"Dünyanın uzaydaki gözü" günlerdir çalışmıyor!

Hubble Uzay Teleskobu, takvimler 1990 yılını gösterirken uzaya fırlatıldı. Dünyanın uzaydaki gözü olarak da tanımlanan teleskop, fırlatılır fırlatılmaz evreni ayrıntılarla yakalamaya ve yakaladıklarını Dünya'ya aktarmaya başladı. Dünya yörüngesindeki teleskop, yıldızların doğumlarını ve ölümlerini görüntüledi, Plüton'un etrafında yeni aylar keşfetti ve güneş sistemimizde hızla ilerleyen iki yıldızlararası nesneyi izledi. Gökbilimcilerin evrenin yaşını ve genişlemesini hesaplamasına katkı sağladı. 13.4 milyar ışıkyılı uzaklıktaki galaksileri tespit etti. Yani yıllar boyu oldukça fazla emek harcadı.

HUBBLE UZAY TELESKOBU'NUN 'BEYNİ' ANİDEN DURDU

Ancak 13 Haziran'da kritik bir gelişme yaşandı. Teleskobun 'beyni' diyebileceğimiz yük bilgisayarı 13 Haziran'da aniden çalışmayı durdurdu. 1980'lerde inşa edilen bu bilgisayar, uzay aracındaki tüm bilim araçlarını kontrol edip izliyor. NASA mühendisleri de sorunu tam olarak belirlemek için Hubble Uzay Teleskobu'ndan gelen verileri analiz etmeye koştu. Fakat bilgisayarın neden durduğunu hâlâ çözemediler.

NASA'NIN ÇABASI İŞE YARAMADI

NASA, 14 Haziran'da bilgisayarı yeniden başlatmayı denedi ve başarısız oldu. İlk veriler, sorunun bozulmakta olan bir bellek modülünden kaynaklanabileceğini gösterdi, bu nedenle Hubble ekibi teleskoptaki üç yedekleme modülünden birine geçmeyi denedi. Ancak yeni modülü başlatma komutu işe yaramadı. Hubble, çalışmalara başlayamadı.

YİNE BAŞARISIZ OLDU

Hubble ekibi tabii ki çalışmalardan vazgeçmedi. Ekip, hem mevcut modülü hem de yedek modülü çevrim içi duruma getirmeye çalıştı. Fakat bu iki girişim de başarısızlık ile sonuçlandı. NASA, yaptığı açıklamada ise Hubble operasyon ekibinin sorunu daha da izole etmek için sistem hakkında testler yapacağını ve daha fazla bilgi toplayacağını söyledi.

Hubble'ın bilim araçları kış uykusuna benzeyen bir "güvenli moda" geçmiş durumda. NASA'nın mevcut sorunu çözmek için astronot göndermesi ise pek olası görünmüyor.

İLK KEZ OLMUYOR

Öte yandan bu, Hubble Uzay Teleskobu'nun ilk arızası veya güncelleme ihtiyacı değil. Mart ayında, Hubble'da bir yazılım hatası yaşanmıştı. Ancak NASA bir hafta içinde sorunu çözmüş ve teleskobu tekrar çevrim içi hale getirmişti.

Yıllardır uzaydaki gözümüz olan Hubble Uzay Teleskobu'nun çok yakın bir zamanda yerini James Webb Uzay Teleskobu'na bırakması bekleniyor.