Dünyayı tedirgin eden gelişme: Üretmeye başladılar!

Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) denetçileri, İran’ın uranyum metali üretmeye başladığını doğruladı.

Birleşmiş Milletlere (BM) bağlı Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı Başkanı Rafael Grossi'nin üye ülkelere yönelik yaptığı açıklamasında, İran’ın uranyum metali üretmeye başladığının doğrulandığını bildirdi.

Grossi, 8 Şubat'ta UAEA denetçilerinin, İran'ın İsfahan’daki üretim tesislerinde 3,6 gramlık az miktarda uranyum metali üretildiğini doğruladığını ifade etti.

İran’ın bu hamlesi, 2015’te Almanya, Fransa, İngiltere, Çin, Rusya ve ABD ile imzaladığı "Birleşik Kapsamlı Eylem Planı (JCPOA)" adı verilen nükleer anlaşmanın bir başka şekilde yeniden ihlali anlamına geliyor.

URANYUM METALİ ÜRETECEKLERİNİ DUYURMUŞLARDI

Eski ABD Başkanı Donald Trump'ın göreve gelmesinin ardından Washington, 8 Mayıs 2018'de anlaşmadan tek taraflı çekilerek, İran'a yeniden yaptırım uygulamaya başlamıştı.

Tahran da yaptırımlara karşılık 5 Ocak 2020'de anlaşmadaki taahhütlerini tamamen durdurmuş ve yüksek düzeyde uranyum zenginleştirme işlemi dahil bir dizi adım atmıştı.

İran, bilim insanı Muhsin Fahrizade'ye düzenlenen suikastın ardından hükümetin itirazlarına rağmen 1 Aralık 2020'de Mecliste onaylanan nükleer yasa kapsamında, 5 Ocak'ta uranyumu yüzde 20 zenginleştirdiğini, 13 Ocak'ta nükleer silah üretiminde de kullanılan uranyum metali üretimi için çalışmalara başladığını duyurmuştu.

ANLAŞMANIN DİĞER TARAFLARINDAN AÇIKLAMALARI

Nükleer anlaşmanın tarafları Fransa, Almanya ve İngiltere, İran'ın yüzde 20 saflıkta uranyum zenginleştirmesinden ve uranyum metali üretmesinden "derin endişe" duyduklarını bildirmişti.

ABD Başkanı Joe Biden, İran’ın müzakere masasına dönmesi için yaptırımları kaldırmayacağını açıklamasının ardından Tahran'dan gelen bu gelişme, anlaşmaya üye diğer ülkelerin, ABD'yi anlaşmaya geri dönmeye ikna etme çabalarını daha da çetrefilli hale getirdi.

URANYUM METALİ NEDİR?

İranla imzalanan nükleer anlaşma gereğince Tahran yönetiminin uranyum metali ve uranyum metalurjisinin üretilmesini 15 yıl süreyle yasaklıyor.

Uranyum metalinin kullanım alanları arasında nükleer silahların çekirdekleri de bulunuyor. Uranyum metali ayrıca askeri füzelerde de kullanılıyor.