E-ticaret 50 milyar liraya tırmanıyor

MERVE ÖZLEM ÇAKIR - Son dönemde giderek gelişen ve geçen yıl 42,2 milyar lirayı bulan e-ticaretteki pazar büyüklüğünün, bu yıl sonu itibarıyla 50 milyar lirayı geçmesi bekleniyor.

AA muhabirinin, Bilişim Sanayicileri Derneği (TÜBİSAD) verilerinden yaptığı derlemeye göre, Türkiye'de 1997 yılından itibaren tüketicilerle buluşan ve kayıtlı ekonomiye büyük katkı sağlayan e-ticaret, giderek artan ürün çeşitliliği ve indirim kampanyalarıyla büyüyor. Son dönemde tüketicilerin alışveriş alışkanlıkları hızla değişirken, geçen yıl sonu itibarıyla Türkiye'deki 54 milyon internet kullanıcısından 6 milyonu e-ticaret sitelerinden alışveriş yaptı. Geçen sene 42,2 milyar lira olan e-ticaretteki pazar büyüklüğünün bu yıl sonu itibarıyla 50 milyar lirayı geçmesi öngörülüyor.

Elektronik Ticaret İşletmecileri Derneği (ETİD) Yönetim Kurulu Başkanı Emre Ekmekçi, AA muhabirine, Türkiye'de internet penetrasyonu hızla yükselirken, akıllı telefon penetrasyonunun da dünya ortalamasının üzerine çıktığını söyledi.

Dijitale çok hızlı adapte olabilen bir tüketici kitlesi bulunduğunu belirten Ekmekçi, potansiyelinin henüz altında olsa da son 2 yıl içinde çok kanallı iş modelinin yaygınlaşmasının büyümeye önemli katkı sağladığını bildirdi.

Ekmekçi, KOBİ'lerin pazar yeri modeliyle e-ticarete dahil edilmesinin de tüketiciye aradığı hemen her ürünü fiyat karşılaştırması yaparak internette bulabilme olanağı sunduğuna işaret ederek, bunun hem tüketicinin alışveriş alışkanlıklarının değişmesinde hem de KOBİ'lerin iş hacminin artmasında önemli rol oynadığını dile getirdi. Emre Ekmekçi, bu konuda KOSGEB teşviklerinin de büyük etkisinin bulunduğunu vurguladı.

- E-ticaret trafiğinin yüzde 70'i mobilde

Kişiselleştirme ile birlikte müşteri deneyiminin bambaşka bir boyuta taşındığına dikkati çeken Ekmekçi, şöyle devam etti:

"Tüketiciler artık ilgilerini çekmeyen ürünler arasında kaybolmak istemiyor ve alışveriş deneyimlerinin tamamen kendilerine özel olmasını arzu ediyor. Bu nedenle yapay zeka ve big data algoritmaları e-ticaretin vazgeçilmezlerinden olacak. Bununla birlikte 'VR' ve 'AR' olarak adlandırdığımız sanal ve artırılmış gerçeklik hem perakendede hem de e-ticarette müşteri deneyimini kusursuz bir noktaya taşıyacak."

Mobil ticaretin payının gelecek 5 yılda çok daha fazla artmasını öngördüklerini aktaran Ekmekçi, e-ticaret sitelerinde trafiğin yüzde 70'inden fazlasının mobil kanallar üzerinden gerçekleştiğini hatta pek çoğunda satışın da yüzde 50'ye yakınının mobil üzerinden yapıldığını söyledi. Ekmekçi, özellikle tekstil ve hazır giyim kategorilerinde mobil kullanımının çok yüksek olduğunu bildirdi.

- "Amazon'dan 'yerelleşme' beklentimiz var"

Ekmekçi, sektörde beklenen yüksek büyümenin gelecek 5 yıl içinde gerçekleşeceğini belirterek, şöyle konuştu:

"Türkiye'de dijitale hızla ayak uydurabilen bilinçli bir tüketici profili var. Küresel anlamda büyük perakende ve e-ticaret firmalarının potansiyelin farkında olarak ülkemize girişleri bunu doğruluyor. Ayrıca, yabancı oyuncuların Türkiye'ye yaptığı yatırımlar ülkemiz ekonomisinin ve e-ticaret sektörünün büyük bir büyüme potansiyeli taşıdığının da göstergesi. Amazon gibi oyuncuların Türkiye'ye girişleri de sektör adına oldukça mutluluk verici ve bu durumun sürekli ve hızla gelişen pazarımızın büyümesine katkı sağlamasını diliyoruz. Bununla birlikte, ülkemizde operasyonlarına yeni başlayan Amazon'un dünya operasyonlarının tersine Türkiye'de nispeten daha küçük bir ürün yelpazesi ve standart bir servis seviyesiyle başlamış olması pazara temkinli yaklaştıklarını gösteriyor. Yerelleşme konusunda da beklentiler mevcut. Ülke ekonomisi adına Türkiye'de yerleşik olmaları ve yerel istihdama verecekleri destek bizler için büyük önem arz ediyor. Ayrıca, ithalatı artırmayan bir strateji gütmelerini, yerli ürünleri ve üreticileri desteklemelerini ve yerel perakendeye karşı yapıcı olmalarını temenni ediyoruz."

Yeni Ekonomi Programı'nda yer alan "Ticaret Bakanlığınca Elektronik İhracat Platformu oluşturulması"na ilişkin​ çalışmaları da değerlendiren Ekmekçi, özellikle KOBİ'lerin elektronik ihracata katılımı sayesinde ihracatçı sayısının artırılmasının, sektöre sağlanacak teşviklerin ve bu alanda yapılacak yatırımların oldukça memnuniyet verici olduğunu ifade etti.

Ekmekçi, devletin ihracat konusunda attığı adımlar ve aldığı hızlı aksiyonların sektörün hedeflerini desteklediğini, bu platformun, küresel olarak ihracat pazarındaki payı artırabilmek için daha verimli ve etkin bir şekilde çalışmayı sağlayacağını dile getirdi.

- "Drone ile teslimat" dönemi

TÜBİSAD e-Ticaret Komisyonu Başkanı Burak Ertaş da Türkiye'de e-ticarette ve onu destekleyen sektörlerde ciddi bir büyüme ve gelişmenin olduğunu belirterek, pazardaki sektörlerin büyüklüklerine bakıldığında, "tatil ve seyahat"in son 1 yılda en yüksek yıllık ortalama büyüme oranına sahip olduğunu bildirdi. Geçen yıl yüzde 47 büyümeyle 14,8 milyar liraya ulaşan "tatil ve seyahat" sektörünü 14,7 milyar lira ile "online perakende"nin izlediğine dikkati çeken Ertaş, e-ticaretin toplam perakendedeki payının yüzde 4,1'e yükseldiğini, bu oranın gelişmiş ülkelerde yüzde 9,8 iken, gelişmekte olan ülkelerde yüzde 4,8 olarak ölçüldüğünü söyledi.

Ertaş, Türkiye'nin 54 milyonu aşan internet kullanıcısı ve gelişen altyapı ve inovasyon yatırımlarıyla dünyadaki önemli oyuncular arasında yer aldığını vurgulayarak, şunları kaydetti:

"Artık müşteri deneyimini tasarlarken merkezine bireysel ihtiyaçları yerleştirdiğimiz bir dönemdeyiz. Bu da demek oluyor ki önümüzdeki süreçte tüketicilerin 'offline' deneyimlerini 'online' ortama uygun bir şekilde taşımak öncelik olacak. Büyük verinin analizine dayalı yeni hizmet ve kullanıcı deneyiminin dünyayla birlikte Türkiye'de de hızla çoğaldığını görüyoruz. Teslimat hızıyla ilgili iyileştirmeler için hem Türkiye'de hem de dünyada pek çok yatırım ve inovatif çözümler geliştiriliyor. Bu alanda 'drone' ile teslimat gibi önemli atılımların gelecekte yaygın hale gelebileceğini düşünüyoruz."

E-ticaretin hızlı büyümesinin farklı sektörlerin de büyümesine katkıda bulunduğuna işaret eden Ertaş, özellikle lojistik sektöründe Türkiye'de ve dünyada pek çok yeni gelişmeler ve yatırımlar yapıldığını, otomasyon sayesinde insansız depolama, paketleme ve sevkiyat imkanlarıyla lojistiğin çok daha yüksek bir verimlilik kazandığını ve hızlı teslimatların önünü açtığını bildirdi.