Elektronik sigara (e-sigara), Sigarayı Bıraktırma Sektörü’ nün son numarası.
Hakiki sigara kadar tehlikeli ve bağımlılık yapabilecek nitelikte bir alet. Ama, şu da gerçek ki sigara tiryakileri de böyle bir enseye sahip oldukları sürece kaçınılmaz olarak daha çok tokat yiyeceklerdir.
Elektronik sigara nedir? Bir e-sigaranın başlıca üç bölümü var. Bunlar, ağızlık ve tütün
alkoloiti içeren bir kartuş; atomizasyon odası ve mikroçip; lityum pil ve ışık yayan diyot.
e-sigaradan bir nefes çektiğiniz zaman atomizasyon odasında ki
mikroçip sayesinde çalışan yüksek frekanslı ultrasonik pompa soğuk duman benzeri buhar oluşturuyor. Bu buhar, kartuştan geçerken tütün alkaloiti moleküllerini de alarak ciğerlerinize doluyor. Bu sırada pilin ucundaki ışık sigaranın ateşi gibi yanıyor ve sönüyor.
Elektronik sigara aslında sigarayı bırakmak isteyen, ama sigara
içmediklerinde ‘nikotin yoksunluğu belirtileri’ gösterenlere yardımcı olmak amacıyla çıkarılmış bir sistem. Başka bir deyişle, elektronik sigara, sigara bırakmada kullanılan ‘nikotin bantları’ veya ‘nikotinli sakız’ lardan farklı bir şey değil.
Sigara bağımlılığı
Sigara bağımlılığının esas sebebi nikotin. Bir kere sigaraya alışan bir
kimse belirli bir süre sonra tıpkı alkolikler veya eroinmanlar gibi sigara içmeden duramaz hale geliyor. İstese de sigarayı bırakamıyor, çünkü
bu kişilerde sigara içmedikleri takdirde sinirlilik, huzursuzluk, uykusuzluk, çarpıntı, karamsarlık ve iştah artışı… gibi nikotin yoksunluğu belirtileri ortaya çıkıyor. İşte, e-sigara veya diğer nikotin içeren ürünler vücuttaki nikotin eksikliğini tamamlayarak yoksunluk belirtilerini ortadan kaldırıyorlar ve bu sayede de sigaranın bırakılması daha kolay oluyor.
Ancak, daha fazla e-sigara satmak için yapılan ‘zararsız sigara’ veya ‘’her yerde içebilirsiniz’ şeklindeki reklâmlar son derecede yanıltıcı ve aynı zamanda da tehlikeli.
e-sigaranın zararları Her şeyden önce, bilinçsiz kullanılan e-sigara hem içen ve hem de
çevresindekiler için zararlı. Çünkü, sonuçta bu sigarayı kullananlar ve etrafındakiler nikotin solumuş oluyorlar. Nikotin, aslında bir insektisit yani böcek öldürücü bir madde. Yüksek dozlarda bulantı, kusma, tireme, havale ve hatta ölüme bile yol açabiliyor. Mademki zararı yokmuş diye reklâmlardaki gibi ‘doya doya’ e-sigara içenler fazla nikotinden ciddi zararlar görebilirler.
Bir büyük tehlike de şu: e-sigara hiç sigara içmeyenleri ve içip de
bırakmış olanları sigara içmeye özendirebilir, yönlendirebilir.
Zararsızmış diye e-sigaraya başlayanlar da bu sayede nikotin bağımlısı
olup çıkabilirler. Böylece e-sigara birçokları için tam aksine sigaraya başlama sebebi de olur.
e-sigaranın her yerde içilmesi en azından görüntü olarak başka
insanları hem rahatız eder ve hem de onlarda sigara içme hevesi de uyandırır. Nitekim, son zamanlarda kapalı mekânlarda, özellikle uçak yolculuklarında e-sigara içme yüzünden tartışmalar ve hatta kavgalar yaşandığını görüyoruz, duyuyoruz.
El ve ağız alışkanlığını devam ettirdiği için, e-sigara nikotin eksikliğini
gidermede bant veya sakızlara göre daha dezavantajlı. Üstelik, e-sigaranın sigarayı bırakmadaki etkinliğini gösteren bir bilimsel araştırma da yok.
İşin bir de ekonomik tarafı var. e-sigarayı bir kere almakla iş bitmiyor; aynen sigarada olduğu gibi tükenen kartuşları yenilemeniz gerekiyor.
Gelelim neticeye Vatandaş, bu sözde zararsız e-sigaraya karşı uyanık olmalı. Sağlık
Bakanlığı bu ürünleri mutlaka denetlemeli ve bilinçsiz reklâmlar daha fazla yayılmadan gereken tedbirleri almalı. Yeni çıkacak sigara kanununda e-sigaraya da mutlaka sınırlama getirilmeli.
Prof. Dr. Ahmet Rasim Küçükusta Cerrahpaşa Tıp Fakültesi
Göğüs Hastalıkları Bölümü Öğretim Üyesi
ahmetrasimk@mynet.com