Sosyal medyada ad ve soyad değişikliği uygulamasıyla ilgili düzenlemeye ilişkin ortaya atılan FETÖ ve sığınmacıların seçmen listesinde yer almasıyla ilgili iddiaların ardından, İçişleri Bakanlığı bünyesinde bulunan Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü, uygulama hakkında bir açıklama yayımladı. Açıklamada, "Söz konusu düzenlemeden sadece doğumla Türk vatandaşı olan kişiler yararlanabilmektedir. Sonradan Türk vatandaşlığını kazanan kişiler kapsam dışındadır" ifadeleri yer aldı. Sosyal medyada çok konuşulan iddialara ilişkin ise açıklamada "FETÖ mensuplarını kurtarmak ve yabancılara vatandaşlık verilmesi gibi akla mantığa sığmayacak ilişkilendirmeler bile yapılmıştır" şeklinde ifadeler yer aldı.
Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü ad ve soyadı değişikliği başvurularının 24 Aralık 2022'ye kadar e-devlet aracılığıyla da yapılabileceğini bildirdi.
Genel Müdürlüğün sosyal medya hesabından yapılan paylaşıma göre, vatandaşların, genel ahlaka uygun olmayan, gülünç olarak değerlendirilen, yazım ve imla hatası olan ad ve soyadı değişikliği başvuruları, e-devlet aracılığıyla veya yazılı olarak ilçe nüfus müdürlüklerine 24 Aralık'a kadar yapabilecek.
İl ve ilçe idare kurulu kararıyla ad soyadı düzeltilmesi uygulaması sayesinde bugüne kadar 298 bin 670 kişinin soyadını, 134 bin 818 kişinin ise adını değiştirdiği bildirildi.
İddialar üzerine Nüfus ve Vatandaşlık İşlemleri Genel Müdürlüğü yeni bir açıklama yaptı. Açıklamada 'Nüfus Hizmetleri Kanunu'nda 2017'de ve 2019'da yapılan düzenlemelerle, ad veya soyadında imla hatası veya düzeltme işareti kullanımından kaynaklanan anlam değişlikleri bulunan, genel ahlaka uygun olmayan ve toplum tarafından gülünç karşılandığı değerlendirilen kişilerin ilçe nüfus müdürlüğüne, dış temsilciliklere ya da e-Devlet'e başvurmaları halinde bir kereye mahsus, mahkeme kararı aranmaksızın ad ve soyadlarını değiştirmesine olanak sağlandığı bildirildi.
İsim değişikliklerinin örneklerle anlatıldığı açıklamada, "Ad ve soyadlarında noktalama işareti eksiliği, harf eksikliği ve düzeltme işareti eksikliği bulunanlar ve değiştirmek isteyenler, (Yasmin/Yasemin, Memet/Mehmet, Melhat/Melahat, Çığdem/Çiğdem, Alı/Ali, Nıhal/Nihal, Ulku/Ülkü, Adem/Âdem, Bilal/Bilâl, Kazım/Kâzım, Kamil/Kâmil ve benzeri), 2525 sayılı Soyadı Kanunu'nda belirtilen umumi edeplere uygun olmayan ve gülünç ad veya soyadı olduğu değerlendirilenler, (Yalak, Kalas, Sıçan, Deli, Koyun, Top, Boynuz, Ördek ve benzeri), ayrı yazılmış olan adların birleştirilmesini (Ayşe Gül/Ayşegül) ya da bitişik şekilde yazılmış olan adların ayrı yazılmasını (Mehmetcan/Mehmet Can) talep edenler başvurmaları halinde il, ilçe idare kurulu kararı ile ad veya soyadları değiştirilebilmektedir" denildi.
Mahkeme kararı olmaksızın, ad ve soyadı değişikliklerinin sadece belirtilen koşullarda yapıldığı aktarılarak, "Yukarıda hem mevzuatsal hem de örneklerle açıklandığı üzere; ad ve soyadı değişikliği için mahkeme kararı gerekmekte, kanun kapsamında olan durumlarda, kişinin sadece başvurusu yeterli olmamakla birlikte il, ilçe idare kurulunun kararı gerekmektedir. Ayrıca 2017'de yapılan düzenleme ile ilgili istatistiki bilgiler, Genel Müdürlüğümüzce birçok defa paylaşılmış ve basın yayın organlarınca çok defa haber olmuştur. Arama motorlarında 'ad, soyadı değişikliği' ya da 'mahkeme kararı olmaksızın ad ve soyadı değişikliği' olarak aratıldığında 2018 yılından günümüze uygulama hakkında birçok haber bulunduğu da görülecektir" denildi.
Bazı milletvekillerinin konuyla ilgili son günlerde kamuoyunu yanlış yönlendirdiği aktarılan açıklamanın devamında şunlar kaydedildi:
"Hatta öyle ki düzenlemeye yönelik uygulamayla ilgili FETÖ mensuplarını kurtarmak ve yabancılara vatandaşlık verilmesi gibi akla mantığa sığmayacak ilişkilendirmeler bile yapılmıştır. Söz konusu düzenlemeden sadece doğumla Türk vatandaşı olan kişiler yararlanabilmektedir. Sonradan Türk vatandaşlığını kazanan kişiler kapsam dışındadır.
"Yaklaşık 5 yıldır yürürlükte olan, mahkemelerin iş yükünü azaltıp vatandaşlarımıza kolaylık sağlayan uygulama ile bugüne kadar 298 bin 670 kişi soyadını değiştirmiş, 134 bin 818 kişi ise ismini düzelttirmiştir. Ülke genelinde ilçe nüfus müdürlüklerine yapılan başvurular kapsamında; 946 Yunis Yunus oldu, 588 Ümüt Ümit oldu, 770 Memet Mehmet oldu, 340 Abubekir Ebubekir oldu, 298 Ferat Ferhat oldu, 218 Çoşkun Coşkun oldu.
Kadınlarda; 971 Sümeyya Sümeyye oldu, 276 Keziban Kezban oldu, 592 Firdes Firdevs oldu, 441 Sadet ise Saadet oldu. En çok düzeltilen soyadları ise 6 bin 550 Top, 3 bin 531 Koyun, 2 bin 432 Satılmış, 2 bin 115 Çoşkun, 2 bin 17 Çakal, 1 bin 830 Deli, 1729 Uğuz, 1707 İşik, 1695 Çıplak, 1442 Kör oldu."
(AA-DHA)