e-Beyanname dönemi başlıyor
ANKARA (İHA) - TBMM Plan Bütçe Komisyonu'nda vergi mükellefleri, beyannamelerini elektronik ortamda iletebilecek, tahakkuk fişleri de internet üzerinden mükellefe gönderilmesine imkan sağlayan düzenleme kabul edildi. Böylece mükelleflere beyannameleri elektronik ortamda göndermesi durumunda tahakkuk fişi elektronik ortamda düzenlenerek mükellef veya elektronik ortamda beyanname gönderme yetkisi verilirken, gerçek veya tüzel kişiye elektronik ortamda iletebilme imkanı getirildi.
Bu e-ileti, tahakkuk fişinin mükellefe tebliği yerine geçecek. Bakanlar Kurulu bu tür belgelerde damga vergisini sıfıra kadar indirmeye yetkili olacak. Tasarının getirdiği yeni hükümler çerçevesinde, Vergi Usul Kanunu'na göre Türkçe tutulması zorunlu olan defter ve kayıtların, Türkçe kayıtlar bulunmak kaydıyla defterlerde başka dilden de yapılabilecek.
TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nda bazı kanunlarda değişiklik yapılmasına ilişkin yasa tasarısının görüşmeleri sürüyor. Tasarının kabul edilen maddelerine göre Maliye Bakanlığı'na, yangın, tabii afet gibi nedenlerle 'mücbir sebep hali" ilan etme imkanı getirildi. Bakanlık, 'mücbir sebep hali' nedeniyle yerine getirilemeyecek vergi yükümlülüklerini belirleyerek, mükelleflerin beyanname verme sürelerini yeniden tespit edebilecek. Bu çerçevede toplu beyanname alma yoluna gidebilme imkanına kavuşurken, beyanname verme zorunluluğunu kaldırabilecek. Maliye Bakanlığı, mücbir sebep hali ilan edilen yerlerdeki mükelleflerin, ödeme süresi afet tarihinden sonraya rastlayan her türlü vergi, ceza ve gecikme faizleri ile verecekleri beyannamelere istinaden tahakkuk ettirilen vergilerin ödeme sürelerini, vadelerinin bitim tarihinden itibaren azami bir yıl süreyle uzatabilecek. Bu yetki, bölge, il, ilçe, mahal ve afetten zarar görenler ile afetten zarar görme derecesi veya vergi türleri itibarıyla farklı süreler belirlemek suretiyle de kullanılabilecek. Vergi yükümlülüklerinin yerine getirilmesi sırasında meydana gelen ve zor durum haliyle karşılaştıkları için yükümlülüğünü zamanında yerine getirmeyen mükelleflere de bir ayı geçmemek üzere süre verilecek. Maliye Bakanlığı, mühlet verme yetkisini tamamen veya kısmen mahalline devredebilecek. Bu yetkiyi, bölgeler, iller, ilçeler veya sektörler ile iş kolları ya da mükellef grupları itibarıyla yazılı başvuru şartı aramaksızın da kullanabilecek.
Yine yeni tasarı ile getirilen bir düzenleme ile de yabancı para cinsinden borçlanmaların enflasyon muhasebesindeki maliyetinin hesaplanmasında, düzeltme tarihindeki değil borcun alındığı tarihteki Türk Lirası karşılığı esas alınacak. Tasarı ile mükelleflere, öz sermaye kalemlerine ait enflasyon fark hesaplarında yer alan tutarları düzeltme sonucu oluşan geçmiş yıl zararlarına mahsup edebilmelerine de imkan sağlanıyor. Sürekli olarak, işlenmiş altın, gümüş alım-satımı ve imali ile uğraşan mükelleflere, gerekli şartların oluşup oluşmadığına bakılmaksızın enflasyon muhasebesi yapabilme imkanı getiriliyor. Tahsilat ve ödemelerini banka, benzeri finans kurumları veya posta idarelerince düzenlenen belgelerle tevsik etme zorunluluğuna uymayan mükelleflere, her bir işlem için işleme konu tutarın yüzde 5'i kadar özel usulsüzlük cezası kesilecek.
E- BEYANNAME DÖNEMİ BAŞLIYOR Yine kabul edilen maddelere göre mükelleflere beyannameleri elektronik ortamda göndermesi durumunda tahakkuk fişi elektronik ortamda düzenlenerek mükellef veya elektronik ortamda beyanname gönderme yetkisi verilmiş gerçek veya tüzel kişiye elektronik ortamda iletebilme imkanı getirildi. Bu e-ileti, tahakkuk fişinin mükellefe tebliği yerine geçecek. Bakanlar Kurulu bu tür belgelerde damga vergisini sıfıra kadar indirmeye yetkili olacak. Yatırım indirimi ve döviz kazandırıcı faaliyetler için uygulanan istisnalara ilişkin hükümlerin ihlal edilmesi sonucu kısmen veya tamamen alınmayan vergilere ilişkin zamanaşımı süresi, istisna veya muafiyet şartlarının ihlal edildiği tarihi takip eden takvim yılının başından itibaren işleyecek. Tasarı, faal olmayan mükellefler ile mesleki faaliyeti olmadığı halde sadece sahte belge ticareti yapanların kayıtlarının silinmesini de düzenliyor. Faal olmayan mükelleflerin kayıtları, başka bir adreste faaliyet göstermediklerinin tespitine bağlı olarak, inceleme raporu aranmaksızın silinecek. Sahte belge ticareti yaptıkları tespit edilenlerin kayıtları ise vergi inceleme elemanının raporu ve önerisiyle silinecek. Ancak bu işlem, kayıtların silinmesinden önceki ve silinme tarihinden sonra belirlenen faaliyetlere ilişkin yükümlülükleri ortadan kaldırmayacak. Kayıtları silinenlere ilişkin bilgiler internet ve benzeri araçlarla kamuoyuna duyurulacak.
HANGİ İŞLEMLERDE İSTİSNA GETİRİLİYOR? Yasa tasarısı ile kamu alacaklarının takip ve tahsili amacıyla yapılan malvarlığı araştırmasının şekli, alanı, kapsamı, alacağın türü ve tutarı itibarıyla sınırlandırılacak. Kamu alacaklarının tahsilini hızlandırmaya yönelik bu düzenleme uyarınca Maliye Bakanlığı amme alacaklarının takibinde haczolunacak malların tespiti amacıyla yapılacak mal varlığı araştırmasının şekli, alanı ve kapsamı ile araştırma yapılacak amme alacaklarının türü ve tutarını belirlemeye yetkili olacak. Mükelleflere, kullanmak üzere satın aldıkları ödeme kaydedici cihazlar için yüzde 100'e kadar amortisman oranı seçme olanağı da getiren tasarı, deniz ve hava taşıma araçları için liman ve hava meydanlarında yapılan hizmetleri, altın, gümüş ve platin ile ilgili arama, işletme, zenginleştirme ve rafinaj faaliyetleri ile petrol arama faaliyetlerini yürütenlere yapılan teslim ve hizmetleri, limanlar ve hava meydanlarının inşası, yenilenmesi ve genişletilmesi işlerini fiilen kendisi yapan veya yaptıran mükelleflere bu işlere ilişkin olarak yapılan mal teslimleri ve inşaat taahhüt işleri KDV'den muaf tutuyor. Tasarı ile şu işlemler de istisna kapsamına alınıyor:
"Milli Savunma Bakanlığı, Jandarma Genel Komutanlığı, Sahil Güvenlik Komutanlığı, Savunma Sanayii Müsteşarlığı, Milli İstihbarat Teşkilatı Müsteşarlığı, Emniyet Genel Müdürlüğü ve Gümrük Muhafaza Genel Müdürlüğüne milli savunma ve iç güvenlik ihtiyaçları için uçak, helikopter, gemi, denizaltı, tank, panzer, zırhlı personel taşıyıcı, roket, füze ve benzeri araçlar, silah, mühimmat, silah malzeme, teçhizat ve sistemleri ile bunların araştırma-geliştirme, yazım, üretim, montaj, yedek parça, bakım-onarım ve modernizasyonuna ilişkin olarak yapılan teslim ve hizmetler ve bu teslim ve hizmetleri gerçekleştirenlere bu kapsamda yapılacak olan, miktarı ve nitelikleri yukarıda sayılan kuruluşlarca onaylanan teslim ve hizmetler."
Maliye Bakanlığı, istisna kapsamına girecek mal ve hizmetler ile bunların asgari tutarlarını ve bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirleyecek.
Tasarının getirdiği yeni hükümler çerçevesinde, Vergi Usul Kanunu'na göre, Türkçe tutulması zorunlu olan defter ve kayıtların, Türkçe kayıtlar bulunmak kaydıyla defterlerde başka dilden de yapılabilecek. Bu kayıtlar, vergi matrahını değiştirmeyecek şekilde tasdik ettirilecek diğer defterlere de yapılabilecek. Kayıt ve belgelerde Türk para birimi kullanılacak. Düzenlemeler yabancı para birimine göre de düzenlenebilecek, ancak yurt dışındaki müşteriler adına düzenlenen belgelerde Türk parası karşılığı gösterilme şartı aranmayacak. Bakanlar Kurulu kararıyla Türkiye'ye ayrılan ödenmiş sermayesi en az 100 milyon ABD Doları ya da eşiti yabancı para karşılığı Türk Lirası olan ve sermayesinin en az yüzde 40'ı ve merkezi yurtdışında bulunan, Türkiye'de oturmayan kişilere ait olan işletmeler, Türk para birimi dışında başka bir para birimiyle de kayıt tutabilecekler. Bakanlar Kurulu, öngörülen miktar ve oranları sektörler itibarıyla ayrı ayrı yarısına kadar indirebilecek veya iki katına çıkarabilecek. Koşulların ihlal edildiği hesap dönemini izleyen dönemden itibaren Türk para birimine göre kayıt tutma zorunluluğu başlayacak. Bu mükellefler, diğer para birimleriyle kayıt tuttukları sürece enflasyon düzeltmesi yapamayacaklar. Türk para birimiyle kayıt yapmaya başlamaları halinde ise üç yıl süreyle anılan enflasyon düzeltmesinden yararlanamayacaklar.
