'ni Koruma ve Geliştirme Birliği Başkanı Aziz Kocaoğlu'na teşekkür etti. Dünyanın en büyük yapay flamingo kuluçka adasının İzmir'de oluşturulduğuna dikkat çeken Sıkı, “Fransa'da da böyle bir uygulama vardı. Onun bir benzerini hayata geçirdik. Bir diğer yapay kuluçka adası ise Güney Afrika'da bulunuyor. Temennimiz, flamingoların en kısa zamanda buraya gelmesi. Önümüzdeki yıllardan itibaren burada 10 bin çiftin kuluçka yapacağını düşünmek, şimdiden bizi heyecanlandırıyor. Bu sene gelirlerse büyük sürpriz olur, çünkü yurtdışında yapılan uygulamalarda ilk sene gelmediklerini öğrendik. İlk çift buraya geldikten sonra eminim ki bu ada dolacak. Beklentimiz, nisan ayının ortalarına veya sonlarına doğru ilk flamingoların gelmesi.” diye konuştu. İzmir Çevre ve Orman İl Müdürlüğü Doğa Koruma ve Millî Parklar Şube Müdürü Hayati Binboğa ise Gediz Deltası sulak alanının temel işlevi olan flamingoların tekrar burada üremesinin, hem Türkiye hem de dünyadaki önemine değindi. Binboğa, adanın tamamlandığını ve başarılı bir çalışma yapıldığını kaydederek, gözlem istasyonundan kameralar aracılığıyla da internet ortamından vatandaşların flamingoları seyredebileceğini söyledi.

Fransa'daki Rhone Deltası'nda 1970 yılında yapılan 6200 metrekarelik ve 2006 yılında Güney Afrika'da küçük flamingolar için yapılan 6250 metrekarelik adalar bulunuyor. İzmir Kuş Cenneti'ndeki flamingo üreme adası, bu iki adadan da büyük olması sebebiyle dünyanın en büyük yapay flamingo üreme adası haline geldi. İspanya'daki Fuente de Piedra lagünde ise yeni bir ada yerine, mevcut sedde üzerinde bazı değişiklikler yapılarak flamingoların üremesine uygun hale getirilmiş. Gediz Deltası'nda yoğun kış şartlarına rağmen İzmir Büyükşehir Belediyesi ekiplerinin özverili çalışmalarıyla 1,5 ay gibi kısa sürede inşa edilen adada, en az 13-14 bin çift flamingonun kuluçkaya yatması bekleniyor. Ada çalışması yapılırken yaklaşık 800 metrekarelik mevcut üreme adası ve üzerindeki yuvalar korundu. Ayrı yapay yuvalar yapılarak, kuşların adayı daha kolay sahiplenmesi hedeflendi. Flamingoların genel olarak nisanın ilk haftası kuluçkaya yatması sebebiyle ada, bu yılki üreme dönemine yetiştirilmiş oldu. Flamingoların kuluçka dönemi 28-30 gün sürüyor ve ilk yavrular mayısın ilk haftasında görülmeye başlıyor. Yüzde 98 oranında tek yumurta yapan flamingoların yavruları, iki ay sonunda uçabilecek hale geliyor.