Dünya'ya çarpan dev meteorlar
Dünya’ya çarpan meteorlar, gezegenimizin üzerinde dünya dışı bir imza atıyor. Bunlardan en çok akılda kalanı Sibirya’da 30 Temmuz 1908 tarihinde yaşanan gizemli meteor patlaması. Bir gün milyonlarca yıl öteden gelen bir meteor Dünya'nın sonunu getirebilir.
İşte meteorların dünyanın yüzünde bıraktığı en gizemli ve dev meteor izleri:
Sibirya’daki Tunguska Nehri’nin üzerinde yaşanan dev meteor çarpması, 50 kilometrelik bir alandaki tüm ağaçları dümdüz etti. Bilim insanları, binlerce ağacı her yöne deviren patlamanın bir meteor ya da kuyruklu yıldız parçasının yerin birkaç kilometre yüksekliğinde patlamasına bağladı. Patlama, Hiroşima’ya atılan atom bombasından 1000 kat daha güçlüydü.
Willamette meteorunun Dünya’ya Kanada sınırları içinde bir yerde çarptığı düşünülüyor. Ancak düştüğü yerin bir buzul tarafından daha sonra ABD’nin Oregon eyaletine kaydığı düşünülüyor. 1902 yılında keşfedilen meteor krateri dünyanın en büyük altıncı, ABD’nin ise en büyük krateri olma özelliğini taşıyor.
Avustralya, Alice Springs kentinin yakınında bulunan Gosses Bluff krateri, tam 143 milyon önce bir Dünya’ya çarpan bir meteor ya da kuyrukluyıldızın sonucu. Bugüne kadar tespit edilen 170 meteor/kuyruklu yıldız çarpmasının belki de en eskisi.
Gosses Bluff’tan çok daha küçük olan Barringer Krateri, ABD’nin Arizona eyaletinde yer alıyor. Adını, kraterin yaklaşık 50 bin yıl önce oluştuğu iddiasını öne atan Daniel Barringer’den alıyor. Krater, yaklaşık 49 bin yıl önce, 65 bin kilometre hızla Dünya’ya çarpan nikel-demir bileşimi bir meteorun ürünü. Kraterin çapı bin 200, derinliği ise 170 metre.
İki Suudi Arabistanlı adam, Krallığın “Boş Çeyreklik” anlamına gelen Rub el Khali çölüne düşen iki ton ağırlığındaki meteoru inceliyor.
Hızlandırılmış çekim yapan bir kamera Ürdün, Amman’da iki meteoru yakalıyor. Fotoğrafın ortasında, solda kalan ile, sağ aşağıdaki kırmızı çizgiler birer meteor. Beyaz çizgiler ise yıldızları temsil ediyor. Birçok meteor Dünya atmosferine girerken parçalara ayrılıyor.
Kanada’nın Quebec kentinin kuzeyinde kalan Manicougan Krateri civarında inşa edilen hidroelektrik santraller, kraterin su ile dolmasına yol açmış. Ortaya çıkan nehir ve ortasında kalan adacık ise “Quebec’in gözü” olarak adlandırılıyor.
Kraterin ilk oluştuğu zaman, çapının 22 kilometre olduğu tahmin ediliyor. Ancak aradan geçen 143 milyon yılın ardından, geriye sadece 5 kilometreye yakın bir genişlik kalmış durumda.
New York’taki Amerikan Doğal Tarih Müzesi’nde sergilenen Ahnighito Meteoru, binlerce yıl önce Grönland’a düşen çok daha büyük bir meteorun bir parçacı. Ağırlığı tam 34 ton olsa da, Dünya’daki en büyük ‘ikinci’ meteor unvanına sahip.
Çad’ın kuzeyinde, Sahra Çölü’nde bulunan Aorounga Krateri yaklaşık 12,5 kilometrelik bir çapa sahip. Kraterin birkaç yüz milyon yıl yaşında olabileceği tahmin ediliyor.
Quebec’teki Hudson Körfezi yakınlarında bulunan Cleanwater Gölleri, büyük olasılıkla birbirlerine yerçekimiyle bağlı olan iki astereoitin Dünya’ya çarpmsıyla oluştu. Bu fotoğraf, 1985 yılında Challenger uzay mekiği tarafından çekildi.
Gana’da bulunan Bosumtwi Gölü, yaklaşık 1.3 milyon yıl önce yaşanan meteor çarpması, derinliği yaklaşık 10 kilometre olan dev bir delik ortaya çıkardı. Delik bugün Bosumtwi Gölü olarak biliniyor.
Kanada'nin Labrador bölgesinde bulunan Mistastin Gölü, 38 milyon önce Dünya'ya çarpan bir meteorun neden olduğu 28 kilometre genişliğinde dev bir krater.
Beş milyon yıl önce Dünya’ya çarptığı düşünülen bir meteorun oluşturduğu Kara-Kul Gölü Tacikistan’da bulunuyor. Gölün kapladığı alan yaklaşık 45 kilometre.
Dünya’nın yaşamış olduğu meteor tecrübesi, insanlığa her bir milyon yılda yaşanacak üç meteor çarpmasından birinin ortalama 20 kilometre çapında bir krater oluşturabileceğini öğretti.
